Γιατί η Βρετανία δεν διαθέτει ενιαίο γραπτό Σύνταγμα. Το υπουργικό συμβούλιο δεν υφίσταται νομικά και δεν έχει καθοριστεί ποιος είναι ο πραγματικός ρόλος ενός βουλευτή

ΠΗΓΗ: Το βιβλίο ολικής άγνοιας, Τζον Λόϋντ & Τζον Μιτσινσον, εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ

Οι κανόνες που καθορίζουν την ισορροπία της εξουσίας μεταξύ κυβερνώντων και κυβερνωμένων στη Βρετανία δεν είναι συγκεντρωμένοι σε ένα κείμενο.

Το βρετανικό σύνταγμα αποτελείται από διάφορα έγγραφα μεταξύ των οποίων η Μagna Carta (Η μεγάλη Χάρτα του 1215), η Αναφορά περί Δικαιωμάτων (1628), το Καταστατικό των Δικαιωμάτων (1689), ο Νόμος περί Διακανονισμών (1701), οι Κοινοβουλευτικοί Νόμοι (1911 και 1949) και ο Νόμος περί Αντιπροσώπευσης του Λαού (1969).

Όλα αυτά καλύπτουν τις περισσότερες από τις βασικές αρχές που σε άλλες χώρες εμφανίζονται σε ένα ενιαίο κείμενο: όλοι έχουν δικαίωμα στη δικαιοσύνη, που πρέπει να απονέμεται γρήγορα, καμία αύξηση φόρου δεν επιτρέπεται χωρίς την έγκριση του Κοινοβουλίου, κανείς δεν μπορεί να φυλακίζεται χωρίς νομική αιτία, η δικαστική εξουσία είναι ανεξάρτητη και οι μη αιρετοί λόρδοι δεν μπορούν να μπλοκάρουν επ’ αόριστον τους νόμους που έχουν ψηφιστεί από τους αιρετούς βουλευτές.

Καθορίζουν επίσης ποιοι έχουν δικαίωμα ψήφου και πώς λειτουργεί η βασιλική διαδοχή.

Επίσης υπάρχει η «νομολογία», οι αποφάσεις  των δικαστηρίων που προστίθενται στο Σύνταγμα. Σημαντικό παράδειγμα είναι η Νομολογία περί Διακηρύξεων (1611) που όρισε ότι ο βασιλιάς (άρα και η Κυβέρνηση) δεν μπορεί να θεσπίσει ένα νέο αδίκημα απλώς και μόνο ανακοινώνοντας το. Με άλλα λόγια, τίποτα δεν θεωρείται παράνομο μέχρι να θεσπιστεί η ανάλογη νομοθεσία.

Ο λόγος που η Βρετανία δεν έχει ενιαίο γραπτό κείμενο (σε αντίθεση με σχεδόν κάθε άλλη κοινοβουλευτική δημοκρατία) συνδέεται με την ιστορία της.

Το βρετανικό κράτος εξελίχθηκε σε διάστημα μιάμισης και πλέον χιλιετίας. Δεν είχε ιδρυτές ή μία συγκεκριμένη στιγμή δημιουργίας. Έτσι το Σύνταγμά της δημιουργήθηκε σταδιακά. Γι’ αυτό υπάρχουν ορισμένα αναπάντεχα κενά.

Το υπουργικό συμβούλιο δεν υφίσταται νομικά, είναι καθαρά αποτέλεσμα σύμβασης. Κανένα από τα δύο Σώματα της Βουλής δεν έχει θεσπιστεί νομικά και παρόλο που το γραφείο του πρωθυπουργού αναγνωρίστηκε επίσημα το 1937 ο βρετανικός νόμος δεν έχει καθορίσει ακόμη ποιος είναι ο πραγματικός ρόλος ενός βουλευτή.

Όμως αυτό δεν είναι τόσο ασυνήθιστο όσο ακούγεται. Δεν υπάρχει σύνταγμα που οι συντάκτες του να έχουν σκεφτεί τα πάντα. Το αμερικανικό σύνταγμα δεν περιλαμβάνει ούτε λέξη για τον τρόπο διεξαγωγής των εκλογών.

Δύσκολα μπορεί να πει κανείς αν αυτό θα εξέπληττε πολλούς από τους πολίτες των ΗΠΑ. Το 2002 μια έρευνα της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κολούμπια διαπίστωσε πως σχεδόν τα δύο τρίτα των Αμερικανών θεωρούσαν ότι η φράση «α-πό τον καθένα ανάλογα με τις δυνατότητές του, στον καθένα ανάλογα με τις ανάγκες του» προέρχεται από το αμερικανικό σύνταγμα και όχι από την πένα του ιδρυτή του κομμουνισμού Κάρλ Μαρξ.

ΠΗΓΗ: Το βιβλίο ολικής άγνοιας, Τζον Λόϋντ & Τζον Μιτσινσον, εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ

Διαβάστε  στη “ΜτΧ”: Ξέρετε γιατί έγινε ο Μάης του 68; Ο συντηρητισμός του Ντε Γκωλ και η γυναίκα του που ήθελε να απαγορευτούν τα μίνι! Η φυγή του στη Γερμανία και οι εικόνες χάους που τρόμαξαν τους Γάλλους. Οι συγκρούσεις και οι απεργίες