Για ποιους γράφτηκε το τραγούδι «Της Αμύνης τα παιδιά». Στη διάρκεια της παραμονής του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη έγινε ο δεύτερος «εθνικός ύμνος» στα χείλη στρατιωτών και Μικρασιατών

Στην καρδιά του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου, το 1916, και για δέκα μήνες περίπου η Θεσσαλονίκη υπήρξε πρωτεύουσα ενός δεύτερου ελληνικού κράτους! Ήταν η «Προσωρινή κυβέρνηση της Τριανδρίας» με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τον ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη και τον στρατηγό Παναγιώτη Δαγκλή. Γι’ αυτούς γράφτηκε το τραγούδι Της Αμύνης τα παιδιά.

Το κινημα της Εθνικής Άμυνας συγκρότησαν συνωμοτικά στα τέλη του 1915 στρατιωτικοί και πολιτικά πρόσωπα της Θεσσαλονίκης που αντιδρούσαν στην ουδέτερη, αλλά στην ουσία στη φιλογερμανική στάση του Παλατιού, που έφερε τους συμμάχους της Βούλγαρους, εντός Μακεδονίας. Όλοι τους ήταν αντιμοναρχικοί, δημοκρατικοί και προσκείμενοι στον Ελευθέριο Βενιζέλο.

Η Ελλάδα χωρίστηκε στα δύο και βίωσε έναν «άτυπο» εμφύλιο πόλεμο. Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επέμενε στην ουδετερότητα της Ελλάδας, η οποία όμως εμμέσως ωφελούσε τις Κεντρικές Δυνάμεις δηλαδή τη Γερμανία και την Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία, ενώ ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος προσδοκούσε οφέλη από τη συμμαχία με την Αντάντ, δηλαδή την Αγγλία, τη Γαλλία και τη Ρωσία και από το 1915 την Ιταλία.

Η τριανδρία των επαναστατών. Από αριστερά: Κουντουριώτης, Βενιζέλος, Δαγκλής μαζί με  συνεργάτες τους στο Κίνημα της Εθνικής Άμυνας. 29 Σεπτεμβρίου 1916

Το τραγούδι «Της Αμύνης τα παιδιά»

Για τους πρωταγωνιστές της Τριανδρίας των επαναστατών (Βενιζέλος, Κουντουριώτης, Δαγκλής) γράφτηκε στα χρόνια του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου το τραγούδι «Ο Μακεδών» (αρχικός τίτλος που αναφέρεται στον Ελευθέριο Βενιζέλο) που είναι γνωστότερο από νεότερες διασκευές με τον τίτλο «Της Αμύνης τα παιδιά». Έχει καταγραφεί ως παραδοσιακό τραγούδι κι είναι άγνωστος ο στιχουργός και ο συνθέτης του.

Οι αρχικοί στίχοι του τραγουδιού ήταν:​

«Ο Μακεδών» Για τα παιδιά, τη νέα τριανδρία που έδιωξε από την Αθήνα τα θηρία, που έδιωξε βασιλείς και βουλευτάδες, τους ψευταράδες και τους μασκαράδες. Και στην Άμυνα εκεί πολεμούν όλοι μαζί πολεμάει κι ο Βενιζέλος που αυτός θα φέρει τέλος ο Δαγκλής κι ο Κουντουριώτης θα μας φέρουν την ισότης. Λοιπόν παιδιά του Ελληνικού στρατού μας δείχτε το δρόμο στον νέο στρατηγό μας τον ήρωα της Εθνικής Αμύνης που πολεμάει κατά των Γερμανών. Της Αμύνης τα παιδιά διώξανε τον βασιλιά και του δώσαν τα πανιά του για να πάει στη δουλειά του για να πάει στη Γερμανία να τον κάνουνε λοχία. Έλα να δεις σπαθιά και γιαταγάνια και κάμποσα Βουλγάρικα κεφάλια εκεί ψηλά, ψηλά στο Σκρα επάνω που πολεμάνε κατά του Γερμανού. Της Αμύνης τα παιδιά διώξανε το βασιλιά της Αμύνης το καπέλο έφερε τον Βενιζέλο της Αμύνης το σκουφάκι έφερε το Λευτεράκι.

Το τραγούδι «Ο Μακεδών» ηχογραφήθηκε από τη δισκογραφική εταιρία Orfeon το 1919-20 στην Κωνσταντινούπολη από το μουσικό σχήμα «Ελληνική Εστουντιαντίνα» με πιθανούς τραγουδιστές τους Γ. Βιδάλη, Λουσιέν Μηλιάρη και Ν. Κλιμιντζά. Στη διάρκεια της παραμονής του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη το τραγούδι ήταν ο δεύτερος «εθνικός ύμνος» στα χείλη των στρατιωτών και των Ελλήνων της Μικράς Ασίας.

Τη σημερινή διάδοση το τραγούδι πήρε μετά το 1980 από την ταινία του Κώστα Φέρρη «Ρεμπέτικο» σε μουσική διασκευή του Σταύρου Ξαρχάκου. Παράλληλα, διασκευάστηκαν και οι παραδοσιακοί στίχοι του τραγουδιού από τον Νίκο Γκάτσο, παίρνοντας τη μορφή που ακούστηκε από τους πρώτους ερμηνευτές του Νίκο Δημητράτο και Γιώργο Νταλάρα.

Η διασκευασμένη μορφή με τίτλο «Της Αμύνης τα παιδιά» έχει ως εξής: ​

Μια μέρα θα το γράψει η ιστορία που έδιωξε απ’ την Αθήνα τα θηρία που έδιωξε βασιλείς και βουλευτάδες τους ψευταράδες και τους μασκαράδες. Και στην άμυνα εκεί όλοι οι αξιωματικοί πολεμάει κι ο Βενιζέλος που αυτός θα φέρει τέλος και ο κάθε πατριώτης θα μας φέρουν την ισότης. Η Παναγιά που στέκει στο πλευρό μας δείχνει το δρόμο στο νέο στρατηγό μας τον ήρωα της εθνικής αμύνης που πολεμάει και διώχνει τους εχθρούς. Της αμύνης τα παιδιά διώξανε το βασιλιά και του δώσαν τα βρακιά του για να πάει στη δουλειά του τον περίδρομο να τρώει με το ξένο του το σόι. Έλα να δεις σπαθιά και γιαταγάνια που βγάζουν φλόγες και φτάνουν στα ουράνια εκεί ψηλά ψηλά στα σύνορά μας τρέχει ποτάμι το αίμα του εχθρού. Της αμύνης τα παιδιά διώξανε το βασιλιά της αμύνης το καπέλο έφερε το Βενιζέλο της αμύνης το σκουφάκι έφερε το Λευτεράκη.

Η σύγχρονη μουσική εκδοχή «Της Αμύνης τα παιδιά» με τον Νίκο Δημητράτο  

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: Η απελευθέρωση της Ξάνθης από τους Βούλγαρους έγινε χωρίς μάχη. Οι Οθωμανοί υποδέχτηκαν τον στρατό μαζί με τους Έλληνες. Τι έγραφε το ιστορικό τηλεγράφημα του Γάλλου στρατηγού προς τον αρχιστράτηγο Παρασκευόπουλο …