Γιατί οι πολίτες έκοβαν τα χαρτονομίσματα στα δύο για τις συναλλαγές τους. Με ποιο τρόπο αντέδρασε το κράτος και οι τράπεζες στην ασυνήθιστη πρακτική

Το 1900, τα χαρτονομίσματα που κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα ήταν σε αφθονία, ενώ αντιθέτως τα κέρματα ήταν πάρα πολύ σπάνια. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν προβλήματα στις συναλλαγές των πολιτών σε ολόκληρη τη χώρα. Τότε ο εφευρετικός λαός βρήκε την λύση με την διχοτόμηση του νομίσματος.

Όταν κάποιος ήθελε να χαλάσει χαρτονόμισμα – οποιασδήποτε αξίας – και δεν μπορούσε να βρει με κανέναν τρόπο ψιλά, έκανε το εξής: Το έκοβε στη μέση και πλήρωνε τις υποχρεώσεις του με το μισό χαρτονόμισμα, θεωρώντας ότι με αυτόν τον τρόπο, θα μειωνόταν αντίστοιχα και η αξία του. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, οι συναλλαγές  σε πόλεις και χωριά γίνονταν με ακριβώς αυτόν τον τρόπο.

Η απροσδόκητη αντίδραση της Εθνικής Τράπεζας

Αυτό το ασυνήθιστο γεγονός είχε δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα στην Εθνική Τράπεζα, η οποία εξέδιδε εκείνη την εποχή τα χαρτονομίσματα.

Για να αντιμετωπίσει την κατάσταση και να περιορίσει το φαινόμενο του κοψίματος, έκανε κάτι πρωτοφανές.

Στην μπροστινή όψη κάθε χαρτονομίσματος έγραψε τη φράση «Απαγορεύεται να κόπτωνται εις δύο. Νόμος Βύξα».

Η μοναδική αυτή επισήμανση παρέμεινε στα χαρτονομίσματα μέχρι και το 1909.

Η διχοτόμηση της δραχμής από τον Πέτρο Πρωτοπαπαδάκη λίγα χρόνια αργότερα

Ίσως το παράδοξο αυτό γεγονός της τομής των χαρτονομισμάτων να ενέπνευσε το 1922 εν μέσω Μικρασιατικής εκστρατείας, τον τότε υπουργό οικονομικών Πέτρο Πρωτοπαπαδάκη, ο οποίος υποτίμησε την αξία της δραχμής, διχοτομώντας την κυριολεκτικά.

Την περίοδο που η ελληνική οικονομία βρισκόταν σε αδιέξοδο και η χώρα οδηγείτο σε χρεωκοπία, ο Πρωτοπαπαδάκης έκοψε με ψαλίδι όλα τα χαρτονομίσματα στη μέση.

Το δεξιό τμήμα είχε τη μισή αξία από την αναγραφόμενη, ενώ το αριστερό ανταλλάχθηκε με ομόλογα του Δημοσίου.

Ουσιαστικά, με αυτόν τον τρόπο, οι Έλληνες δάνεισαν υποχρεωτικά το κράτος, δίνοντας το 50% των χρημάτων τους.

Η λύση αποδείχτηκε αποτελεσματική για κάποια χρόνια. Η χώρα ωστόσο δεν γλίτωσε την πτώχευση το 1932,  με την κήρυξη παύσης πληρωμών από την κυβέρνηση Βενιζέλου.

Αντλήθηκε υλικό από «Το Βιβλίο Των Ελληνικών Ρεκόρ», εκδόσεις «Διόπτρα»

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: «Έχεις δύο Κολοκοτρώνηδες να μου χαλάσεις ένα Παπανικολάου;» Τι απεικόνιζαν τα χαρτονομίσματα των 5 και των 10 χιλιάδων δραχμών;