Ένα εντυπωσιακό αλατωρυχείο με αγάλματα, ξωκκλήσια, 2.040 αίθουσες και στοές σε μήκος 300 χιλιομέτρων. Απέφερε κέρδη όσα και ένα χρυσορυχείο

Νοτιοανατολικά της Κρακοβίας στην Πολωνία, βρίσκεται το αλατωρυχείο της Βιελίτσκα. Ένα από τα αρχαιότερα και πιο εντυπωσιακά αλατωρυχεία στην Ευρώπη, αλλά και σε όλο τον κόσμο.

Το Αλατωρυχείο της Βιελίτσκα εκτείνεται σε εννέα υπόγεια επίπεδα και φθάνει σε βάθος τα 327 μέτρα, με περισσότερες από 2.040 αίθουσες και 300 χλμ. στοές, που είναι λαξεμένες πάνω σε συμπαγείς όγκους αλατιού, καθώς και υπόγειες λίμνες. Το αλατωρυχείο, είναι τόσο μεγάλο που οι ξεναγήσεις γίνονται μόνο στο 2% από τα 245 χιλιόμετρα των υπόγειων διαδρόμων του.

Διαθέτει εκκλησάκια, αγάλματα και αμέτρητα απρόσμενα και εντυπωσιακά αξιοθέατα.

Στις αρχές του Μεσαίωνα η εξόρυξη και εμπορία αλατιού είχε στρατηγική σημασία. Έτσι, οι Πολωνοί βασιλιάδες και πρίγκηπες το εκμεταλλεύτηκαν ως μονοπώλιο. Τα αλατωρυχεία, οι εγκαταστάσεις παρασκευής αλατιού, οι αποθηκευτικοί χώροι και τα εργαστήρια υπάγονταν σε μια ενιαία επιχείρηση γνωστή ως «Αλατοποιείες της Κρακοβίας». Όλα τα κέρδη από την παραγωγή και την πώληση του αλατιού διοχετεύονταν στο βασιλικό ταμείο.

Συνήθως το ένα τρίτο των βασιλικών εσόδων προερχόταν από τις αλατοποιείες. Οι βασιλιάδες χρησιμοποίησαν το «λευκό χρυσό» για να χρηματοδοτήσουν την Αυλή και να ανεγείρουν κάστρα και εκκλησίες.

Το ορυχείο, παρέχει και θεραπευτικό κέντρο. Το αλάτι, είναι γνωστό για τις ευεργετικές ιδιότητές του στο ανθρώπινο σύστημα. Έτσι με τη δημιουργία του θέρετρου, εγκαταστάθηκαν πνευμονολογικές, λαρυγγολογικές και αλλεργιολογικές κλινικές.

Υπάρχει ακόμη θεραπεία του βρογχικού άσθματος και χρόνιων παθήσεων του αναπνευστικού συστήματος.

Είναι η μόνη εγκατάσταση στην Πολωνία, όπου η θεραπεία και η αποκατάσταση του αναπνευστικού συστήματος γίνεται με θεραπείες που βασίζονται σε φυσική άλμη από το κοίτασμα του αλατιού, που βρίσκεται σε βάθος 255 m.

Ιστορία αλατωρυχείου

Το αλατωρυχείο, ιδρύθηκε κατά τον 13ο αιώνα. Υπάγεται στα επίσημα Εθνικά Ιστορικά Μνημεία της Πολωνίας και από το 1978, στον Κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Το 1119, έγινε η πρώτη αναφορά για εξόρυξη αλατιού, που το αποκαλούσαν “λευκό χρυσό”. Από το 1290, γίνονταν συνέχεια εξορύξεις αλατιού. Όμως, το 1996, τα αποθέματα άρχισαν να εξαντλούνται και διακόπηκε οριστικά η παραγωγή του, λόγω της πτώσης της τιμής του αλατιού, αλλά και τις συχνές πλημμύρες στις υπόγειες στοές της Πολωνίας.

Ο Βασιλιάς Καζιμίρ Γ’, είχε σημαντική συμβολή στην ανάπτυξη του αλατωρυχείου. Βοήθησε στην φροντίδα του, ίδρυσε ένα νοσοκομείο κοντά στο αλατωρυχείο το 1363 και συνεισέφερε στην ανέγερση του πρώτου πολωνικού πανεπιστημίου το 1364. Το 1950, το Αλατωρυχείο της Βιελίτσκα, μετατράπηκε σε μουσείο.

Δομή αλατωρυχείου

Το σπουδαιότερο αξιοθέατο μέσα στο ορυχείο είναι το Μουσείο, που βρίσκεται στον τρίτο όροφο του αλατωρυχείου και σε βάθος 130 μέτρων, φτιαγμένα από αλατωρύχους, διαφορετικών εποχών. Άλλα αξιοθέατα είναι, έργα τέχνης, αγάλματα, παρεκκλήσια, λίμνες, εστιατόρια, αίθουσες συνεδρίων και γάμων, ιστορικές μηχανές, εργαλεία, κα.

Κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του ορυχείου, πριν γίνει Μουσείο, προστέθηκαν διάφορες τεχνολογίες, όπως ο ουγγρικός αλογίσιος μύλος και ο σαξονικός τροχός για τη μεταφορά του αλατιού στην επιφάνεια, στις αρχές του 16ου αιώνα. Τα άλογα, βοήθησαν στην μεταφορά του αλατιού στην επιφάνεια με καρότσια και τροφοδοτώντας τις ξύλινες μηχανές με ενέργεια. Το ορυχείο σταδιακά παρείχε πάνω από 100 άλογα.

