Γιατί ο Κολοκοτρώνης γεννήθηκε κάτω από ένα δέντρο; Πόσα μέλη της οικογένειάς του σκοτώθηκαν πριν από την επανάσταση. Ο αδιάκοπος πόλεμος με τους Τούρκους (drone)

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης γεννήθηκε κάτω από ένα δέντρο στο χωριό Ραμοβούνι Μεσσηνίας.

Μετά την αποτυχία των Ορλωφικών, η μητέρα του, Ζαμπία Κωτσάκη, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σπίτι τους στο Λιμποβίσι, για να γλιτώσει την εκδικητική μανία των Τούρκων. Στον δρόμο την έπιασαν οι πόνοι της γέννας. Ξάπλωσε κάτω από ένα δέντρο και γέννησε.

Αυτή δεν ήταν, όμως, η πρώτη φορά που η οικογένεια των Κολοκοτρωναίων είχε βρεθεί στο στόχαστρο των Οθωμανών. Αιώνες πριν από την επανάσταση, το γένος Kολοκοτρώνη κατέγραψε τους πρώτους νεκρούς από οθωμανικά πυρά, γιατί βρέθηκε στο πλευρό των εξεγερμένων Πελοποννησίων. Μεταγενέστερα και στο διάστημα από το 1762 έως το 1806, 70 Κολοκοτρωναίοι εξοντώθηκαν από τους τούρκους. Αυτός ο πόλεμος συνεχίστηκε αδιάκοπα μέχρι και την απελευθέρωση.

Γεννήθηκε κάτω από μια ελιά

Ο αρχιστράτηγος της Επανάστασης του 1821, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, έγραψε στα απομνημονεύματά του:

“Εγεννήθηκα εις τα 1770, Απριλίου 3, τη Δευτέρα της Λαμπρής. Η αποστασία της Πελοποννήσου έγινε εις τα 1769. Εγεννήθηκα εις ένα βουνό, εις ένα δέντρο αποκάτω, εις την παλαιάν Μεσσηνία, ονομαζόμενον Ραμοβούνιο”.

Τον Μάρτιο του 1770, λίγες μέρες πριν από τη γέννηση του, η πρώτη επανάσταση των Ελλήνων ενάντια στην Οθωμανική Αυτοκρατορία είχε αρχίσει να ηττάται. Στο πολιτικό κέντρο της εξέγερσης, στην Πελοπόννησο, τις “αντάρτικες” επιχειρήσεις των κατεκτημένων άρχισαν να διαδέχονται οι άγριες λεηλασίες και οι σφαγές πολεμιστών και αμάχων. Στις 29 Μαρτίου 1770 έπεσε και η Τριπολιτσά.

Όσοι γλίτωσαν, έτρεξαν να βρουν καταφύγιο σε γειτονικά χωριά. Έτσι και η ετοιμόγεννη μητέρα του Κολοκοτρώνη, Ζαμπία Κωτσάκη, που ζούσε με την οικογένειά της στο Λιμποβίσι Γορτυνίας. Στον δρόμο, όμως, την έπιασαν οι πόνοι της γέννας. Ανήμπορη να μετακινηθεί περαιτέρω, ξάπλωσε κάτω από ένα δέντρο, πιθανότατα μια ελιά και γέννησε τον μελλοντικό αρχιστράτηγο, Θεόδωρο Κολοκοτρώνη. Ήταν 3 Απριλίου 1770.

Τον μικρό Θεόδωρο βάφτισε ο Γιαννάκης Παλαμήδης, γιος του Έλληνα λόγιου και αγωνιστή Ρήγα Παλαμήδη. Το όνομα Θεόδωρος λέγεται πως το πήρε από τον Θεόδωρο Ορλώφ, ο οποίος κατά τη διάρκεια του αποτυχημένου εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος είχε κερδίσει την συμπάθεια των Ελλήνων από τις διαρκείς μνείες του στην “αρχαία ελληνική δόξα”.

