Η διάσωση του Ρωμαίου αυτοκράτορα Τραϊανού στον μεγάλο σεισμό της Αντιόχειας της Συρίας. Πως απεικονίστηκε στα νομίσματα

του συνεργάτη μας ιστορικού Κώστα Λαγού

Το «θαύμα» δεν είναι κάτι που απαντάται αποκλειστικά σε μία συγκεκριμένη θρησκεία ή ένα λαό. Ούτε κατά ανάγκη «συμβαίνει» στον ασθενή και αδύναμο.

Οι Ρωμαίοι στη διάρκεια της ακμής της αυτοκρατορίας τους, όταν είχαν καθυποτάξει σχεδόν όλο τον γνωστό κόσμο, ισχυρίζονταν ότι οι θεοί τους προστάτευαν με ενέργειες που δεν μπορούσαν να εξηγηθούν με τη λογική.

Έτσι διατηρούσαν την αυτοκρατορία και την εξουσία τους πάνω στους υποτελείς λαούς. Το μήνυμα ότι οι θεοί τους προστάτευαν οι Ρωμαίοι το διατρανούσαν σ’ όλους μέσω των μηχανισμών προπαγάνδας που είχαν και ήταν τα δημόσια μνημεία που ανέγειραν, τις επίσημες επιγραφές, αλλά ακόμη και τα νομίσματα που έκοβαν και κυκλοφορούσαν σε όλη την αυτοκρατορία.

Διαβάστε ακόμα: Το διάσημο αυτόγραφο της Κλεοπάτρας εντοπίστηκε σε πάπυρο στο Βερολίνο. Πώς σχετίζεται με την μοιραία ναυμαχία στο Άκτιο, που σήμανε το τέλος του εραστή της, Μάρκου Αντώνιου

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η σωτηρία του Ρωμαίου αυτοκράτορα Τραϊανού (98-117 μ. Χ.) το 115 μ. Χ. σ’ ένα μεγάλο σεισμό στην Αντιόχεια της Συρίας.

Το χειμώνα εκείνο, ο Τραϊανός βρισκόταν στην Αντιόχεια προετοιμάζοντας για την επόμενη άνοιξη εκστρατεία εναντίον των Πάρθων, των μεγάλων εχθρών των Ρωμαίων στην  Ανατολή. Ένα βράδυ η πόλη χτυπήθηκε από ισχυρό σεισμό που ισοπέδωσε τα περισσότερα κτίρια και προκάλεσε χιλιάδες θύματα.

Ο Τραϊανός γλύτωσε με ελαφριά τραύματα γιατί πρόλαβε να πηδήξει από παράθυρο της βίλας όπου διέμενε προτού αυτή γκρεμιστεί και καταπλακώσει όσους βρίσκονταν μέσα. Το συμβάν της σωτηρίας του αυτοκράτορα αποδόθηκε σε “θαύμα” και μάλιστα ο Έλληνας ιστορικός, Δίων Κάσσιος, που ήταν σύγχρονος του Τραϊανού γράφει ότι μία γιγαντιαία απόκοσμη μορφή άρπαξε τον Τραϊανό και τον πέταξε από το παράθυρο.

Η μορφή που έσωσε τον αυτοκράτορα θεωρήθηκε ότι ήταν ο Δίας, ο οποίος τον περιέβαλε με ένα αόρατο δίχτυ και τον προστάτευσε

Μάλιστα, η ερμηνεία αυτή πέρασε και στους τύπους του νομισματοκοπείου της Ρώμης εκείνης της χρονιάς: Ο Δίας απεικονίζεται ως γίγαντας να έχει ρίξει γύρω από τον Τραϊανό το “δίχτυ προστασίας”.

Έτσι, η ερμηνεία αυτή κυκλοφόρησε παντού στην αυτοκρατορία κυρίως μέσω του χρήματος που άλλαζε χέρι. Τότε δεν υπήρχε βέβαια το διαδίκτυο για να γίνονται κοινοποιήσεις ιστοριών και το ρόλο αυτό έπαιζαν τα ταπεινά νομίσματα.

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Γιατί τα αρχαία νομίσματα της Ρόδου με τον θεό Ήλιο έγιναν πολύτιμα χριστιανικά κειμήλια στον Μεσαίωνα. Πως τα συσχέτισαν με την Σταύρωση και τα τριάκοντα αργύρια