Γιατί οι ειδικοί θεωρούν τα λουκάνικα και τα αλλαντικά εξαιρετικά επικίνδυνα για την υγεία. Τι λένε για τα επεξεργασμένα κρέατα

Τα χοτ ντογκ, τα μπέικον και τα αλλαντικά αποτελούν ένα από τα πιο δημοφιλή τρόφιμα όχι μόνο της αμερικανικής κουλτούρας, αλλά και γενικότερα.

Ωστόσο, η υπερβολική κατανάλωση επεξεργασμένων κρεάτων εγκυμονεί κινδύνους για την υγεία μας, σύμφωνα με τους ειδικούς.

“Τα στοιχεία αποδεικνύουν αρκετά πειστικά ότι η τακτική κατανάλωση επεξεργασμένων κρεάτων είναι επιζήμια για την υγεία, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του παχέος εντέρου, του διαβήτη τύπου 2 και των καρδιαγγειακών παθήσεων”, ανέφερε ο Δρ. Φρανκ Χιου, καθηγητής διατροφολογίας και επιδημιολογίας και πρόεδρος του τμήματος διατροφής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας T.H. Chan του Χάρβαρντ.

Οι περισσότεροι ειδικοί σε θέματα υγείας συμφωνούν ότι “τα επεξεργασμένα κρέατα είναι πιο βλαβερά από τα μη επεξεργασμένα”, συμπληρώνει ο καθηγητής.

Στα επεξεργασμένα κρέατα περιλαμβάνονται τα ζαμπόν, τα λουκάνικα, τα μπέικον, αλλαντικά όπως καπνιστή γαλοπούλα και σαλάμι, χοτ ντογκ, πεπερόνι και ακόμη και σάλτσες που παρασκευάζονται με αυτά τα προϊόντα.

Όταν το κρέας επεξεργάζεται, τροποποιείται μέσω της ωρίμανσης, της ζύμωσης, του καπνίσματος ή του αλατίσματος, προκειμένου να ενισχυθεί η γεύση και η διάρκεια ζωής του.

ΠΟΥ: “Καρκινογόνο το επεξεργασμένο κρέας”

Το 2015, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε ότι το επεξεργασμένο κρέας είναι “καρκινογόνο για τον άνθρωπο”, επικαλούμενος “επαρκή στοιχεία” ότι προκαλεί καρκίνο του παχέος εντέρου.

Το Παγκόσμιο Ταμείο Έρευνας για τον καρκίνο συνιστά την κατανάλωση ελάχιστου, αν όχι καθόλου, επεξεργασμένου κρέατος και τον περιορισμό του κόκκινου κρέατος σε περίπου τρεις μερίδες (ή περίπου 200 έως 350 γραμμάρια) την εβδομάδα.

“Οι περισσότερες μελέτες επικεντρώνονται στα επεξεργασμένα κρέατα που καταναλώνονται περισσότερο: χοτ ντογκ, μπέικον, λουκάνικα”, ανέφερε ο Δρ. Χιου.

Έτσι, επειδή όλοι οι τύποι επεξεργασμένων κρεάτων συγκεντρώνονται μαζί στις περισσότερες μελέτες, προσέθεσε, “είναι δύσκολο να γίνει μια πειστική δήλωση σχετικά με το ποια επεξεργασμένα κρέατα είναι καλύτερα ή χειρότερα από άλλα”.

Επιπλέον, ανέφερε ότι οι άνθρωποι που τείνουν να τρώνε ένα είδος επεξεργασμένου κρέατος τείνουν να τρώνε και άλλα, οπότε είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς την επίδραση του ενός έναντι του άλλου.

“Θεωρητικά, μπορεί κανείς να πει ότι τα επεξεργασμένα πουλερικά και ψάρια δεν είναι τόσο βλαβερά όσο το επεξεργασμένο κόκκινο κρέας”, επισήμανε ο Xιου, επικαλούμενος τη χαμηλότερη περιεκτικότητα των πουλερικών και των ψαριών σε κορεσμένα λιπαρά και την αφθονία ωμέγα-3 λιπαρών οξέων σε ορισμένα είδη ψαριών. “Αλλά δεν έχουμε στοιχεία που να το επιβεβαιώνουν”, καταλήγει.

Το ζήτημα της επεξεργασίας των κρεάτων

Το κύριο ζήτημα φαίνεται να είναι η ίδια η επεξεργασία και όχι το από τι αποτελείται το επεξεργασμένο κρέας, ανέφερε η Μάρτζι ΜακΚούλαχ, ανώτερη επιστημονική διευθύντρια επιδημιολογικής έρευνας στην Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία.

