Η κοπέλα από τα Ψαρά, που πουλήθηκε σκλάβα. Την αγόρασε και την απελευθέρωσε ένας Αμερικανός. Γιατί συγκίνησε τις ΗΠΑ

Τον Ιούνιο του 1824, ο οθωμανικός στόλος υπό τον αρχιναύαρχο Χοσρέφ Πασά αποβιβάστηκε στο νησί των Ψαρών, έχοντας ρητή εντολή από τον Σουλτάνο να τα “εξαφανίσει” από τον χάρτη.

Τα Ψαρά ήταν η τρίτη σημαντικότερη ναυτική δύναμη των Ελλήνων, μετά την Ύδρα και τις Σπέτσες, καθώς επίσης και η πατρίδα ονομαστών καπεταναίων, όπως ο Δημήτριος Παπανικολής και ο Κωνσταντίνος Κανάρης.

Οι ωμότητες που διέπραξαν οι Τούρκοι ήταν ανάλογες με εκείνες στη Χίο, δύο χρόνια νωρίτερα. Η καταστροφή του νησιού υπήρξε ολοκληρωτική. Δεκάδες χιλιάδες άνδρες και γυναικόπαιδα σφαγιάστηκαν ή πουλήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Ανάμεσά τους και η 7χρονη Γαρυφαλλιά Μιχάλβεη, μια Ελληνοπούλα προερχόμενη από εύπορη οικογένεια του νησιού, η οποία γεννήθηκε το 1817.

Σύμφωνα με μία εκδοχή, η μητέρα της πρόλαβε και την έβαλε σε μία βάρκα λίγο πριν την σκοτώσουν οι Τούρκοι. Μια άλλη περιγραφή αναφέρει ότι η μικρή Γαρυφαλλιά μπήκε μόνη της σε βάρκα και δραπέτευσε, ενώ υπάρχει και τρίτη ερμηνεία, βάσει της οποίας οι Οθωμανοί τη χώρισαν από την αδελφή και τη γιαγιά της.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι η Μιχάλβεη έπεσε στα χέρια των Οθωμανών και πουλήθηκε ως σκλάβα σε μία οικογένεια μουσουλμάνων της Σμύρνης. Το 1827, η 10χρονη Μιχάλβεη βρήκε στο διάβα της έναν Αμερικανό έμπορο, ονόματι Τζόσεφ Λάνγκντον.

Οι πηγές αναφέρουν ότι έπεσε στα πόδια του, παρακαλώντας τον να τη γλιτώσει από τη σκλαβιά της. Εκείνος πιθανόν εξαγόρασε την ελευθερία της και κατόπιν την έστειλε με πλοίο στη Βοστώνη, με το όνομα Garafilia Mohalbi, προκειμένου να τη φροντίσει ο πατέρας του.

Η νεαρή προσαρμόστηκε στις συνθήκες ζωής στις ΗΠΑ. Λέγεται ότι φοίτησε σε καλό σχολείο και διάβαζε την Αγία Γραφή. Ωστόσο, οι κακουχίες που υπέστη όλα τα προηγούμενα χρόνια άφησαν ανεξίτηλο σημάδι στον οργανισμό της. Έγινε φιλάσθενη, προσβλήθηκε από φυματίωση και το Μάρτιο του 1830 πέθανε, σε ηλικία 13 ετών.

Η σύντομη και περιπετειώδης ζωή της Γαρυφαλλιάς Μιχάλβεη δεν άφησε ασυγκίνητους τους Αμερικανούς καλλιτέχνες που παρακολουθούσαν στενά τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων.

Η ζωγράφος Αν Χολ δημιούργησε ένα πορτραίτο της νεαρής Ελληνόπουλας σε μινιατούρα, η ποιήτρια Λίντια Χάντλεϊ Σιγκούρνι έγραψε ένα ποίημα και ο γλύπτης Χάιραμ Πάουερς φιλοτέχνησε το γλυπτό “Η Ελληνίδα σκλάβα“, έχοντας κατά πάσα πιθανότητα πηγή έμπνευσης την Μιχάλβεη.

Περισσότερα για το διάσημο άγαλμα του Πάουερς μπορείτε να διαβάσετε στον παρακάτω υπερσύνδεσμο:

Η γυμνή “Ελληνίδα Σκλάβα” ήταν το διασημότερο γλυπτό του 19ου αιώνα στην Αμερική. Έμπνευση ήταν ο αγώνας των επαναστατημένων Ελλήνων και τα οθωμανικά σκλαβοπάζαρα

Δείτε επίσης το τρέιλερ της εκπομπής της “Μηχανής του Χρόνου” για την Καταστροφή των Ψαρών, με αφορμή τη συμπλήρωση 200 ετών από το ιστορικό γεγονός:

200 χρόνια από την καταστροφή των Ψαρών. Το ηρωικό νησί των μπουρλοτιέρηδων, που εξολόθρευσε ο Σουλτάνος. Νέα εκπομπή

Με πληροφορίες από: ΑΠΕ-ΜΠΕ και Σαν Σήμερα

Πηγές εικόνων κεντρικής φωτογραφίας: WikimediamtxCommons και Wikipedia