Ο θρύλος της “Ευλογημένης Κίνγκα”

Ιδιαίτερα εντυπωσιακό και πλούσια διακοσμημένο μέσα στο υπόγειο του ορυχείου, είναι το “Παρεκκλήσιο της Ευλογημένης Κίνγκα”. Είναι ένας ναός, ύψους 12 μέτρων και φτιαγμένος εξολοκλήρου από αλάτι. Αναπαριστά, ένα γονατισμένο αλατωρύχο να προσφέρει στην αγία, αλάτι κι ένα δαχτυλίδι. Η κατασκευή του, διήρκεσε περισσότερο από 30 χρόνια (1896 – 1927), ενώ χρησιμοποιήθηκαν 20.000 τόνοι συμπαγούς αλατιού. Οι τοίχοι του κοσμούνται με βιβλικές, ανάγλυφες παραστάσεις από αλάτι.

Η Κίνγκα αρραβωνιάστηκε σε ηλικία 16 ετών το δούκα και μετέπειτα βασιλιά της Πολωνίας Βολέσλαο Ε’ τον “Αγνό”, ο οποίος ήταν τότε 19 ετών. Σύμφωνα με το διαδεδομένο θρύλο, η Κίνγκα ζήτησε από τον πατέρα της να της δώσει ως γαμήλιο δώρο, αντί για χρυσό και κοσμήματα, ένα αλατωρυχείο. Για να πραγματοποιηθεί η επιθυμία της, πέταξε το δαχτυλίδι των αρραβώνων της σ’ ένα αλατωρυχείο στην Ουγγαρία.

Μετά την τέλεση του γάμου της στην Πολωνία, η Κίνγκα, ταξιδεύοντας μια ημέρα στην κοντινή πόλη της Βιελίτσκα, διέταξε τους Ούγγρους αλατωρύχους, που είχε φέρει μαζί από την πατρίδα της, να ανοίξουν ένα πηγάδι. Αντί όμως για νερό, βγήκε “λευκός χρυσός”, καθώς και το δαχτυλίδι της μέσα σ’ ένα πέτρωμα αλατιού, το δαχτυλίδι αυτό που είχε πετάξει η δούκισσα στο αλατωρυχείο στην Ουγγαρία.

Έτσι, η Κίνγκα ανακηρύχθηκε έκτοτε προστάτιδα των αλατωρύχων και από το 1690 ξεκίνησε και η λατρεία της “ως ευλογημένης Κίνγκα”. Αγιοποιήθηκε από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία από τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β’ στις 16 Ιουνίου 1999, ως Αγία Κίνγκα της Πολωνίας.

Άλλα παρεκκλήσια και διάσημα γλυπτά

Ανάμεσα στα άλλα παρεκκλήσια του αλατωρυχείου είναι και το έξοχο μπαρόκ “Παρεκκλήσιο του Αγίου Αντωνίου”, που καθαγιάστηκε το 1698. Οι τοίχοι του είναι διακοσμημένοι με ανάγλυφες παραστάσεις, ενώ υπάρχουν πολλά αγάλματα φτιαγμένα από αλάτι, από τα οποία ξεχωρίζει η Παναγία με το Βρέφος ‘Αγιο Αντώνιο, προστάτη των μεταλλωρύχων.

Το πιο αξιόλογο ανάγλυφο μέσα στο αλατωρυχείο είναι “Ο Μυστικός Δείπνος”. Μια αναπαράσταση του έργου, του Λεονάρντο ντα Βίντσι. Υπάρχουν επίσης αγάλματα της Αγίας Βαρβάρας, προστάτιδας των ανθρακωρύχων, του Πολωνού αστρονόμου Νικολάου Κοπέρνικου, του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β’ και άλλων.

Το Αλατωρυχείο, απέκτησε μεγάλη φήμη και προσέλκυε το ενδιαφέρον διάσημων επισκεπτών. Μεταξύ αυτών, ήταν ο Κοπέρνικος, ο Γκαίτε, ο Σοπέν, ο Γερμανός φυσιοδίφης Αλεξάντερ φον Χούμπολτ, ο Γερμανός αυτοκράτορας Γουλιέλμος Α’, ο Ρώσος τσάρος Αλέξανδρος Α’, ο ιδρυτής του προσκοπισμού Μπέηντεν-Πάουελ, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον, οι οποίοι ξεναγήθηκαν στις υπόγειες αίθουσες και πολυδαίδαλες στοές του.

Το Μουσείο επισκέπτονται χιλιάδες τουρίστες κάθε χρόνο για να θαυμάσουν τα εντυπωσιακά δημιουργήματα των αλατωρύχων με ειδικές ξεναγήσεις, διάρκειας δύο περίπου ωρών το ελάχιστο.

Αρχική εικόνα: Wikimediamtx Commons

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Το παραμυθένιο τοπίο με τον μεγαλύτερο λαβύρινθο από πάγο στον κόσμο. Εκεί δολοφονήθηκε από εκτελεστές ο μεγαλύτερος γκάνγκστερ της Πολωνίας