Γιατί το Κογκρέσο απαγόρευσε την κυκλοφορία του Playboy σε κώδικα μπράιγ. Τα σωματεία των τυφλών υπέβαλαν μήνυση στο ομοσπονδιακό δικαστήριο και έγινε μεγάλη δημόσια συζήτηση

Περισσότερο από μισό αιώνα, το Playboy έχει κατακτήσει τον τίτλο του πιο δημοφιλούς περιοδικού ερωτικού περιεχομένου στον κόσμο. Παρόλα αυτά, η έκδοσή του σε κώδικα μπράιγ (“braille”) ξεσήκωσε κύματα αντιδράσεων στο αμερικανικό Κογκρέσο το 1985.

Κατά τον 20^ο αιώνα, πριν από την έλευση της ψηφιακής εποχής, τα διαθέσιμα μέσα ψυχαγωγίας που προορίζονταν για άτομα με προβλήματα όρασης ήταν πολύ περιορισμένα. Τα έντυπα και τα περιοδικά που κυκλοφορούσαν σε κώδικα μπράιγ ήταν κυρίως εκπαιδευτικού και ενημερωτικού χαρακτήρα. Μάλιστα, στις ΗΠΑ η έκδοσή τους χρηματοδοτούταν από μια ειδική υπηρεσία της Εθνικής Βιβλιοθήκης για τους τυφλούς και τους σωματικά ανάπηρους.

Στην υπηρεσία αυτή απευθύνθηκε τη δεκαετία του ’70 κι ο εκδότης του Playboy. Η ιδέα του ήταν ότι εφόσον το περιοδικό βρισκόταν ανάμεσα στα δημοφιλέστερα στην Αμερική, θα ήταν δίκαιο να υπάρχει και μία έκδοση που να απευθύνεται στα άτομα με προβλήματα όρασης. Έτσι, με τη σύμπραξη της Εθνικής Βιβλιοθήκης, το γνωστό περιοδικό άρχισε να κυκλοφορεί και σε κώδικα μπράιγ, που είναι η ειδική γραφή των τυφλών.

Η όψη του ήταν αρκετά λιτή. Το εξώφυλλο έφερε το διάσημο λογότυπο με το κουνέλι, ενώ οι σελίδες μέσα ήταν λευκές. Εικόνες φυσικά δεν υπήρχαν. Το περιεχόμενο αποτελούταν αποκλειστικά από άρθρα και ερωτικές ιστορίες.

Πολύ γρήγορα, το πρωτοποριακό αυτό έντυπο άρχισε να κερδίζει έδαφος ανάμεσα στους ανθρώπους με προβλήματα όρασης. Έως τη δεκαετία του ’80 είχε μετατραπεί στην έκτη πιο δημοφιλή κυκλοφορία σε κώδικα μπράιγ. Οι επίδοξοι αναγνώστες είχαν την επιλογή είτε να γίνουν συνδρομητές έτσι ώστε το μηνιαίο έντυπο να στέλνεται κατευθείαν στο σπίτι τους είτε να το αναζητήσουν στα ράφια των τοπικών βιβλιοθηκών.

Όλα αυτά έως το 1985. Τη χρονιά εκείνη το περιοδικό έγινε αντικείμενο μίας μεγάλης διαμάχης που έφτασε μέχρι το αμερικανικό Κογκρέσο.

Ο βουλευτής των Συντηρητικών, Χάλμερς Ουίλι, αποφάσισε να θέσει στη Βουλή το ζήτημα της απαγόρευσης της κυκλοφορίας του Playboy σε κώδικα μπράιγ. Ο Ρεπουμπλικανός δεν θεωρούσε πρέπον το γεγονός ότι ένα περιοδικό που θεωρούσε ότι ήταν άσεμνο, σεξουαλικό και πορνογραφικό περιεχόμενο χρηματοδοτούταν από τους φόρους των αμερικανών πολιτών. Έτσι, μετά από αλλεπάλληλες νύξεις και ομιλίες για το θέμα αυτό, έφερε τη σχετική τροπολογία προς ψήφιση. Στις 15 Ιουλίου του 1985, αυτή πέρασε με 216 θετικές έναντι 193 αρνητικών ψήφων.

