Έλληνες σφουγγαράδες στα σαγόνια του καρχαρία. Το τραγικό τέλος του Καλύμνιου δύτη που έφτασε στη βάρκα μόνο το αριστερό του χέρι. Ποιον σφουγγαρά αποκάλεσαν νέο Ιωνά επειδή βγήκε από το στόμα κήτους

Τον περασμένο αιώνα οι θρυλικοί δύτες από τα Δωδεκάνησα έζησαν απίστευτες περιπέτειες στη θάλασσα προοκειμένου να εξασφαλίσουν το μεροκάματο συλλέγοντας σφουγγάρια στη Μεσόγειο.

Τα μεγάλα βάθη που καταδύονταν έκρυβαν συνεχώς κινδύνους. Η μεγαλύτερη απειλή, εκτός από την νόσο των δυτών, ήταν οι καρχαρίες που παραμόνευαν σε κάθε βουτιά τους.

Η πιο ακραία ιστορία που έχουν διηγηθεί είναι αυτή του σφουγγαρά από την Κάλυμνο ο οποίος κατασπαράχτηκε από έναν καρχαρία ανοιχτά της Λιβύης. Το περιστατικό πέρασε στην ιστορία μέσα από την διήγηση ενός άλλου δύτη από τη Σύμη, του θρυλικού Στάθη Χατζή ή Χατζηστάθη, ο οποίος ήταν μαζί του και είχε καταδυθεί νωρίτερα στο σημείο πρώτος, αλλά γλύτωσε από τα σαγόνια του καρχαρία.

Η χρονολογία δεν είχε προσδιοριστεί ακριβώς, αλλά εκτιμάται ότι ήταν μεταξύ του 1896 και του 1913.

Η μοιραία κατάδυση

Πρώτος έπεσε στο νερό ο Χατζηστάθης. Μόλις έφτασε στον βυθό άφησε την σκανταλόπετρα και προσπάθησε να ξεριζώσει έναν σπόγγο. Εκείνη τη στιγμή, ένα σμήνος από μικρόψαρα τινάχτηκαν απότομα. Αμέσως, κούνησε το σχοινί, που είχε δεμένο στο αριστερό του χέρι και τον τράβηξαν με γρήγορες κινήσεις πίσω στη βάρκα.

Ο καπετάνιος τον ρώτησε γιατί επέστρεψε χωρίς σφουγγάρι και ο Χατζηστάθης του αποκρίθηκε ότι είδε στον βυθό έναν “θεόρατο”.

Ο καπετάνιος τον ρώτησε επίμονα αν πράγματι είχε δει καρχαρία και εκείνος του απάντησε ότι δεν πρόλαβε να το δει αλλά τον άκουσε.

Τότε ένας από δύτες που ήταν στη βάρκα τον ειρωνεύτηκε και του είπε χαριτολογώντας ότι μάλλον δεν είχε όρεξη για δουλειά και αναπολούσε τη γυναίκα του. Ο Στάθης θύμωσε και του είπε, αφού δεν τον πίστευε, να πάρει το σκοινί και να βουτήξει στη θάλασσα.

Τότε ο δύτης από την Καλύμνιο έδεσε το σχοινί στο χέρι του και βούτηξε. Μόλις οι υπόλοιποι κοίταξαν στον βυθό, είδαν μια μαύρη φιγούρα να περνάει κάτω από τη βάρκα.

Με γρήγορες κινήσεις άρχισαν να τον τραβούν στην επιφάνεια, αλλά δε πρόλαβαν να τον σώσουν. Ο καρχαρίας τον κατασπάραξε και στη βάρκα έφτασε μόνο το αριστερό του χέρι. Ο Καλύμνιος δύτης δεν κατάφερε να γλιτώσει από την επίθεση του καρχαρία.

Ο νέος Ιωνάς από την Κάλυμνο

Μια άλλη περίπτωση που πέρασε στη σφαίρα του μύθου είναι η ιστορία ενός δύτη που βρέθηκε στο στόμα καρχαρία και για αυτό το λόγο, οι σύντροφοι του τον ονόμασαν Νέο Ιωνά, από τον προφήτη που σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη, παρέμεινε στην κοιλιά κήτους τρεις ημέρες και βγήκε στη στεριά σώος χάρη στη συγχώρεση του Θεού.

Ονομαζόταν Γιώργος Τριαντάφυλλος και ήταν γνωστός ως Λατάρι. Είχε καταγωγή από την Κάλυμνο και ασχολούνταν με την σπογγαλιεία. Το 1888 βρισκόταν στα ανοιχτά της Τρίπολης της Λιβύης για να αναζητήσει σφουγγάρια. Ενώ πλησίαζε στον βυθό με τη σκανταλόπετρα στα χέρια του, έχασε το φως του και μια δύναμη άρχισε να τον στροβιλίζει. Βρισκόταν στο στόμα ενός καρχαρία! Ωστόσο, πριν προλάβει να τον καταπιεί η σκανταλόπετρα που κρατούσε, χτύπησε το ψάρι στον φάρυγγα, άνοιξε το στόμα του και ο Τριαντάφυλλος αναδύθηκε γρήγορα στην επιφάνεια της θάλασσας.

Είχε βαθιές πληγές στα χέρια και στον αριστερό του θώρακα και έμεινε τρεις μήνες στο νοσοκομείο. Πολλοί αμφισβήτησαν την ιστορία του, λέγοντας ότι ήταν αδύνατο ένας άνθρωπος να χωρέσει ολόκληρος στο στόμα ενός καρχαρία και ότι αν τον καταβρόχθιζε θα ήταν αδύνατον να τον απελευθερώσει από το στόμα του. Ωστόσο, οι βαθιές ουλές από κοφτερά δόντια που έφερε ο Καλύμνιος δύτης στην πλάτη μέχρι το θάνατό του, μαρτυρούσαν ότι σίγουρα είχε δεχτεί επίθεση από ένα μεγάλο κήτος.

Η μαρτυρία του Χατζηστάθη για την επίθεση του καρχαρία προέρχεται από το βιβλίο ” Ο κατακτητής του απέραντου γαλάζιου” του Γιάννη Δετοράκη. Πληροφορίες αντλήθηκαν από την έρευνα του εκπαιδευτή αυτόνομης και ελεύθερης κατάδυσης, Μανώλη Μπαρδάνη.

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Στάθης Χατζής, ο Έλληνας δύτης που βούτηξε σε βάθος 88 μέτρων για 3 λεπτά και 58 δευτερόλεπτα για να βοηθήσει ένα ιταλικό θωρηκτό. Πληρώθηκε με μια λίρα αν και συνέτριψε κάθε όριο ανθρώπινης αντοχής