Η σκορδαλιά είναι ένα από τα “εθνικά πιάτα” της Μεσογείου. Στην Ελλάδα, παρότι βρίσκεται στο μενού των περισσότερων εστιατορίων όλο το χρόνο, έχει την τιμητική της την 25η Μαρτίου.
Την ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου είθισται να «σπάμε τη νηστεία» και να τρώμε ψάρι. Ο μπακαλιάρος καθιερώθηκε χάριν ευκολίας και οικονομίας. Ήταν φθηνός, δε χρειαζόταν ιδιαίτερη συντήρηση -όντας παστός- και ως εκ τούτου, ήταν διαθέσιμος και στους κατοίκους της ηπειρωτικής Ελλάδας που δεν είχαν πρόσβαση σε φρέσκο ψάρι.
Η σκορδαλιά, από την άλλη, είναι ένα συνοδευτικό που συναντάμε στον ελλαδικό χώρο από την αρχαιότητα. Οι αρχαίοι Έλληνες έφτιαχναν μια παρόμοια σάλτσα με ελαιόλαδο, σκόρδο και βρασμένα πράσα, την οποία ονόμαζαν μυττωτό.
Αναφέρεται πολύ συχνά στις κωμωδίες του Αριστοφάνη. Στους «Αχαρνείς» ο Μεγαρίτης παραπονιέται ότι οι Αθηναίοι στις επιδρομές τους κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο ξερίζωναν τα σκόρδα.
«Οἴμοι τάλας, μυττωτὸν ὅσον ἀπώλεσα»
Ο συνδυασμός του “μυττωτού” με τον παστό μπακαλιάρο καθιερώθηκε στα βυζαντινά χρόνια.
Τα σκόρδα υπήρχαν ανέκαθεν σε αφθονία σε όλη τη Μεσόγειο. pxhere
Το θαυματουργό σκόρδο
Γνωρίζουμε από πληθώρα πηγών ότι το σκόρδο έχαιρε εκτίμησης ως λαχανικό από την αρχαιότητα για πολλούς λόγους.
«Προσφάι των φτωχών», «θαυματουργό», «ευλογημένο φυτό» είναι λίγα από τα προσωνύμια που του έχουν αποδοθεί διαχρονικά.
Υπήρχε και υπάρχει σε αφθονία, επομένως είναι φθηνό. Επιπλέον, οι άνθρωποι παρατήρησαν από νωρίς ότι διαθέτει θεραπευτικές ιδιότητες. Το χρησιμοποιούσαν για τον πονόκοιλο, τον πονοκέφαλο, ακόμα και το δάγκωμα από φίδι. Είναι ακόμα το ισχυρότερο “όπλο” κατά της βασκανίας -του κακού ματιού.
Για όλα τα παραπάνω, το σκόρδο διαδόθηκε ραγδαία όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε όλες τις χώρες της Μεσογείου.
Οι μεσογειακές παραλλαγές της σκορδαλιάς
Η παραδοσιακή ελληνική σκορδαλιά φτιάχνεται από μία παχύρρευστη βάση πουρέ πατάτας ή βρεγμένου ψωμιού, τριμμένο σκόρδο και ελαιόλαδο. Συνήθως το τρώμε ως συνοδευτικό σε τηγανητά ψάρια, αλλά και αλειμμένο σε ψωμί, πίτες ή λαχανικά.
Η γαρνιτούρα της διάσημης μακαρονάδας aglio e olio βασίζεται στο σκόρδο. Flickr
Πολύ παρόμοιος είναι ο τρόπος που έχουν εντάξει το σκόρδο στην κουζίνα της νότιας Ισπανίας. Το πιάτο “ajo colorao” είναι στην ουσία σκορδαλιά κοκκινιστή, αφού περιέχει πουρέ πατάτας, σκόρδο, πιπεριές και ντομάτα.
Στην Ιταλία έχουν ίσως τη διασημότερη εκδοχή σως σκόρδου στον κόσμο. Το Aglio e Olio είναι πιάτο ζυμαρικών γαρνιρισμένων με σκόρδο και ελαιόλαδο.
Η βερσιόν της Γαλλίας προέρχεται από την περιοχή της Προβηγκίας. Η σάλτσα aioli παρασκευάζεται με σκόρδο, ελαιόλαδο και κρόκους αυγών.