Ο αδιάκοπος πόλεμος των Κολοκοτρωναίων με τους Τούρκους

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης γεννήθηκε κυριολεκτικά εχθρός των Τούρκων. Αυτή, όμως, δεν ήταν η πρώτη φορά που οι Κολοκοτρωναίοι, όπως η μάνα του οπλαρχηγού, βρέθηκαν κυνηγημένοι. Τον 16ο αιώνα, όταν τα ηνία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας είχε ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής σημειώθηκε η πρώτη επαναστατική πράξη των Κολοκοτρωναίων έναντι των Τούρκων.

Το 1532, ο Γενοβέζος ναύαρχος Ανδρέας Ντόνια αποβιβάστηκε στην Πελοπόννησο, στα πλαίσια μιας πολεμικής επιχείρησης αντιπερισπασμού και με τη βοήθεια των Ελλήνων κατέλαβε καίρια φρούρια της περιοχής, τα οποία βρίσκονταν υπό οθωμανικό έλεγχο. Η πανηγυρική κατάληψη των φρουρίων οδήγησε στη σφαγή εκατοντάδων Τούρκων στρατιωτών. Ανάμεσα στους εξεγερμένους Πελοποννήσιους εντοπίζονται και οι “πρώτοι” Κολοκοτρωναίοι, που αρχικά ονομάζονταν Τσεργίνηδες.

Διαβάστε ακόμα: Γνωρίζετε ότι το αρχικό επίθετο της οικογένειας Κολοκοτρώνη ήταν Τσεργίνης και αργότερα «Μπιθεγκούρας»; Τι σήμαιναν και γιατί το άλλαξαν σε Κολοκοτρώνης;

Παρά την φαινομενική νίκη των Ελλήνων, οι εχθροί σύντομα ανέκαμψαν και εξαπέλυσαν σφοδρότατη επίθεση στο ντόπιο πληθυσμό. Τότε, ένας από τους Τσεργίνηδες, ο Τριανταφυλλάκος, τράπηκε σε φυγή και κατέφυγε στο χωριό Λιμποβίσι Αρκαδίας.

Από Τσεργίνης, Κολοκοτρώνης

To 1611 εμφανίστηκε στην ιστορία άλλο ένα μέλος της οικογένειας Κολοκοτρώνη, ο Λάμπρος Τσεργίνης. Ο ίδιος λέγεται ότι συμμετείχε σε μία μάχη κατά των Τούρκων, την περίοδο που εμφανίστηκε ένα ακόμη επαναστατικό κίνημα απελευθέρωσης.

Μία επίθεση των εχθρών, ανάγκασε τους άνδρες του να οπισθοχωρήσουν. Εκείνος, όμως, παρέμεινε στη θέση του και συνέχισε να πολεμά. Οι σύντροφοί του καμάρωναν για την ανδρεία του. Ένας από αυτούς είπε:

“Τηράτε τον (σ.σ δείτε τον) που κόλλησε στην κοτρώνα και δεν λέει να κουνηθεί”.

Έτσι, λέγεται ότι του έδωσαν το ψευδώνυμο Κολοκοτρώνης. Παρά το σθένος του, οι εχθροί του όρμησαν. Οι άνδρες του αντεπιτέθηκαν, αλλά ο Λάμπρος ήταν ήδη βαριά τραυματισμένος. Ανήμπορος να μετακινηθεί, ξεψύχησε στο οχύρωμά του. Ο Λάμπρος Κολοκοτρώνης ήταν ο πρώτος από το ομώνυμο γένος που σκοτώθηκε από Οθωμανούς στρατιώτες.

