Γιατί βάφτισαν “σαπουνόπερα” τα μελοδραματικά τηλεοπτικά σήριαλ και από πού προέρχεται ο όρος. Η κόντρα με το ραδιόφωνο

Η λέξη σαπουνόπερα ακούστηκε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ την δεκαετία του ’30. Και παρόλο που σήμερα είναι συνυφασμένη με την τηλεόραση, εκείνη την εποχή αναφερόταν στο ραδιόφωνο που αποτελούσε το κύριο μέσο ψυχαγωγίας σε όλα τα σπίτια.

Οι ραδιοφωνικοί σταθμοί της Αμερικής μετέδιδαν καθημερινά, τις πρωινές ώρες κυρίως, αισθηματικά σήριαλ. Επειδή το κοινό τους ήταν νοικοκυρές που εκείνη την ώρα έκαναν τις δουλειές του σπιτιού, οι βασικοί διαφημιστές ήταν εταιρίες απορρυπαντικών.

Η λέξη προέρχεται από τις λέξεις «soap» που σημαίνει σαπούνι και «όπερα», ειρωνικός όρος που χρησιμοποίησαν οι Αμερικανοί δημοσιογράφοι, λόγω του μελοδραματικού χαρακτήρα των σήριαλ.

Η πρώτη ραδιοφωνική σαπουνόπερα θεωρείται ότι ήταν το Painted Dreams που έκανε το ντεμπούτο της τον Οκτώβριο του 1930 μέσω του ραδιοφωνικού σταθμού του Σικάγο, WGN. Η πρώτη σαπουνόπερα που μεταδόθηκε σε εθνική εμβέλεια ήταν το Clara, Lu and Em, από το NBC Blue Network.

Οι σαπουνόπερες είναι ιδιαίτερα αγαπητές στις χώρες της Λατινικής Αμερικής. Και εκεί άρχισαν από το ραδιόφωνο αλλά στη συνέχεια, την δεκαετία του ’50, γυρίστηκαν σήριαλ για την τηλεόραση που ονομάστηκαν «τηλενουβέλες».

Κύριο χαρακτηριστικό τους είναι η αφήγηση κάποιου μεγάλου έρωτα δύο νέων από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις: το πλουσιόπαιδο που ερωτεύεται το φτωχό κορίτσι. Οι ήρωες όμως βρίσκουν απέναντί τους έναν ή περισσότερους εχθρούς που θέλουν να τους χωρίσουν.

Στη σαπουνόπερα τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Συνήθως η ιστορία περιστρέφεται γύρω από δύο οικογένειες που μάχονται. Στις σειρές του είδους μπλέκονται μεταξύ τους παράλληλες ιστορίες και το τέλος κάθε επεισοδίου είναι μια δραματική στιγμή που θα κρατήσει τον τηλεθεατή σε αγωνία ώστε να μην χάσει το επόμενο.

Οι σαπουνόπερες μπορούν να κρατήσουν δεκαετίες ενώ οι τηλενουβέλες ολοκληρώνονται συνήθως έπειτα από 150 επεισόδια.

Στην Ελλάδα οι σαπουνόπερες γνώρισαν μεγάλη επιτυχία. Από τη δεκαετία του ’80 οι Έλληνες έβλεπαν την “Τόλμη και Γοητεία” στην κρατική τηλεόραση.

Αργότερα, με την ίδρυση της ιδιωτικής τηλεόρασης προβλήθηκαν τα “Ατίθασα Νιάτα” και η “Σάντα Μπάρμπαρα”.

Πολύ γρήγορα, οι ιδιωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί βλέποντας την απήχηση που είχαν οι σαπουνόπερες, γύρισαν τις δικές τους. Έτσι στα σαλόνια των ελληνικών νοικοκυριών μπήκε η «Λάμψη» που έμεινε στην ιστορία ως η μακροβιότερη ελληνική σαπουνόπερα.

Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας: YouTube

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: «Μαρία της Γειτονιάς», «Εσμεράλντα», «Παολίνα», «Μαριμάρ». Οι λατινοαμερικάνικες σαπουνόπερες που κυριαρχούσαν τη δεκαετία του ’90 και έσπασαν τα ρεκόρ τηλεθέασης. Τι κάνουν σήμερα οι τότε πρωταγωνίστριες

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Ποιο είναι το κορίτσι της φωτογραφίας που ξεκίνησε την καριέρα του ενσαρκώνοντας ένα αγοροκόριτσο σε σαπουνόπερα και κατέληξε να γίνει τραγουδίστρια και σύμβολο του σεξ;