Πώς θα ξεχωρίσετε τον Μπακαλιάρο από το Λινγκ – Χρήσιμες συμβουλές
Η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας επισημαίνει ότι η αγορά μπακαλιάρου κρύβει παγίδες:
«Όπως κάθε χρόνο, στη γιορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και της Εθνικής Επετείου της Ελληνικής Επανάστασης, την 25η Μαρτίου, η πλειονότητα των ελληνικών νοικοκυριών προγραμματίζουν να καταναλώσουν, σύμφωνα με το έθιμο, το ιδιαιτέρως δημοφιλές ψάρι της ελληνικής κουζίνας, τον μπακαλιάρο (βακαλάος).
Ακριβώς λόγω της δημοφιλίας του όμως, δίνεται η ευκαιρία σε επιτήδειους να παραπλανήσουν το καταναλωτικό κοινό, προσφέροντάς του (με την ίδια τιμή), ένα άλλο ψάρι το οποίο παρουσιάζεται ως μπακαλιάρος, πλην όμως δεν είναι. Το ψάρι αυτό λέγεται λινγκ και ήδη έχουμε διαπιστώσει ότι βρίσκεται στις προθήκες των ιχθυοπωλείων», αναφέρει χαρακτηριστικά η ΕΕΚΕ.
Η ΕΕΚΕ ενημερώνει το καταναλωτικό κοινό της χώρας για τον κίνδυνο σύγχυσης και παραπλάνησης στην αγορά του μπακαλιάρου για το γιορτινό τραπέζι της 25ης Μαρτίου και επισημαίνει τα εξής:
«Οι αυθεντικοί υγράλατοι ή αλίπαστοι (παστοί) μπακαλιάροι προέρχονται από περιοχές του Ατλαντικού, του Ειρηνικού και της Γροιλανδίας.
Η Ελληνική αγορά προμηθεύεται τον μπακαλιάρο κυρίως από τον Ατλαντικό και την Ισλανδία, Φιλανδία και Νορβηγία.
Το παστωμένο ψάρι με την ονομασία λινγκ, πωλείται συνήθως δίπλα από τον αυθεντικό υγράλατο μπακαλιάρο, επομένως έχει μεγάλη σημασία να ελέγχουμε τις ταμπέλες του ιχθυοπωλείου. Πολλοί προμηθευτές αναγράφουν με μικρότερα γράμματα το χαρακτηριστικό «Λίνγκ» ή «Ling» και με μεγαλύτερα γράμματα την περιοχή προέλευσης, π.χ. ΙΣΛΑΝΔΙΑΣ.
Επισημαίνουμε ότι τόσο ο αυθεντικός μπακαλιάρος όσο και το λίνγκ, έχει κόκκαλα οπότε η αναγραφή του χαρακτηριστικού αυτού δεν είναι επαρκής για την αποφυγή της σύγχυσης.
O μπακαλιάρος έχει μια χαρακτηριστική λευκή γραμμή που διατρέχει το σώμα του κατά μήκος και από τις δυο του πλευρές.
Αν δεν είναι ορατή και από τις δύο πλευρές αυτό δεν πρέπει να μας ανησυχεί γιατί μπορεί η γραμμή από τη μία πλευρά του ψαριού να είναι κρυμμένη εξαιτίας του φιλεταρίσματος», συμπληρώνει.
«Μπορούμε να ξεχωρίσουμε την ποιότητα του καλού μπακαλιάρου, όπως και κάθε ψαριού, από το χρώμα του. Πρέπει να είναι λευκός, χωρίς κηλίδες ή κίτρινη απόχρωση και να μην επιλέγουμε ψάρι με ορατές αλλοιώσεις ή κιτρινισμένο χρώμα. Επιλέγουμε πάντοτε τις αγορές μας μετά από έρευνα ποιότητας και τιμής!
Όταν ο καταναλωτής πληρώνει μπακαλιάρο, πρέπει να παίρνει μπακαλιάρο! Όχι στην παραπλάνηση και την εξαπάτηση», καταλήγει η ΕΕΚΕ.
Αρχική εικόνα: Flickr
Ακολουθήστε την mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr