«Γιε μου που πας; Μάνα θα πάω στα καράβια». Ποιοι ήταν οι 7 νάνοι στο ss Cyrenia στο ομώνυμο ποίημά του Νίκου Καββαδία; Το νέο βιβλίο του Μιχάλη Γελασάκη για τον μεγάλο ποιητή

«Πες το παραξενιά, πες το μοίρα, μου ’λαχε να ζήσω τα όσα έζησα και να τα κάμω ποίηση. Αν δεν τα ’χα ζήσει και τα έγραφα παρ’ όλα αυτά, τότε ίσως να ’μουνα μεγάλος ποιητής». Αυτό λέει ο ασυρματιστής ποιητής Νίκος Καββαδίας τον Οκτώβριο του 1974, λίγους μήνες πριν τον θάνατό του.

Όντως, ότι έγραψε το είχε ζήσει ο ίδιος ή το είδε να συμβαίνει σε άλλους. Αυτό μαθαίνουμε από το νέο βιβλίο – μελέτη – έρευνα με τον τίτλο «Νίκος Καββαδίας – Ο αρμενιστής ποιητής» (εκδόσεις Άγρα). Και έτσι ήταν, ένας ποιητής που αρμένιζε στις θάλασσες του κόσμου ζώντας και καταγράφοντας με τα πονηρά του μάτια.

Από το βιβλίο του Μιχάλη Γελασάκη μαθαίνουμε νέα σημαντικά στοιχεία για τον Νίκο Καββαδία αρκετές δεκαετίες μετά τον θάνατό του. Ύστερα από πολύχρονη έρευνα παρουσιάζεται ένας τόμος με ανέκδοτο και αθησαύριστο έργο, άγνωστες συνεντεύξεις του ποιητή, τον ναυτικό του φάκελο, τα καράβια που ταξίδεψε, ανέκδοτη αλληλογραφία, σπάνιες μαρτυρίες, αδημοσίευτες φωτογραφίες, τη σχέση του με τον Γιώργο Σεφέρη και άλλα ευρήματα με επεξηγηματικά κείμενα, υποσημειώσεις, λεζάντες και παραπομπές.

Ας σταθούμε σε ένα από τα πολλά νέα πράγματα που μαθαίνουμε από αυτό το βιβλίο και αφορά το ποίημα «7 νάνοι στο ss Cyrenia»:

Σύμφωνα με την αδερφή του ποιητή Τζένια Καββαδία: “Από τον καιρό που ήταν πολύ μικρή η Έλγκα (η ανιψιά του), του ζητούσε να της γράψει ένα τραγούδι για τους νάνους της. Ήταν μυθικά πρόσωπα στη ζωή της. Ζωγραφιές, κούκλες, βιβλία, μια μπάντα κεντημένη με τους εφτά στον τοίχο του κρεβατιού της. “Φτιάξε μου ένα τραγούδι για τα νανάκια μου». Τέλος, της το ‘φτιαξε, όταν είχε πια μεγαλώσει.

Μπορώ ποτέ να σου χαλάσω το χατίρι;

κόρη ξανθή και γαλανή

Θυμίζεις κάμαρες κλειστές, στεριά μυρίζεις Τα μάτια σου ζούνε μια θάλασσα, θυμάμαι…

Οι στίχοι αυτοί είναι παρεμβολές στο παραμύθι και αναφέρονται στη μικρή του ανιψιά. Οι δύο άλλοι:

Εσθήρ, ποια βιβλική σκορπάς περνώντας μέθη;

Ρουθ, δε μιλάς; Γιατί τρεκλίζουνε οι διακόσιοι;

αναφέρονται σε δύο μετανάστριες -πραγματικά πρόσωπα αυτές- που ταξιδεύουνε στο ίδιο βαπόρι με τους εφτά φανταστικούς νάνους, τους διακόσιους του πληρώματος και τους χίλιους μετανάστες.”

Όπως σημειώνει ο Μιχάλης Γελασάκης πρόκειται για τους νάνους, οι οποίοι αναφέρονται είναι οι εφτά νυχτοπερπατητές (Nightwalkers) από το μυθιστόρημα Quentin Durward του Walter Scott και δεν έχουν καμία σχέση με τη χιονάτη και τους εφτά νάνους, όπως πιστεύουν πολλοί.

Το υπερωκεάνιο ss Cyrenia ταξίδευε προς την Αυστραλία μεταφέροντας κυρίως μετανάστες από την Ευρώπη στους Αντίποδες και για αυτό πήγαινε γεμάτο και γύρναγε άδειο. Η έκδοση αυτή επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση και τη μελέτη γύρω από τον «Ιδανικό κι ανάξιο εραστή, των μακρυσμένων θαλασσών και των γαλάζιων πόντων», ο οποίος παραμένει ένας από τους δημοφιλέστερους και πιο διαβασμένους Έλληνες ποιητές.

Πληροφορίες:

Το βιβλίο “Νίκος Καββαδίας – Ο αρμενιστής ποιητής” θα παρουσιαστεί τη Δευτέρα 11/2 στη Στοά του Βιβλίου στις 20:00. Θα μιλήσουν: Παντελής Μπουκάλας – ποιητής, δοκιμιογράφος, μεταφραστής, Μαρίνα Καραγάτση – συγγραφέας, Γιώργος Τράπαλης – φιλόλογος, λεξικογράφος και ο Μιχάλης Γελασάκης. Μελοποιημένα ποιήματα του Καββαδία θα ερμηνεύσουν ο Χρήστος Θηβαίος και ο Κώστας Θωμαΐδης, ενώ θα προβληθεί σπάνιο βίντεο με τον ποιητή. Στίχοι του ποιητή κωδικοποιημένοι σε σήματα μορς θα ακουστούν από τον ασυρματιστή Albert Dennis Dawson (SVIHX).

Δείτε το Facebook event της παρουσίασης

Διαβάστε επίσης στη ΜτΧ: «Η εκκλησία έπεσε σε παγίδα». Μια σπάνια συνέντευξη του Νίκου Καζαντζάκη που μιλάει για τα πάντα: «Δε μ’ αρέσουνε τα βιβλία με ιστορίες ομοσεξουαλισμού και ερωτικών τριγώνων. Μ΄αρέσει ο Καββαδίας. Είναι καλός»