Μια τολμηρή Ελληνίδα παντρεμένη με Γάλλο, σφράγισε με την παρουσία της στα μέτωπα των μαχών, την εποποιία των Βαλκανικών Πολέμων.
Κρατώντας στα χέρια μια φωτογραφική μηχανή, εξοπλισμένη με ψυχικό σθένος, υπομονή, αντοχή και μαχητικότητα, διέτρεχε τους τόπους των συγκρούσεων και απαθανάτιζε σκηνές με φαντάρους και αξιωματικούς, κάνοντας γνωστό στην Ευρώπη τον Ελληνικό άθλο.
«Μία Ελληνίς γεμάτη μεγάλα αισθήματα για την Πατρίδα της. Ωραία, κομψή, μινιόν, σαν παριζιάνα τελεία, κρύβει μέσα της ηφαίστειο ζωής και ενεργητικότητας. Μορφωμένη όσον ολίγαι, δημοσιογράφος με δροσερότατον ύφος περιγραφικόν, τιμά την Πατρίδα της εις το Παρίσι όπου μένει. Ο άνδρας της- ένα ξανθό παλληκάρι από τη Νορμανδία- έγινεν αναγκαστικώς Έλλην, από φιλέλλην που ήτο. Πώς θα ήτο δυνατόν να έχης τέτοια γυναίκα και να μην αγαπήσης της Πατρίδα της σαν ιδική σου;».
Αναφερόμαστε στην Ελέν Βιτιβίλια Λεν (Hélène Vitivilia Leune) Γαλλίδα συγγραφέα Ελληνικής καταγωγής, πολεμική ανταποκρίτρια και νοσοκόμα του Ερυθρού Σταυρού. Ήταν επίσης γνωστή, με το φιλολογικό ψευδώνυμο Lène Candilly. Η καταγωγή της ήταν από την Κωνσταντινούπολη. Σπούδασε Ιστορία στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης, απ’ όπου αποφοίτησε το 1909. Κατά πάσα πιθανότητα εκεί γνώρισε και τον μέλλοντα σύζυγό της Ζαν Λεν (Jean Leune), ο οποίος αποφοίτησε από την ίδια σχολή το 1912. Ο Ζαν και η Ελέν παντρεύτηκαν στις 7 Φεβρουαρίου 1911.
Η Ελένη Λεν υπήρξε, καλή ταξιδεύτρια. Το 1911 επισκέφθηκε την Κερασούντα στον Εύξεινο Πόντο, και στη συνέχεια την Αθήνα, όπου έδωσε διάλεξη στον Φιλολογικό Σύλλογο «Παρνασσός». Στη διάλεξη εκείνη διακήρυξε το πάθος της να οργανώσει σειρά διαλέξεων στην Ευρώπη για να κάνει γνωστή στην Εσπερία την νεοελληνική λογοτεχνία.
Δυο χρόνια αργότερα και ενώ είχαν αρχίσει οι Βαλκανικοί Πόλεμοι, εμφανίσθηκε με το σύζυγο της και πάλι στην Αθήνα ως πολεμική ανταποκρίτρια. Ακολουθούσε το σύζυγό της Ζαν Λεν στα Βαλκάνια, όπου αυτός είχε αποσταλεί ως δημοσιογράφος του Παρισινού εβδομαδιαίου περιοδικού «Λ’ Ιλουστρασιόν» (L’Illustration) για να καλύψει τον Α΄ Βαλκανικό πόλεμο. Και η ίδια όμως ήταν ανταποκρίτρια του ίδιου φημισμένου περιοδικού, καθώς και της Γαλλικής ημερήσιας εφημερίδας «Λε Φιγκαρό» (Le Figaro). Το ζευγάρι έφθασε στην Ελλάδα στις αρχές Οκτωβρίου, και στις 14 Οκτωβρίου 1912 εγκατέλειψαν την Αθήνα, ακολουθώντας τον Ελληνικό Στρατό, στην Λάρισα, Κοζάνη, Βέροια και Θεσσαλονίκη.
Όταν ολοκληρώθηκε η κατάληψη της Θεσσαλονίκης το ζεύγος Λεν ταξίδεψε προς την Πρέβεζα για να ακολουθήσουν το στρατό της Ηπείρου. Το ζεύγος παρακολούθησε τον Ελληνικό Στρατό σε διάφορες μάχες του Ηπειρωτικού μετώπου και δημοσίευσε πολλά άρθρα και φωτογραφίες τους, δείχνοντας την ανδρεία των Ελλήνων στρατιωτών, αλλά και τις κακουχίες του πολέμου. Παρακολούθησαν εκ του σύνεγγυς τις φοβερές προσπαθειών του ελληνικού στρατού για την κατάληψη του Μπιζανίου και στη συνέχεια των Ιωαννίνων, εκείνο τον άγριο χειμώνα του 1912-13. Η Ελένη Λεν δεν έχασε την ευκαιρία να προσφέρει εκεί τις υπηρεσίες της ως νοσοκόμα, του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού.
