Γιατί λέγονται έτσι; Το Καρπενήσι που δεν είναι νησί και το ψαρονέφρι που δεν είναι ψάρι

Δύο είναι τα πιο γνωστά παράδοξα της ελληνικής γλώσσας: το Καρπενήσι που δεν είναι νησί και το ψαρονέφρι που δεν είναι ψάρι.

Το Καρπενήσι

Ο νομός Ευρυτανίας έχει πληθυσμό 20.000 κατοίκων, χωρίζεται σε δύο δήμους ενώ αποτελεί κατεξοχήν ορεινή περιοχή. Παρότι η πρωτεύουσά του έχει «θαλασσινό» όνομα, στην πραγματικότητα είναι περικυκλωμένος μόνο από στεριά. Ο λόγος που λέγεται «Καρπενήσι» δεν είναι επειδή βρεχόταν από θάλασσα κατά την ιουράσια περίοδο.

Υπάρχουν πολλές εκδοχές για το πώς προέκυψε η ονομασία, αλλά δύο είναι βασικές εξηγήσεις.

Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή, η καταγωγή της λέξης είναι βλάχικη και προέρχεται από το «kárpinu». Είναι συνδυασμός της λατινική λέξης «carpinus», που σημαίνει οστρύα (είδος δέντρου) και της περιεκτικής κατάληξη “-iş/isu” που σημαίνει τόπος. Άρα σημαίνει ο τόπος με τις πολλές οστρύες. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, ετυμολογικά η σωστή γραφή για την περιοχή είναι Καρπενίσι. (Karpinu+ is)

Αναφορές για την ύπαρξη των Βλάχων στην περιοχή υπάρχουν από τη βυζαντινή περίοδο. Το Καρπενήσι, μαζί με την Τυμφρηστό και άλλα τριγύρω χωριά, αποκαλούνταν ως Βλαχοχώρια. Η πρώτη φορά που καταγράφεται το τοπωνύμιο είναι σε ένα τουρκικό κατάστιχο απογραφής του 1454.

Η δεύτερη εκδοχή αναφέρει ότι η λέξη έχει τουρκική καταγωγή από το «Kar Benis», που σημαίνει χιονοσκεπής τόπος.

Το ψαρονέφρι

Το ψαρονέφρι είναι φιλέτο χοιρινού κρέατος, το οποίο έχει λιγότερο λίπος σε σύγκριση με άλλα κομμάτια χοιρινού.  Και σε αυτή την περίπτωση, η ονομασία είναι σουρεαλιστική.

Η λέξη είναι σύνθετη και προέρχεται από το «ψόαι», που στα αρχαία ελληνικά ονομάζονταν οι οσφυϊκοί μύες και από το «νεφρί» που σημαίνει νεφρό. Επομένως, το ψαρονέφρι είναι οι μύες που περιβάλλουν τα νεφρά του χοιρινού κρέατος. (ψόαι + νεφρί).

Απλές και λογικοφανείς εξηγήσεις  αρκεί κάποιος να ξέρει αρβανίτικα και αρχαία ελληνικά!