Δράκοι. Μύθος και πραγματικότητα. Τι δείχνει η ανακάλυψη Ιχθυόσαυρου στη Νεβάδα και Πτερόσαυρου στην Αυστραλία

Στην αρχαία ελληνική μυθολογία οι δράκοι παρουσιάζονταν ως τρομερά τέρατα είτε θαλάσσια είτε ερπετά.  

Οι πιο γνωστοί δράκοι ήταν η Λερναία Ύδρα, ο Πύθων, ο Λάδων, ο Δράκος της Κολχίδας που προστάτευε το Χρυσόμαλλο Δέρας και ο Υιός του Άρεως ο οποίος φρουρούσε την Αρεία πηγή της Θήβας. Η λέξη δράκων προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη δέρκομαι που σημαίνει βλέπω καθαρά.

Στη γερμανική και στη σκανδιναβική μυθολογία οι δράκοι παρουσιάζονταν περισσότερο με τη μορφή γιγαντιαίων ερπετών (wyverns) και συχνά είχαν φτερά και πόδια. Θεωρούνταν κακός οιωνός, κατηγορούνταν για τον θάνατο των βοοειδών και συχνά φέρονταν άπληστα και πονηρά.

Στη βρετανική και ουαλική μυθολογία οι δράκοι έμοιαζαν πάρα πολύ με τους σκανδιναβικούς και τους γερμανικούς (wyverns), υπήρχαν όμως και αρκετοί τεράστιοι φτερωτοί δράκοι που θεωρείτο ιπποτικό κατόρθωμα αν τους σκοτώσεις. Η πιο χαρακτηριστική αναφορά δράκου ήταν αυτή στο θρύλο του Αρθούρου.

Ο Μέρλιν προφήτευσε μία μάχη μεταξύ δύο δράκων, ενός κόκκινου που είναι το έμβλημα των Ουαλών και ενός άσπρου που είναι το έμβλημα των Σαξόνων. Η προφητεία είχε βέβαια μεταφορική σημασία αλλά πέτυχε το σκοπό της.

Στον χριστιανισμό οι δράκοι συμβολίζουν κάθε τι σατανικό, ίσως επειδή μοιάζουν με το φίδι που ξεγέλασε τον Αδάμ και την Εύα. Πολύ συχνά βλέπουμε αγίους να σκοτώνουν δράκους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο  Άγιος Γεώργιος.

Οι “Δράκοι” στο μικροσκόπιο της επιστήμης

Ευρήματα που να επιβεβαιώνουν ότι οι Δράκοι της μυθολογίας υπήρξαν κάποτε στη γη δεν είχαν βρεθεί. Τους έχουμε δει σε ταινίες φαντασίας, αλλά τίποτα απτό που να παραπέμπει σε αυτούς. Αμερικανοί και Γερμανοί παλαιοντολόγοι όμως, μας έφεραν κοντά σε μια μεγάλη ανακάλυψη.

Το πρώτο -γνωστό- γιγάντιο ζώο της Γης ήταν ένας ιχθυόσαυρος με κρανίο μεγαλύτερο του Τυραννόσαυρου, που ζούσε πριν σχεδόν 250 εκατομμύρια χρόνια.

Αυτό απέδειξαν οι επιστήμονες σε ορεινή περιοχή της σημερινής Νεβάδα, όταν ανακάλυψαν το κρανίο ενός ιχθυόσαυρου, το οποίο έχει μέγεθος μεγαλύτερο από άνθρωπο.

Το κρανίο του αρχαίου «δράκου» έφτανε σε μήκος τα δύο μέτρα, το σώμα του ξεπερνούσε τα 17 μέτρα (περίπου όσο οι σημερινοί φυσητήρες), ενώ ζύγιζε 45 τόνους.

Πρόκειται για έναν απρόσμενα μεγάλο είδος ιχθυόσαυρου, το πρώτο γνωστό γιγάντιο ζώο της Γης. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι ζούσε στην αρχή της εποχής των δεινοσαύρων, πριν περίπου 246 εκατομμύρια χρόνια.

Οι ιχθυόσαυροι ήταν θαλάσσια ερπετά που έζησαν πριν από 249 έως 90 εκατομμύρια χρόνια, έμοιαζαν με ψάρια και τρομοκρατούσαν τις θάλασσες την εποχή που οι δεινόσαυροι κυριαρχούσαν στην ξηρά. Εμφάνισαν γρήγορη εξέλιξη, φθάνοντας σε τόσο μεγάλο μέγεθος μέσα σε μόνο 2,5 έως τρία εκατομμύρια χρόνια.