Στη βιογραφία του ο Κολοκοτρώνης (Διήγησις συμβάντων της Ελληνικής Φυλής από τα 1770 έως τα 1836) που υπαγόρευσε στον Γ. Τερτσέτη) το 1846 δίνει μια άλλη εκδοχή για την προέλευση του ονοματός του: “Αὐτοὶ ἐχαλάσθηκαν καὶ ἐγλύτωσε ὁ Μπότσικας. Αὐτὸς εἶχε ἕνα παιδί, Γιάννη, καὶ ἕνας Ἀρβανίτης εἶπε: «Βρέ, τί Μπιθεκούρας εἶναι αὐτός». Δηλαδὴ πόσον ὁ κῶλος του εἶναι σὰν κοτρώνι, καὶ ἔτσι τοῦ ἔμεινε τὸ ὄνομα Κολοκοτρώνης”. (Αναφέρεται στον Γιάννη, γιό του  Δήμου Τζεργίνη, που ήταν ο πρώτος της γενιάς του που υιοθέτησε το όνομα Κολοκοτρώνης)

Με τα χρόνια, οι νεκροί Κολοκοτρωναίοι αυξήθηκαν δραματικά. Μονάχα από το 1762 έως το 1806, 70 από την οικογένεια εξοντώθηκαν από τους Οθωμανούς.

Από παιδί στον ένοπλο αγώνα

Γιος του επαναστάτη Κωνσταντή Κολοκοτρώνη, ο Θεόδωρος ακολούθησε από μικρός τα χνάρια του πατέρα του. Σύντομα, τα ήσυχα παιδικά χρόνια διαδέχτηκε ο θάνατος και ο ξεριζωμός. Σε ηλικία 10 ετών, έχασε τον πατέρα του στην πολιορκία της Καστάνιτσας. Ήταν μια μάχη που οργάνωσαν οι Οθωμανοί, με αποκλειστικό στόχο την εξόντωση του Κωνσταντή Κολοκοτρώνη. Το γεγονός αυτό σημάδεψε τη ζωή του μικρού Θεόδωρου, που αμέσως ορκίστηκε εκδίκηση.

Mετά τον θάνατο του πατέρα του, ο ίδιος και τα αδέρφια του κρύβονταν για τρία χρόνια στη Μηλιά. Η οικογένεια ήταν πλέον πάμφτωχη. Η μητέρα του, Ζαμπία, ύφαινε σε επώνυμες οικογένειες ή έκοβε ξύλα, για να καλύψει τα προς το ζην. Ο μικρός Θεόδωρος ήταν δίπλα της. Συνήθως φόρτωνε τα ξύλα σε ένα μουλάρι, τα μετέφερε στην Τριπολιτσά και τα πουλούσε.

Μια φορά, κατά τη διάρκεια της προγραμματισμένης του επίσκεψης στην Τριπολιτσά, το μουλάρι του γλίστρησε και τίναξε λάσπες στους Τούρκους που κάθονταν σ’ ένα υπόστεγο. Ένας από αυτούς όρμησε πάνω στον νεαρό Θεόδωρο και τον χτύπησε. Ο Κολοκοτρώνης από τον θυμό του δεν ξαναπάτησε το πόδι του στην Τριπολιτσά. Ορκίστηκε να επιστρέψει εκεί ως ελευθερωτής. Όπως και έγινε, το 1821.

Δείτε το βίντεο drone του συνεργάτη μας Up Stories από το Ραμοβούνι και τον ξεχασμένο ανδριάντα του. Το Ραμοβούνι είναι ένα μικρό βουνό κοντά στο χωριό Βασιλικό στη Μεσσηνία. Το όνομά του πήρε από την παράφραση του ονόματος Ρωμιοβούνι που υποδήλωνε ότι στην περιοχή του βουνού αυτού κατοικούσαν μόνο Έλληνες:

Ο έφιππος ανδριάντας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη είναι έργο του διακεκριμένου γλύπτη Ευστάθιου Λεοντή και στήθηκε στο βάθρο του, στις 16 Αυγούστου 2007.

Διαβάστε ακόμα στη “ΜτΧ”: Ο ξεχασμένος Κολοκοτρώνης που πρόδωσαν οι καλόγεροι και αποκεφάλισαν οι Τούρκοι. Η κατάρα του Γέρου και η εκδίκηση για τον θάνατο του αδελφού του Γιάννη