Γιατί τα πρώτα μαγαζιά που άνοιξαν οι Έλληνες μετανάστες στην Αμερική ήταν στιλβωτήρια. Σε μερικά χρόνια είχαν καταφέρει να τους ανήκουν τα περισσότερα καταστήματα στο Σικάγο, τη Νέα Υόρκη και τη Βοστόνη

ΠΗΓΗ: Οι Ελληνοαμερικανοί, Μπάμπης Ι. Μαρκέτος, Τα Νέα

Οι μετανάστες, παρ’όλο που οι περισσότεροι είχαν μεγαλώσει σε σχεδόν πρωτόγονο αγροτικό περιβάλλον στην ύπαιθρο Ελλάδα στράφηκαν προς τον επιχειρηματικό τομέα με πραγματικά εντυπωσιακή προσαρμοστικότητα.

Ήταν φυσικό να διαλέξουν επιχειρήσεις που απαιτούσαν σκληρή προσωπική εργασία, πολλές ώρες δουλειάς και, φυσικά, ελάχιστα κεφάλαια.

Οι πρώτοι Έλληνες “μπίζνεσμεν” στον Νέο Κόσμο, ήταν στην πραγματικότητα πλανόδιοι μικροπωλητές. Πωλούσαν λουλούδια, φυστίκια, φρούτα. Αργότερα, πολλοί άρχισαν να ανοίγουν στιλβωτήρια, τα οποία ως τότε ήταν κυρίως στα χέρια Ιταλών μεταναστών.

Τα στιλβωτήρια δεν απαιτούσαν μεγάλα κεφάλαια, αλλά χρειαζόταν πολλά και σχετικώς φτηνά εργατικά χέρια.

Με τη συνεχή άφιξη νέων μεταναστών, κυρίως νεαρών, που πολλές φορές όφειλαν τον ερχομό τους στην Αμερική στην πρόσκληση ιδιοκτητών στιλβωτηρίων, που έφεραν τα παιδιά με τη συνοδεία ενός πλαστού “πατέρα” για να παρακάμψουν την απαγορευτική διάταξη του μεταναστευτικού νόμου για την εκμετάλλευση ανηλίκων.

Τα ελληνικά στιλβωτήρια εξασφάλιζαν φτηνά εργατικά χέρια, πολλές φορές με μόνη αντιπαροχή ένα στρώμα και λίγο ψωμοτύρι για δείπνο. Έτσι σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα ο επιχειρηματικός αυτός κλάδος πέρασε σε ελληνικά χέρια στο Σικάγο, την Νέα Υόρκη, την Βοστόνη και άλλες μεγάλες αμερικανικές πόλεις.

Λέγεται μάλιστα ότι κάποιος ονόματι Σμερλής είχε πάνω από 100 στιλβωτήρια το 1908 στην περιοχή της Νέας Ιερσέης.

Οι ιδιοκτήτες των στιλβωτηρίων εκμεταλλεύονταν, χωρίς αμφιβολία, τη δύσκολη θέση στην οποία βρίσκονταν οι καινούργιοι μετανάστες.

Αλλά από την άλλη πλευρά, μέσα σε δύο-τρία χρόνια, οι περισσότεροι από τους νεαρούς “λούστρους” άφηναν τη βούρτσα και το βερνίκι και με τα λίγα εγγλέζικα που είχαν μάθει εν τω μεταξύ, έμπαιναν με περισσότερα εφόδια στην αμερικανική ζωή.

Τα στιλβωτήρια ήταν μια προπαιδεία. Κι όσο κι αν ήταν οι απολαβές τους εξοργιστικά χαμηλές, πάλι κάτι κατάφερναν να εξοικονομήσουν από τα φιλοδωρήματα των πελατών. Είναι δύσκολο να αντιληφθεί σήμερα κανείς πόσο προσοδοφόρα ήταν τότε τα στιλβωτήρια. Οι δρόμοι των πόλεων δεν είχαν τότε ασφαλτοστρωθεί, ούτε και υπήρχε το αυτοκίνητο στην έκταση που θα έπαιρνε τις επόμενες δεκαετίες.

Ο κόσμος τότε περπατούσε πολύ περισσότερο και η σκόνη των δρόμων αποτελούσε πρόβλημα για όλους εκείνους που πρόσεχαν την εμφάνιση τους.

Το να βάψει κανείς τα παπούτσια του στο στιλβωτήριο μια και δύο φορές την ημέρα ήταν κάτι το συνηθισμένο.

ΠΗΓΗ: Οι Ελληνοαμερικανοί, Μπάμπης Ι. Μαρκέτος, Τα Νέα

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Ο λούστρος και ο πελάτης του. Οι πρώτοι άνθρωποι που απαθανατίστηκαν από τον φωτογραφικό φακό