Η διαδικασία της ωρίμανσης ή της συντήρησης με νιτρικά και νιτρώδη άλατα, τα οποία μπορούν να δημιουργήσουν καρκινογόνες χημικές ουσίες στα τρόφιμα, μπορεί να συμβάλει στον κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου, σημείωσε η ΜακΚούλαχ.

Μια άλλη πιθανή μεταβλητή, κατά την ΜακΚούλαχ, είναι ότι το μαγείρεμα του κρέατος σε υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να σχηματίσει πρόσθετες καρκινογόνες ουσίες.

Αυτό περιλαμβάνει το μαγείρεμα του κρέατος σε άμεση επαφή με φλόγα ή καυτή επιφάνεια, όπως όταν ψήνεται στο μπάρμπεκιου, στη σχάρα ή το τηγάνι.

Εκτός από τους κινδύνους πρόκλησης καρκίνου, όλα τα επεξεργασμένα κρέατα τείνουν να έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο. Η υπερβολική πρόσληψη νατρίου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο υψηλής αρτηριακής πίεσης και καρδιαγγειακών παθήσεων.

Διαβήτης, άνοια και φλεγμονές

Συμπληρωματικά, τα επεξεργασμένα κρέατα έχουν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 και άνοιας.

Μια μεγάλη μελέτη του 2021 που διεξήχθη στη Βρετανία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι για κάθε επιπλέον 25 γραμμάρια επεξεργασμένου κρέατος στην ημερήσια διατροφή ενός ατόμου, ο κίνδυνος εμφάνισης άνοιας αυξανόταν κατά 44% και ο κίνδυνος εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ κατά 52%.

Η Δρ, Βιγιάγια Σουραμπούντι, επίκουρη καθηγήτρια Ιατρικής στο Κέντρο Ανθρώπινης Διατροφής του UCLA, ανέφερε ότι η ανησυχία με το επεξεργασμένο κρέας είναι ότι μπορεί να αυξήσει τη φλεγμονή στον οργανισμό, εν μέρει με την αλλαγή του μικροβιώματος του εντέρου.

“Τα βακτήρια του εντέρου αλληλεπιδρούν με το ανοσοποιητικό μας σύστημα και τελικά οδηγούν σε χρόνια φλεγμονή”, σημείωσε.

Εναλλακτικές μορφές

Δυνητικά, τα εναλλακτικά επεξεργασμένα κρέατα είναι καλύτερα από τα επεξεργασμένα, αλλά “δεν είναι όλα τα εναλλακτικά ίδια”, δήλωσε ο Χιου.

Εξαρτάται από το τι είναι φτιαγμένα τα προϊόντα: αν είναι εντελώς φυτικά υποκατάστατα ή προϊόντα φτιαγμένα από ένα μείγμα κρέατος και λαχανικών. “Φυσικά, μια πιο βέλτιστη διατροφή θα πρέπει να βασίζεται σε ελάχιστα επεξεργασμένες φυτικές τροφές”, σύμφωνα με τον Δρ. Χιου.

Όσον αφορά τα προϊόντα με την ένδειξη “χωρίς προσθήκη νιτρικών ή νιτρωδών”, ενδέχεται να χρησιμοποιούν συστατικά όπως ο χυμός σέλινου, ένα φυσικό νιτρικό άλας, αλλά δεν είναι σαφές αν αυτά είναι καλύτερα για την υγεία από εκείνα που παρασκευάζονται με συνθετικά νιτρικά ή νιτρώδη.

Για τα προϊόντα με σήμανση, όπως “βιολογικά”, “χωρίς αντιβιοτικά”, “ελευθέρας βοσκής” ή “εκτρεφόμενα με σεβασμό στην καλή διαβίωση”, η Σουραμπούντι ανέφερε:

“Νομίζω ότι αν οι άνθρωποι μπορούν να επιλέξουν άπαχα κομμάτια, βιολογικά και χορτοφαγική διατροφή, αν έχουν την οικονομική δυνατότητα. Είναι προτιμότερο, επειδή ό,τι τρώει το ζώο που καταναλώνουμε, συγκεντρώνεται στο σώμα του και, στη συνέχεια, καταλήγει σε εμάς”.

Με πληροφορίες από: New York Times

Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: PxHere