Για την παρουσία της στην Ελλάδα και το έργο της ως πολεμικής ανταποκρίτριας η εφημερίδα ΕΛΛΑΣ είχε γράψει:
«Όταν με την έναρξιν του πολέμου ενεφανίσθη πάλιν εις τας Αθήνας, γλυκειά και απλή με τον σκοπόν να παρακολουθήση την εκστρατείαν, όλοι εγελάσαμε με την τόλμην της. Πώς θα ήτο δυνατόν να ανθέξη εις τας τόσας κακουχίας της εκστρατείας. Αίφνης επανήλθον οι πρώτοι πολεμικοί ανταποκριταί από την Θεσσαλονίκην και μας είπον ότι η κυρία Λεν με τον άνδρα της υπερέβησαν όλους εις αντοχήν, καρτερίαν και αυταπάρνησιν. Η κυρία Λεν επείνασεν, εδίψασεν, εκοιμήθη εις την υγρασίαν, εταλαιπωρήθη όπως και ο στρατός μας, αλλά κατόρθωσε ν’ αποστείλη εις την Illustration των Παρισίων πρώτης τάξεως πολεμικάς περιγραφάς, αι οποίαι μετεφράσθησαν και από πολλά ελληνικάς εφημερίδας».
Η αιχμαλωσία από τους Γερμανούς
Ένα χρόνο αργότερα διαρκούντος του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου η Ελένη Λεν ακολούθησε το σύζυγό της Ζαν στην Ελλάδα για δεύτερη φορά, όταν αυτός κλήθηκε να υπηρετήσει, ως πιλότος, τον Στρατό της Ανατολής (1915-1919). Η Ελένη υπηρέτησε ως νοσοκόμα σε νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης και του Μούδρου στη Λήμνο.
Η Γαλλία αναγνωρίζοντας τη μεγάλη προσφορά της στα νοσοκομεία του πολέμου, της απένειμε τον Πολεμικό Σταυρό της Γαλλίας και το μετάλλιο της στρατιωτικής υγειονομικής υπηρεσίας Μετατέθηκε στη Γαλλική αποστολή στη Σερβία και κατόπιν στη Θεσσαλονίκη.
Ο Ζαν Λεν και σύζυγός του Ελένη, απέκτησαν μία κόρη, την Ειρήνη, που γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1917. Τελικά ο Ζαν και η Ελένη χώρισαν στις αρχές της δεκαετίας του 1920. Η Ελένη Λεν δεν έπαψε ποτέ να ενδιαφέρεται για την Ελλάδα. Το Μάιο του 1927 επισκέφθηκε τη Θεσσαλονίκη για να παρακολουθήσει το έργο της υπηρεσίας Εποικισμού για την αποκατάσταση των προσφύγων. Η σημαντική αυτή Ελληνίδα πέθανε το 1940 κατά τον βομβαρδισμό της πόλης Vitry-le-François της επαρχίας Μαρν της Γαλλίας.
Το ζεύγος Λεν έζησε την περιπέτεια. Το Σεπτέμβριο του 1939 ο Ζαν Λεν επιστρατεύθηκε ως Έφεδρος Αξιωματικός και αποστρατεύθηκε στο τέλος του 1940. Παρέμεινε στην Ελεύθερη Ζώνη της Γαλλίας μέχρι τον Ιούλιο του 1942. Συνέχισε να υπηρετεί την πατρίδα του ως ανθυπολοχαγός στη Γαλλική Αντίσταση των Μακί.
Για κακή του τύχη, αρχές του 1943 η κυβέρνηση του Βισύ τον συνέλαβε και στις Οκτωβρίου 1943 οι αρχές της πόλης τον καταδίκασαν σε ένα χρόνο φυλάκιση και πρόστιμο 1.200 φράγκων για τη δράση του. Το Μάρτιο του 1944 συνελήφθη από τους Γερμανούς και τέθηκε υπό κράτηση σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γαλλία. Το Μάιο του 1944 μεταφέρθηκε με τρένο στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ. Ο Ζαν Λεν πέθανε από ασφυξία στη διάρκεια αυτής της μεταφοράς. Το σώμα του κάηκε στο κρεματόριο του Μπούχενβαλντ στις 15 Μαΐου 1944.
Καθυστερημένα, το 1958, η Γαλλική Λεγεώνα της Τιμής, αναγνώρισε ότι ο Ζαν Λεν πέθανε για τη Γαλλία. Το όνομα Jean Leune χαράχθηκε στο Πάνθεον του Παρισιού, στον κατάλογο των συγγραφέων που πέθαναν για τη Γαλλία.
Η Ελένη Λεν, υπήρξε άξια της πατρίδας της, της Ελλάδας.
Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: «Η βάναυση πορεία ενός λαού που ξεριζώθηκε». Οι δραματικές ανταποκρίσεις του Έρνεστ Χεμινγουέι από την Ανατολική Θράκη. Πως 250 χιλιάδες Έλληνες φορτώθηκαν στα κάρα και δεν ξαναγύρισαν
Ειδήσεις σήμερα:
- Συνελήφθη ο ενοικιαστής της γιάφκας στο Παγκράτι. Πρόκειται για 49χρονο φιλόλογο
- Διάγγελμα Πούτιν. «Ο πόλεμος στην Ουκρανία μετατρέπεται σε παγκόσμιο. Μας χτύπησαν με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς»
- Έρχονται χιονοπτώσεις και θερμοκρασίες κάτω από το μηδέν. Οι θερμοκρασιακές διαφορές βορρά – νότου (Χάρτης )
- Κιβωτός του Κόσμου. «Όχι» από ΣτΕ στην επιστροφή της διοίκησης στην οικογένεια του πατέρα Αντώνιου
Ακολουθήστε τη mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