Φυλακή Κέρκυρας. Ένας Ουκρανός κι ένας Ρώσος έγιναν συμμαθητές και μαθαίνουν ελληνικά. Το “θαύμα” της εκπαίδευσης

Ο πόλεμος ανάμεσα σε Ρωσία και Ουκρανία θα μπορούσε να τους έχει προκαλέσει ένταση. Ειδικά μέσα στη φυλακή όπου ζουν ως κατάδικοι.

Η ζωή όμως τους έφερε αντιμέτωπους με μια απρόβλεπτη πραγματικότητα, καθώς συνυπάρχουν ειρηνικά μέσα στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας της Φυλακής Κέρκυρας.  Η εθνική αντιπαλότητα παραμερίστηκε και έγιναν συμμαθητές και αγαπημένοι φίλοι. Μάλιστα βοηθούν ο ένας τον άλλον ώστε να μάθουν ελληνικά μέσα στο σχολείο των φυλακών.

Την ιστορία τους μας διηγήθηκε ο διευθυντής του σχολείου Κυριάκος Κωλέσης στα πλαίσια της μεγάλης δημοσιογραφικής έρευνας για την ιστορία των Φυλακών στην Ελλάδα, που θα παρουσιάσει η Μηχανή του Χρόνου.

H συγκεκριμένη φυλακή είναι η παλαιότερη με συνεχή λειτουργία στην Ελλάδα και την ακολουθεί το βαρύ ιστορικό φορτίο του κάτεργου στο oποίο τα βασανιστήρια και οι άθλιες συνθήκες κράτησης έγιναν πρωτοσέλιδο και αιτία για εξεγέρσεις. Σε μια από αυτές το 1987 οι κρατούμενοι έκαψαν το κολαστήριό τους και απαίτησαν μεταρρυθμίσεις.

Τα επόμενα χρόνια έγιναν σημαντικές βελτιώσεις και προσαρμογές ώστε η φυλακή να ακολουθεί τους ανθρωπιστικούς και τους σωφρονιστικούς κανόνες. Τότε έγινε μια σημαντική αλλαγή. Το πυρπολημένο και κατεστραμμένο διοικητήριο έγινε Σχολείο.

Σε αυτό συναντήθηκαν ένας Ουκρανός κι ένας Ρώσος, 20 και 22 ετών, που αναζητούσαν μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή.

Η ιστορία του σχολείου

Το σχολείο δεύτερης ευκαιρίας (ΣΔΕ) των φυλακών της Κέρκυρας ιδρύθηκε το 2017 και στεγάστηκε σε έναν από τους πιο πολύπαθους χώρους του σωφρονιστικού ιδρύματος, το παλιό διοικητήριο. Μέχρι τότε ο χώρος ήταν άδειος και δεν χρησιμοποιούταν.

Με πρωτοβουλία των σωφρονιστικών υπαλλήλων της Κέρκυρας και την πολύτιμη φιλανθρωπική συμβολή συλλόγων και κατοίκων του νησιού, το ΣΔΕ οργανώθηκε, εξοπλίστηκε και ξεκίνησε τη λειτουργία του. Όπως αποκαλύπτει στη «Μηχανή του Χρόνου», ο διευθυντής του σχολείου Κυριάκος Κωλέσης, οι περισσότεροι κρατούμενοι «αγκάλιασαν» με θέρμη την προσπάθεια.

Οι περισσότεροι απόφοιτοι μας έχουν καταθέσει την εμπειρία τους, προφορικά ή γραπτά. Κάποιους από τους ανθρώπους αυτούς το σχολείο τους κράτησε μακρυά από την αυτοκτονία.

Στις φυλακές της Κέρκυρας κρατούνται κατ’ εξοχήν βαρυποινίτες. Όπως εξηγεί ο κ. Κωλέσης, για έναν νέο άνθρωπο που εκτίει ποινή 15-20 χρόνων, δεν υπάρχει άλλη θεσμικά κατοχυρωμένη σε βάθος χρόνου σωφρονιστική δράση.

Οι καθηγητές δεν γνωρίζουν το ποινικό προφίλ των μαθητών

Το 70-75% των μαθητών του σχολείου των φυλακών είναι αλλοδαποί. Κατά κύριο λόγο, Αλβανοί, Αφγανοί και Πακιστανοί. Καθώς το απολυτήριο που δίνεται είναι ισότιμο με απολυτήριο ελληνικού γυμνασίου, μπορούν να παρακολουθήσουν το μάθημα όσοι έχουν μόνο απολυτήριο δημοτικού.

Μεταξύ των Ελλήνων κρατουμένων, αυτό δεν είναι πολύ σύνηθες, γι’ αυτό και οι Έλληνες μαθητές είναι λίγοι. Οι διδάσκοντες, όπως αποκαλύπτει ο κ. Κωλέσης, επιβάλλεται να μην βλέπουν τους φακέλους των μαθητών. Δεν γνωρίζουν τα αδικήματα τους και έτσι δεν επηρεάζεται το εκπαιδευτικό καθήκον τους.

Όταν περνούν την πόρτα του σχολείου, η κύρια ιδιότητά τους είναι η μαθητική και το ποινικό τους προφίλ μένει έξω από την σχολική αίθουσα.

Ενα ακόμα βασικό κίνητρο των μαθητών είναι ότι κάθε μέρα παρουσίας τους στο σχολείο μετρά διπλή για να εκτίσουν την ποινή φυλάκισης.

Το Πρόγραμμα Σπουδών είναι ευέλικτο και προσαρμόσιμο στις ειδικές ανάγκες των κρατουμένων, ενώ ακολουθούνται οι διδακτικές τεχνικές της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας.

Δίνεται έμφαση στην εκμάθηση των ελληνικών, αφού οι περισσότεροι αντιμετωπίζουν δυσκολίες με τη γλώσσα. Δεν λείπουν όμως και τα διαδραστικά πρότζεκτ. Πρόσφατα παρακολούθησαν μία αντιπολεμική ταινία κι έπειτα κλήθηκαν να διατυπώσουν τις απόψεις τους.

Η συνεργασία του νεαρού Ουκρανού με τον Ρώσο ήταν αξιοθαύμαστη και έφερε συγκινητικά αποτελέσματα. Ο διευθυντής του Σχολείου λέει ότι :

Ο τρόπος που συνεργάστηκαν ώστε να διατυπώσουν τις απόψεις τους για το θέμα από μόνη της θα μπορούσε να είναι μία νέα αντιπολεμική ταινία μέσα στην ταινία αυτή!

Μέσα στα 6 χρόνια λειτουργίας του, το σχολείο μετράει ήδη περίπου 30 απόφοιτους που συνέχισαν τις σπουδές τους μετά το ΣΔΕ και πλέον είναι πτυχιούχοι. Ένας από τους μελλοντικούς στόχους είναι η ίδρυση κι άλλων βαθμίδων εκπαίδευσης. Από τον νόμο υπάρχει δυνατότητα και πρόβλεψη για ίδρυση Δημοτικού, Λυκείου, ΕΣΚ ή ΙΕΚ.

Η επίσκεψη της Μηχανής του Χρόνου στις Φυλακές της Κέρκυρας αποτελεί κομμάτι της μεγάλης έρευνας της εκπομπής για την ιστορία των φυλακών στη χώρα μας. Το επεισόδιο θα προβληθεί προσεχώς από το COSMOTE TV.