Γιατί «απαγορεύεται» να μεταφράζονται τα ονόματα των δρόμων. Επιτρέπεται μόνο να μεταγράφονται. Η διαφορά

Πηγή: Reader | Συντάκτης: Σπύρος Βασιλείου 

Γιατί «απαγορεύεται» να μεταφράζονται τα ονόματα των δρόμων. Επιτρέπεται μόνο να μεταγράφονται. Η διαφορά

Πολλές οι «μεταφράσεις» που συναντάμε στον δρόμο στις πινακίδες των οδών οι στις τουριστικές ταμπέλες, προκαλούν γέλια ή εκνευρισμό, για το πώς έχουν αποδοθεί τα ελληνικά ονόματα με λατινικούς χαρακτήρες. Αποδόσεις που δείχνουν εντελώς άσχετες με το όνομα στα ελληνικά. Και δεν μιλάμε βέβαια για κραυγαλέες περιπτώσεις όπως η πινακίδα που αναρτήθηκε πριν από λίγα χρόνια στο Πεδίον του Άρεως, που έγινε… Mars Field, αλλά σε πινακίδες πχ οδών ειδικά ξένων ονομάτων που έχουν αποδοθεί με έναν συγκεκριμένο τρόπο στα Ελληνικά.

Θα δούμε για παράδειγμα την οδό Βίκτωρος Ουγκό να αναγράφεται ως Viktoros Ougko, ή ακόμα την Ομόνοια ως Omonoia (με oi). Φυσικά, υπάρχει συγκεκριμένος λόγος γι αυτό. Αρχικά θα πρέπει να πούμε πως τα ονόματα μεταγράφονται και δεν μεταφράζονται. Η Ομόνοια δηλαδή, που προαναφέραμε, μεταγράφεται ως Ομόνοια, ενώ αντίθετα η πλατεία θα μεταφραστεί. Έτσι προκύπτει το Omonoia Square.

Το πρότυπο ΕΛΟΤ 743

Το πώς μεταγράφονται οι ελληνικοί χαρακτήρες σε λατινικούς, όχι μόνο στις ονομασίες και στις πινακίδες, αλλά γενικά στα επίσημα κρατικά έγγραφα, καθορίζεται από το πρότυπο ΕΛΟΤ 743. Ουσιαστικά η µεταγραφή αφορά στην κατά το δυνατό ακριβή φωνητική απόδοση της λέξης µε λατινικούς χαρακτήρες.

Το σύστηµα αυτό εφαρµόζεται για τους χαρακτήρες της Ελληνικής γραφής, ανεξάρτητα από τη χρονική περίοδο κατά την οποία αυτή χρησιµοποιείται ή χρησιµοποιήθηκε, δηλ. εφαρµόζεται σε µονοτονικά και πολυτονικά κείµενα από όλες τις περιόδους της Κλασσικής ή Μοντέρνας Ελληνικής (αρχαϊκή, αλεξανδρινή, ελληνιστική, βυζαντινή, καθαρεύουσα, δηµοτική κλπ) καθώς και σε κάθε άλλη μορφή γραψίματος που χρησιμοποιεί την Ελληνική γραφή.

Η μεταγραφή µπορεί να χρησιµοποιηθεί στις κάρτες ταυτότητας, στα διαβατήρια, στα οδικά σήµατα, στα τοπωνύµια χαρτών και άλλες περιπτώσεις όπου η σωστή προφορά της Ελληνικής λέξης προηγείται της ανάγκης επαναφοράς της αρχικής µορφής. Σε περιπτώσεις όπως αυτές, άλλοι τρόποι που διασφαλίζουν τη συσχέτιση µεταξύ της αρχικής λέξης και της µετατραπείσας λέξης µπορούν να χρησιµοποιηθούν.

Πώς μεταγράφονται τα ονόματα

Θα πρέπει να σημειωθεί πως ονόµατα, επίθετα, τοπωνύµια ή ονόµατα δρόµων που δεν έχουν Ελληνική προέλευση µεταγράφονται χωρίς να λαµβάνεται υπ’ όψιν η αρχική τους µορφή µε Λατινικούς ή άλλους χαρακτήρες.

(3) – Χρησιµοποιείται πριν από τους χαρακτήρες β, γ, δ, ζ, λ, µ, ν, ρ και όλα τα φωνήεντα.

(4) – Χρησιµοποιείται πριν από τους χαρακτήρες θ, κ, ξ, π, σ, τ, φ, χ, ψ και στο τέλος της λέξης.

(5) – Στην αρχή της λέξης.

(6) – Στο µέσον της λέξης.

(7) – Στο τέλος της λέξης.

(8) – Οι συνδυασµοί των Ελληνικών χαρακτήρων που είναι σε παρένθεση, παρουσιάζονται στον πίνακα 2 µόνο για διευκρίνιση. Μετατρέπονται σύµφωνα µε τις προβλέψεις που έχουν καταγραφεί για κάθε ανεξάρτητο χαρακτήρα.

(9) – Μετατρέπονται σύµφωνα µε τις προβλέψεις που έχουν καταγραφεί για κάθε ανεξάρτητο χαρακτήρα, όταν το φωνήεν που προηγείται του υ τονίζεται ή όταν το υ έχει διαλυτικά.

(10) – Στην µετατροπή των συνδυασµών αυ, ευ, ηυ, όταν αυτά τονίζονται, ο τόνος µεταφέρεται στο φωνήεν (για παράδειγµα : αύρ ñ ·vr, αύχ ñ ·fch, εύβ ñ Èvv, εύξ ñ Èfx, ηύρ ñ Ìvr, ηύξ ñ Ìfx ).