“Εάν υπάρχει κλεψιά είναι διότι υπάρχει πλεόνασμα απ’ τη μια πλευρά και φτώχεια απ’ την άλλη”. Ο αναρχικός διαρρήκτης που έκλεβε μόνο δικαστικούς, στρατιωτικούς και παπάδες. Αυτοκτόνησε μετά την αποφυλάκισή του

Ο Αλεξαντρ Μαριούς Ζακόμπ ήταν Γάλλος αναρχικός και διαρρήκτης που έδρασε στις αρχές του 20ου αιώνα.

Έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό τη δεκαετία του ΄20. Ο Ζακόμπ ενέπνευσε τον  Μωρίς Λεμπλάν να γράψει  τη σειρά αστυνομικών μυθιστορημάτων “Αρσέν Λουπέν, ο αριστοκράτης λωποδύτης”.

Με έξυπνα τεχνάσματα και πολλή αίσθηση του χιούμορ, ο Ζακόμπ διέπραξε περισσότερες από 150 διαρρήξεις σε σπίτια κληρικών, δικαστών και στρατιωτικών.

Ο Ζακόμπ ξεκίνησε την “καριέρα “ του το 1899 σε ηλικία 20 χρόνων. Μεταμφιεσμένος σε αστυνομικό “κατάσχεσε” μερικούς πολύτιμους λίθους από το ενεχυροδανειστήριο της Μασσαλίας, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε.

Συνέχισε με κλοπές από εκκλησίες και αρχοντικά σπίτια και λίγο αργότερα προχώρησε στο μεγάλο, μέχρι τότε, οργανωμένο σχέδιο: μια ληστεία στο καζίνο του Μόντε Κάρλο.

Υποκρίνεται επιληπτική κρίση, αποσπά την προσοχή κι ο συνεργός του αρπάζει τα κέρδη από την μπάνκα.

Ο Ζακόμπ δεν άργησε να συλληφθεί και να βρεθεί στο εδώλιο όπου καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια φυλακή. Χρησιμοποιώντας το “ταλέντο” του στην ηθοποιία, υποκρίνεται πως πάσχει από νοητική υστέρηση και πετυχαίνει τη μεταφορά του σε άσυλο απ’ όπου δραπετεύει, εκμεταλλευόμενος τη συμπάθεια που του δείχνει ένας νοσηλευτής.

Από το 1900 αρχίζει να εφαρμόζει πιο ευρηματικές μεθόδους. Με τη βοήθεια συνεργών και του σιδηροδρόμου που έχει ήδη επεκταθεί, πηγαίνει στη γαλλική επαρχία και αδειάζει πλούσιες κατοικίες ιερέων, δικαστών και στρατιωτικών αλλά αφήνει ανέπαφα σπίτια “χρήσιμων” αστών, όπως γιατροί, αρχιτέκτονες και καλλιτέχνες.

Μία από τις μεθόδους πoυ χρησιμοποιούσε ήταν τα σφηνώνει κομματάκια χαρτιού στις πόρτες των σπιτιών που είχε βάλει στο μάτι και να επιστρέφει την επομένη για να δει αν βρίσκονταν ακόμη εκεί. Έτσι καταλάβαινε αν οι ιδιοκτήτες των σπιτιών έλειπαν για μέρες. Ο Ζακόμπ που απεχθάνονταν τα πυροβόλα όπλα, σε κάθε ληστεία άφηνε ένα σημείωμα στο οποίο υπέγραφε ως “Αττίλας”.

”Στους ειρηνοδίκες κάνουμε πόλεμο” έγραφε το σημείωμα που άφησε στο σπίτι ενός δικαστή, ενώ σε έναν καθεδρικό ναό έγραψε “Παντοδύναμε Θεέ, βρες πάλι τους κλέφτες σου”.

Για τις διαρρήξεις των χρηματοκιβωτίων χρησιμοποιούσε εργαλεία υψηλής τεχνολογίας, ενώ τα κλεμμένα χρυσά αντικείμενα τα έλιωνε στο δικό του χυτήριο.

Μέσα σε διάστημα τριών χρόνων ο Ζακόμπ και η παρέα του διέπραξαν 156 διαρρήξεις. Τουλάχιστον το ένα δέκατο της λείας αξιοποιήθηκε για τη χρηματοδότηση του αναρχικού Τύπου εκείνης της εποχής.

Άλλωστε ο Ζακόμπ από μικρός είχε γνωρίσει τον αναρχισμό μέσα από τα κείμενα του Κροπότκιν και σε ηλικία 17 χρόνων ανατίναξε εκλογικές κάλπες στην πόλη Λα Σιοτά κοντά στη Μασσαλία, πράξη για την οποία τιμωρήθηκε με φυλάκιση 6 μηνών.

