Γιατί οι αρχαίοι Έλληνες, ηθοποιοί και αθλητές, έδεναν τη βάλανο με τη “Κυνοδέσμη”. Τους μιμήθηκαν και οι Ρωμαίοι

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Σ’ ένα κατάλογο με τα πράγματα που έκαναν οι αρχαίοι Έλληνες και που σήμερα θα θεωρούνταν περίεργα, η κυνοδέσμη θα είχε περίοπτη θέση. Με αυτή δεν έδεναν τα σκυλιά, όπως υπονοεί το όνομα, αλλά το γεννητικό όργανο του άνδρα! Όμως, δεν είναι μόνο το αντικείμενο περίεργο αλλά και ο λόγος για τον οποίο οι αρχαίοι Έλληνες το χρησιμοποιούσαν!

Γυμνοί ναι, βάλανος όχι!

Είναι γνωστό ότι στη αρχαία Ελλάδα οι αθλητές αγωνίζονταν γυμνοί. Επίσης, οι ηθοποιοί εμφανίζονταν στη σκηνή γυμνοί όταν το απαιτούσε κάποιος ρόλος.

Για τους αρχαίους Έλληνες η δημόσια εμφάνιση ενός γυμνού άνδρα δεν ήταν ταμπού. Ωστόσο τουλάχιστον από τον 6^ο αιώνα π.Χ. φαίνεται ότι θεωρούσαν προσβλητικό για ένα γυμνό άνδρα να δείχνει στο κοινό την άκρη από το πέος του και θεωρούσαν ότι αυτή ήταν συμπεριφορά που ταίριαζε σε δούλους και βαρβάρους.

Προκειμένου οι Έλληνες να κρύβουν τη βάλανό τους εισήχθη η λεγόμενη κυνοδέσμη.

Κυνοδέσμη

Επρόκειτο για ένα κορδόνι ή δερμάτινη λωρίδα που δενόταν σφιχτά γύρω από το ακροπρόσθιο το τμήμα της ακροβυστίας πέρα από τη βάλανο.

Στη συνέχεια οι άκρες από την κυνοδέσμη δένονταν σ’ ένα σχοινί ή μια δερματίνη λωρίδα γύρω από τη μέση του άνδρα. Με τον τρόπο αυτό έδειχνε δημοσίως το όσχεο και όχι τη βάλανό του.

Σε κάποιες περιπτώσεις οι άκρες της κυνοδέσμης δένονταν γύρω από τη βάση του πέους. Έτσι το πέος κυρτωνόταν προς το πάνω και η βάλανος κρυβόταν.

Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι η κυνοδέσμη όχι μόνο βοηθούσε τους άνδρες να αποφύγουν την ντροπή να εκθέτουν δημοσίως τη βάλανό τους αλλά και ότι είχε και πρακτική σημασία. Όποιος τη χρησιμοποιούσε δεν μπορούσε να εκσπερματώσει -αλλά ούτε και να ουρήσει…- κάτι που οι Έλληνες θεωρούσαν ότι αδυνάτιζε τον άνδρα.

Εκσπερμάτιση

Έτσι με την κυνοδέσμη στη θέση της οι αθλητές υποτίθεται θα απέφευγαν να χάνουν ενέργεια πριν από ένα κρίσιμο αγώνα.

Η κυνοδέσμη αναφέρεται για πρώτη φορά σε φιλολογική πηγή σε απόσπασμα που έχει διασωθεί από το σατυρικό δράμα Θεωροί του Αισχύλου που χρονολογείται στις αρχές του 5^ου αιώνα π.Χ.  Όμως εμφανίζεται σε παραστάσεις με αθλητές σε ελληνικά αγγεία ήδη από τον 6^ου αιώνα π.Χ.

Η κυνοδέσμη χρησιμοποιήθηκε επίσης από τους Ετρούσκους και αργότερα τους Ρωμαίους. Οι τελευταίοι την έλεγαν «ligatura praeputii» και προτιμούσαν να χρησιμοποιούν ένα δακτύλιο αντί για κορδόνι για να αποκρύπτουν την βάλανο.

Οι Ρωμαίοι πίστευαν ότι η εκσπερμάτιση εκτός από την ενέργεια του άνδρα επηρέαζε και την ποιότητα της φωνής του. Έτσι στην αρχαία Ρώμη η κυνοδέσμη χρησιμοποιούνταν συχνά από τους τραγουδιστές ως τρόπος διατήρησης της αρρενωπότητας της φωνής τους.

Αρχική εικόνα: Παράσταση αθλητή σε αττικό αγγείο του 5ου αιώνα π.Χ. που ετοιμάζεται να χρησιμοποιήσει κυνοδέσμη