Γιατί ο Βασιλιάς Αρθούρος μάλλον δεν υπήρξε ποτέ ή διογκώθηκαν η ιστορία και τα κατορθώματά του

Ο μύθος του βασιλιά της Ουαλίας, Αρθούρου γοητεύει τους ανθρώπους πάνω από μία χιλιετία, αποτελώντας πηγή έμπνευσης για έργα λογοτεχνίας, κινηματογραφικές ταινίες και κόμικς.

Έννοιες όπως το σπαθί Εξκάλιμπερ, ο μάγος Μέρλιν, οι Ιππότες της Στρογγυλής Τραπέζης, το Κάμελοτ και το κάστρο Τιτανγκέλ στην Κορνουάλη σχετίζονται άμεσα με το θρύλο του Αρθούρου.

Το ερώτημα, όμως, εξακολουθεί να πλανάται: υπήρξε ο Βασιλιάς Αρθούρος ως ιστορικό πρόσωπο ή ήταν απλώς ένας ήρωας της Κέλτικης μυθολογίας;

Ο μεσαιωνικός μύθος λέει πως ο Αρθούρος οδήγησε τις Βρετανικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης της έμπιστης ομάδας των Ιπποτών της Στρογγυλής Τραπέζης, σε μάχη εναντίον των Σαξόνων εισβολέων στις αρχές του 6ου αιώνα μ.Χ..

Σύμφωνα με το History, ο Αρθούρος «δεν εμφανίζεται στη μοναδική σωζόμενη σύγχρονη πηγή για την εισβολή των Σαξόνων, στην οποία ο Κέλτης μοναχός Γκίλντας έγραψε για μια πραγματική μάχη στο Mons Badonicus (Λόφοι Badon) γύρω στο 500 μ.Χ..

Αρκετές εκατοντάδες χρόνια αργότερα, ο Αρθούρος εμφανίζεται για πρώτη φορά στα γραπτά ενός Ουαλού ιστορικού και ποιητή ονόματι Νένιος, ο οποίος έδωσε μια λίστα με 12 μάχες που υποτίθεται ότι έδωσε ο πολεμιστής βασιλιάς».

Το αρθουριανό μέρος του έργου, όμως, προέρχεται από μία απροσδιόριστη πηγή, πιθανόν από ένα ποιητικό κείμενο. «Οι μάχες έλαβαν χώρα σε τόσους διαφορετικούς χρόνους και μέρη ώστε που θα ήταν αδύνατον για έναν άνθρωπο να έχει συμμετάσχει σε όλες αυτές», προσθέτει το History.

Η φήμη του Αρθούρου μεταδόθηκε και ισχυροποιήθηκε τον 12ο αιώνα μέσα από το βιβλίο «Η Ιστορία των Βασιλέων της Βρετανίας» του Ουαλού επισκόπου, Τζέφρεϊ του Μονμάουθ.

Στο βιβλίο αυτό, ο Ουαλός επίσκοπος περιγράφει το μαγικό σπαθί Εξκάλιμπερ, τον έμπιστο ιππότη του Λάνσελοτ, τη βασίλισσα Γκουίνεβιρ και τον μάγο Μέρλιν.

Όπως επισημαίνει το History, «το βιβλίο υποτίθεται ότι βασίστηκε σε ένα χαμένο κέλτικο χειρόγραφο που μόνο ο Τζέφρεϊ ήταν σε θέση να εξετάσει» και ότι συνιστά έναν «ακαταμάχητο συνδυασμό μύθου και γεγονότος».

«Ο λόγιος μοναχός Ουίλιαμ του Νιουμπέρι είναι της άποψης ότι Τζέφρεϊ πιθανότατα είχε επινοήσει μεγάλο μέρος της αφήγησής του από “μια απεριόριστη αγάπη για το ψέμα”».

“Η τρέχουσα ακαδημαϊκή συναίνεση θεωρεί τα στοιχεία για έναν ιστορικό Άρθουρ μη πειστικά”

Ο Βρετανός αρχαιολόγος Τζον Νόουελ Μαιρς, ο οποίος αφιέρωσε 50 χρόνια στην έρευνα, έγραψε κοντά στο τέλος της ζωής του ότι «καμία φιγούρα στα όρια της ιστορίας και της μυθολογίας δεν έχει σπαταλήσει περισσότερο από τον χρόνο του ιστορικού».

Ωστόσο, η απουσία αποδεικτικών στοιχείων δεν αποτελεί πάντοτε απόδειξη απουσίας, καταλήγει το περιοδικό Discover. «Αυτό που είναι δυνατό είναι ότι ο Αρθούρος βασίζεται σε έναν πραγματικό ηγέτη από τον 5ο ή 6ο αιώνα.

Μια πολλά υποσχόμενη θεωρία δείχνει ένα πρόσωπο γνωστό ως “Ριόθαμος” που διέσχισε τη Μάγχη για να πολεμήσει στη Γαλλία.

Αυτό είναι κάτι που κάνει και ο Αρθούρος στα πρώιμα κείμενα. Μπορεί να είναι το πιο κοντινό πρόσωπο που θα φτάσουμε για να εντοπίσουμε ένα συγκεκριμένο μοντέλο για τον Αρθούρο», σύμφωνα με το περιοδικό Time.

Και καταλήγει: «Αν μια “Αρθουριανού τύπου” φιγούρα ζούσε εκείνη την εποχή, τότε ήταν μάλλον ένας στρατιωτικός ηγέτης που αντιδρούσε στην αγγλοσαξονική εισβολή στη Βρετανία, μια πολύ βίαιη εποχή και ένα περιβάλλον ώριμο για τη δημιουργία ενός θρύλου […]

Από την άλλη μεριά, ανεξάρτητα από το αν ο Αρθούρος ήταν πραγματικό πρόσωπο ή όχι, η μυστηριώδης προέλευση της ιστορίας προσθέτει ένα επίπεδο ίντριγκας που βοήθησε να κρατηθεί ο θρύλος ζωντανός».

Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: Flickr

Με πληροφορίες από: Britannica, History, Time και Discover