Γιατί ο Χίτλερ είπε “καλύτερα να μου βγάλουν δύο δόντια παρά να μιλήσω ξανά με τον Φράνκο”. Ο Ισπανός δικτάτορας ανέτρεψε τη δημοκρατία με τη στήριξη της ναζιστικής Γερμανίας και κυνήγησε τους πολιτικούς του αντιπάλους ως το τέλος της ζωής του

Ο Φρανθίσκο Φράνκο γεννήθηκε στο Ελ Φερόλ της Γαλικίας, στις 4 Δεκεμβρίου 1892. Ο πατέρας του, αξιωματικός του Ναυτικού, εγκατέλειψε την οικογένειά του. Η μητέρα του του συνέστησε να ακολουθήσει τη ναυτική καριέρα ως αποκατάσταση του γοήτρου της οικογένειας.

Λόγω έλλειψης θέσεων στην Ναυτική Ακαδημία ωστόσο, σπούδασε στη Στρατιωτική Σχολή του Τολέδο (1907-1910).

Το 1912, όντας ανθυπολοχαγός, αιτήθηκε την ένταξή του στις αποικιακές δυνάμεις του ισπανικού Μαρόκου και διακρίθηκε στις επιχειρήσεις εναντίον των ιθαγενών.  Το 1920 ανέλαβε υποδιοικητής στη νεοσύστατη ισπανική Λεγεώνα των Ξένων.

Τρία χρόνια αργότερα ανέλαβε τη διοίκηση της μονάδας και συνέβαλε αποφασιστικά στην κατάπνιξη της εξέγερσης των φυλών του Ριφ. Η επιτυχία του αυτή τον κατέστησε γνωστό στους στρατιωτικούς κύκλους της Ισπανίας. Το 1926 προήχθη σε ταξίαρχο και μετέβη στη Γαλλία για ανώτερες στρατιωτικές σπουδές.

Μεταξύ των ετών 1927-1931 ο Φράνκο διετέλεσε διοικητής της Στρατιωτικής Ακαδημίας της Σαραγόσα.

Οι φιλομοναρχικές του δραστηριότητες όμως τον έθεσαν στο στόχαστρο της Β΄ Ισπανικής Δημοκρατίας. Μετατέθηκε στις Βαλεαρίδες νήσους και έπειτα στο Μαρόκο. Ανακλήθηκε ωστόσο το 1934 προκειμένου να αντιμετωπίσει την εξέγερση των μεταλλωρύχων των Αστουριών.

Την ίδια χρονιά προήχθη σε στρατηγό και την επόμενη διορίστηκε αρχηγός του Επιτελείου του Στρατού Ξηράς. Δεν έμελλε ωστόσο να μακροημερεύσει και σε αυτή τη θέση. Θεωρήθηκε και πάλι ύποπτος συνωμοτικών κινήσεων και μετατέθηκε στα Κανάρια νησιά.

Τον Φεβρουάριο του 1936 το Λαϊκό Μέτωπο κέρδισε τις εκλογές στην Ισπανία.

Το πραξικόπημα

Στις 18 Ιουλίου του ίδιου χρόνου ο Φράνκο κήρυξε την έναρξη της εξέγερσης κατά της κυβέρνησης.

Αφού έθεσε με ευκολία υπό τον έλεγχο του τα αποικιακά ισπανικά στρατεύματα, πέρασε στην Ιβηρική και κατέλαβε εκτεταμένες περιοχές της χώρας και ανακηρύχτηκε πρόεδρος εθνικιστικής «κυβέρνησης».

Ο στόχος του ωστόσο για ολοκληρωτική κατάληψη της χώρας και ανατροπή της νόμιμης κυβέρνησης δεν επετεύχθη.

Η χώρα οδηγήθηκε σε έναν τρίχρονο εμφύλιο, ο οποίος θεωρήθηκε από τους σκληρότερους της παγκόσμιας ιστορίας.

Τελικά, ο Φράνκο επικράτησε χάρη στο ικανό επιτελείο του, τις καταστρεπτικές διαμάχες στους κόλπους της δημοκρατικής κυβέρνησης και την πολύτιμη βοήθεια από τη ναζιστική Γερμανία και τη φασιστική Ιταλία.

Μετά το τέλος του πολέμου, ο Φράνκο λησμόνησε τις διακηρύξεις του περί εθνικής ενότητας και στράφηκε εναντίον των ηττημένων αντιπάλων του.

Χιλιάδες αντιφρονούντες φυλακίστηκαν και εκτελέστηκαν και ακόμη περισσότεροι κατέφυγαν στη Γαλλία.

Όσον αφορά στην εξωτερική πολιτική σύσφιξε τους δεσμούς του με τον Άξονα.

“Ρήξη” με τον Χίτλερ, φιλόξενος με στους Ναζί

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ωστόσο, αρνήθηκε σθεναρά την ένταξη της χώρας του στο πλευρό του Χίτλερ με τη δικαιολογία ότι η χώρα του μόλις είχε εξέλθει από έναν καταστρεπτικό πόλεμο που είχε παραλύσει όλες τις δομές της.

Τότε ο Γερμανός δικτάτορας είχε πει το αμίμητο: «Καλύτερα να μου βγάλουν δύο δόντια παρά να μιλήσω ξανά με τον Φράνκο. Μάλλον στον ισπανικό εμφύλιο ποντάραμε σε λάθος άλογο».

Η μοναδική βοήθεια της φρανκικής Ισπανίας προς τους Γερμανούς ήταν η αποστολή μιας εθελοντικής μονάδας της «Κυανής Μεραρχίας» στο Ανατολικό Μέτωπο.

Όταν όμως άρχισε να διαφαίνεται η ήττα της Γερμανίας η μεραρχία αποσύρθηκε και ο Ισπανός δικτάτορας άρχισε να διακηρύττει την ουδετερότητά του. Η Ισπανία όμως αποδείχθηκε ιδιαίτερα φιλόξενη για τους φυγάδες ναζί, αμέσως μετά το τέλος του πολέμου.

Η όψιμη ουδετερότητά του Φράνκο δεν βοήθησε τη χώρα του να αποφύγει ένα κλίμα εχθρότητας από τους νικητές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Το κλίμα αυτό ωστόσο άλλαξε πολύ γρήγορα λόγω του Ψυχρού Πολέμου. Ο αντικομουνισμός της Δύσης στάθηκε αρκετός ώστε το φρανκικό καθεστώς να εξέλθει από τη διπλωματική απομόνωση. Το 1955 η Ισπανία έγινε δεκτή στα Ηνωμένα Έθνη.

Ως προς τα εσωτερικά ζητήματα ο Φράνκο συγκέντρωσε όλα τα αξιώματα του ισπανικού κράτους στο πρόσωπό του. Παράλληλα όρισε ως πολίτευμα της χώρας τη μοναρχία, οι θεσμοί της οποίας όμως θα παρέμεναν ανενεργοί ως την αποχώρησή του ιδίου από την εξουσία.

Αυτό συνέβη με το θάνατό του στις 20 Νοεμβρίου 1975.

Λίγες εβδομάδες νωρίτερα, είχε φροντίσει να αφήσει το τελευταίο του αιματηρό στίγμα, υπογράφοντας την εκτέλεση πέντε θανατοποινιτών πολιτικών κρατουμένων.

Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας: Wikimediamtx Commons

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Η μάχη της Μαδρίτης καθόρισε τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο με τη νίκη των εθνικιστών του Φράνκο. Η πόλη πολιορκήθηκε για τρία χρόνια και καθημερινά πέθαιναν περίπου 400 άτομα από ασιτία