Η δίκη

Η δράση του Ζακόμπ και των “νυχτερινών εργατών” όπως είχε ονομάσει τη συμμορία του, τελείωσε τον Απρίλιο του 1903 στην Αμπεβίλ όταν συνελήφθησαν σε επιχείρηση της αστυνομίας κατά την οποία σκοτώθηκε ένας αστυνομικός από το όπλο συνεργού του.

Σχεδόν δύο χρόνια μετά, ο Ζακόμπ και οι συνολικά 23  συνεργοί του οδηγούνται στο κακουργιοδικείο της Αμιένης. Ο βασικός κατηγορούμενος αρνήθηκε να σηκωθεί όρθιος, να βγάλει το καπέλο του ή να ορκιστεί και γελοιοποίησε τους 156 μάρτυρες κατηγορίας διηγούμενος με όλες τις λεπτομέρειες, που δεν τους κολάκευαν, τις κλοπές που είχε κάνει στα σπίτια τους.  

Λίγο προτού ο πρόεδρος του δικαστηρίου τον αποβάλει από την αίθουσα ο Ζακόμπ δικαιολογεί την κλοπή λέγοντας πως απλώς πρόκειται για μια δίκαιη ανακατανομή του πλούτου. “Εάν υπάρχει κλεψιά είναι διότι υπάρχει πλεόνασμα απ’ τη μια πλευρά και φτώχεια απ’ την άλλη· διότι τα πάντα ανήκουν μόνο σε λίγους.Ο αγώνας θα εξαφανιστεί μόνο όταν οι άνθρωποι θα μοιράζονται την ευτυχία και τη λύπη τους, τον κόπο και τον πλούτο τους, όταν όλα θα ανήκουν σ’ όλους” είπε ο 25χρονος ληστής .

Ανάμεσα στους δημοσιογράφους που κάλυπταν τη δίκη ήταν ο Μωρίς Λεμπλάν, που θα γράψει τις περιπέτειες του “αριστοκράτη λωποδύτη Αρσέν Λουπέν”, εμπνευσμένος από τις ιστορίες του Ζακόμπ τις οποίες δημοσίευσε σε συνέχειες σε λαϊκά έντυπα. Έτσι η κοινή γνώμη άρχισε να βλέπει με συμπάθεια τον αναρχικό διαρρήκτη.

Ο Ζακόμπ, παρά το κύμα συμπαράστασης στο πρόσωπό του, καταδικάζεται σε ισόβια καταναγκαστικά έργα. Μεταφέρεται στη Γουινέα όπου γνωρίζει την κόλαση της φυλακής και απομονωμένος “βυθίζεται” στα βιβλία. Διαβάζει Σπινόζα, Νίτσε και Ντιντερό, ενώ ταυτόχρονα μελετά νομικά βιβλία και μαθαίνει απ’ έξω το ποινικό δίκαιο.

Παράλληλα, οι προσπάθειές του να αποδράσει είναι αδιάκοπες. Δεκαεπτά φορές το επιχείρησε και το πλήρωσε με επιπλέον 9 χρόνια κάθειρξη.

Το 1925 μια συλλογή υπογραφών που ξεκίνησε με πρωτοβουλία του σπουδαίου Γάλλου δημοσιογράφου Αλμπέρ Λοντρ φέρνει στην επικαιρότητα τα κάτεργα της Γουινέας. Παράλληλα, ο Ζακόμπ αρχίζει δικαστικό αγώνα για τη μείωση της ποινής του. Τελικά τρία χρόνια μετά αφήνεται ελεύθερος, αφού όμως έχει περάσει τα μισά του χρόνια στα γαλλικά στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας.

Το 1937 κατά τη διάρκεια του ισπανικού εμφυλίου ενισχύει οικονομικά τους αναρχικούς. Με την αίσθηση του χιούμορ που τον διακρίνει υπογράφει τις επιστολές του ως “συνταξιούχος διαρρήκτης” ή ως “πρώην καθηγητής ποινικού δικαίου στη Πανεπιστήμιο Καγιέν της Γαλλικής Γουινέας”.

Παρά το χιούμορ του, ο Ζακόμπ πάσχει από κατάθλιψη και το 1952 τον βρίσκει πάμπτωχο και απομονωμένο.

Δυο χρόνια αργότερα γνωρίζει την κατά 55 χρόνια νεώτερή του Ζο την οποία ερωτεύεται και περνάει μαζί της όλο το καλοκαίρι. Τον Αύγουστο ίδιου χρόνου ο Ζακόμπ αυτοκτόνησε με ενδοφλέβια ένεση.

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Η αναρχική συμμορία του Μπονό ήταν η πρώτη που χρησιμοποίησε αυτοκίνητο σε ληστείες τραπεζών. Επικηρύχθηκε για τεράστιο ποσό και όταν τον εντόπισαν χρειάστηκε να ανατινάξουν το κρησφύγετο με δυναμίτη για να τον εξοντώσουν