Η απαγόρευση του περιοδικού εξόργισε τα άτομα με προβλήματα όρασης. Οι αντιδράσεις ήταν άμεσες και έντονες. «Τι σας δίνει την εξουσία να αποφασίζετε για εμάς και τις επιλογές μας, ενώ είναι ξεκάθαρα παράνομο να κάνετε το ίδιο σε άτομα που μπορούν να δουν; Η έκδοση του Playboy σε μπράιγ ήταν σημείο περηφάνιας για την κοινότητά μας. Συνέβαλλε στην ανάδειξη των τυφλών ατόμων ως “φυσιολογικών”. Ο τυφλός πληθυσμός δικαιούται να έχει πρόσβαση σε όλες τις αντιπροσωπευτικές τάσεις της κουλτούρας των καιρών.»

Τα επιχειρήματά τους ήταν σαφή και πλήθος οργανώσεων και ομάδων συσπειρώθηκαν για να τα στηρίξουν. Μεταξύ αυτών, το Αμερικάνικο Συμβούλιο Τυφλών, η Ένωση Τυφλών Βετεράνων, η Αμερικάνικη Ένωση Βιβλιοθηκών, καθώς και η ίδια η Playboy Α.Ε. κατέθεσαν από κοινού αγωγή στο ομοσπονδιακό δικαστήριο ζητώντας από τον δικαστή να ανατρέψει την απαγόρευση, υπό το πρίσμα ότι αυτή παραβίαζε τις αρχές του συντάγματος.

Τελικά, τον Αύγουστο του 1986, ο δικαστής δικαίωσε τους διαμαρτυρόμενους. Ανακήρυξε την τροπολογία ως αντισυνταγματική με το σκεπτικό ότι αποτελούσε μια μορφή λογοκρισίας. Έτσι, τον Ιανουάριο του 1987, ύστερα από ένα σύντομο διάλειμμα δύο ετών, το περιοδικό συνέχισε την κυκλοφορία του σε κώδικα μπράιγ.

Το Playboy διατηρεί μέχρι και σήμερα την έκδοσή του σε μπράιγ. Ωστόσο, το αναγνωστικό κοινό έχει μειωθεί δραστικά. Από 1.000 σταθερούς συνδρομητές που αριθμούσε το 1985, πλέον έχει πέσει στους 500. Αυτό, βέβαια, έχει άμεση σχέση και με το γεγονός ότι πολύ λιγότεροι άνθρωποι ξέρουν πια να διαβάζουν με το σύστημα αυτό. Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας έχει ανοίξει νέες διόδους στην καθημερινότητα των ατόμων με προβλήματα όρασης. Οι τρόποι και τα μέσα ψυχαγωγίας έχουν αυξηθεί, ενώ υπάρχουν δεκάδες καινοτόμες εφαρμογές για τη διευκόλυνση της ανάγνωσης και της γραφής.

Ωστόσο, είναι αξιοσημείωτο ότι το Playboy, σε μια εποχή που τα ήθη ήταν πολύ αυστηρότερα και οι κοινωνίες πιο κλειστές, με την πρωτοποριακή αυτή κίνηση άνοιξε μια δημόσια συζήτηση και υπερασπίστηκε τα δικαιώματα των τυφλών.

Υπερασπίστηκε ακόμη και το αυτονόητο, ότι όλοι οι άνθρωποι εκτός από την ενημέρωση και την εκπαίδευση, στη ζωή τους χρειάζονται τη διασκέδαση και τη χαλάρωση και για αυτό δεν μπορεί να αποφασίζει το κογκρέσο.

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: «Ο Χέφνερ του Playboy έδινε ναρκωτικά στα κουνελάκια, έκανε σεξ με όλες και απαγόρευε στις κοπέλες να μείνουν έξω από την έπαυλη μετά τις 9 το βράδυ». Τι ισχυρίζεται στο βιβλίο του ένα πρώην κουνελάκι