Όπως εξηγούν οι παλαιοντολόγοι, συγκριτικά, οι φάλαινες -τα μεγαλύτερα ζώα σήμερα που πρωτοεμφανίστηκαν πριν περίπου 56 εκατομμύρια χρόνια- χρειάστηκαν σχεδόν 50 εκατομμύρια χρόνια για να φθάσουν το μέγεθος των ιχθυόσαυρων. Οι τελευταίοι προέρχονται εξελικτικά από ερπετά της ξηράς που δεν έχουν ακόμη εντοπιστεί.

Οι ερευνητές από τις ΗΠΑ και τη Γερμανία, με επικεφαλής τον καθηγητή παλαιοντολογίας Μάρτιν Σάντερ του Πανεπιστημίου της Βόνης, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Science”, ονόμασαν το νέο είδος Cymbospondylus youngorum. Η ανασκαφή των απολιθωμάτων (του γιγάντιου κρανίου και ενός μέρους του σώματος) είχε γίνει το 2015, αλλά μόλις τώρα και έπειτα από πολυετή μελέτη, οι επιστήμονες ανακοίνωσαν τα συμπεράσματά τους.

«Απ’ όσο ξέρουμε, ήταν το πρώτο γιγάντιο πλάσμα που έζησε στη Γη. Υποθέτουμε ότι οι ιχθυόσαυροι μπόρεσαν να εξελιχθούν τόσο γρήγορα, επειδή ήταν τα πρώτα μεγαλύτερα πλάσμα στους ωκεανούς του κόσμου και έτσι εκτίθεντο σε λιγότερο ανταγωνισμό», εξηγεί ο καθηγητής Σάντερ, ενώ ο αναπληρωτής καθηγητής Βιολογίας, Λαρς Σμιτς, του Κολεγίου Scripps της Καλιφόρνιας δήλωσε: «Φανταστείτε ένα ζώο σαν θαλάσσιο δράκοντα!».

Το απολίθωμα θα φιλοξενηθεί μόνιμα στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Κομητείας του Λος Άντζελες, ενώ αντίγραφο του κρανίου του σύντομα θα εκτεθεί στο Μουσείο Goldfuss του Πανεπιστημίου της Βόνης στη Γερμανία.

Πτερόσαυρος «δράκος» ανακαλύφθηκε στην Αυστραλία

Ένα ακόμη εύρημα που μας φέρνει κοντά στο μύθο των Δράκων είναι ένα άγνωστο είδος πτερόσαυρου, που πετούσε στον ουρανό της Αυστραλίας.

Παλαιοντολόγοι του Πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ αποφάσισαν να μελετήσουν απολιθώματα που εντοπίστηκαν το 2011 στην βορειοανατολική πλευρά της Αυστραλίας και δεν είχαν ταυτοποιηθεί μέχρι σήμερα. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα απολιθώματα αυτά ανήκουν σε έναν πτερόσαυρο που ζούσε στην περιοχή πριν από 105 εκατ. έτη.

Οι ερευνητές ονόμασαν το νέο είδος Thapunngaka shawi, ένας «φόρος τιμής» στους ιθαγενείς της περιοχής του Ρίτσμοντ όπου και βρέθηκε το απολίθωμα.

«Η ονομασία Thapunngaka συνδυάζει το thapun και το ngaka που είναι για τους Wanamara οι λέξεις για τη “λόγχη” και το “στόμα”», αντιστοίχως. Επιπλέον, το shawi τιμά τον Λεν Σω (Len Shaw), τον άνθρωπο που ανακάλυψε το απολίθωμα» εξηγεί σε ανακοίνωσή του ο Στιβ Σόλσμπερι, συνεπιμελητής της έρευνας και λέκτορας της Σχολής Βιολογικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ.

Αυτός ο πτερόσαυρος είχε άνοιγμα φτερών οκτώ μέτρα και ένα τεράστιο στόμα με σαγόνια που διέθεταν δόντια που έμοιαζαν με λόγχες.

«Στην ουσία ήταν απλά ένα κεφάλι με ένα μακρύ λαιμό που κάποιος του είχε βιδώσει ένα ζευγάρι μεγάλα φτερά» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Τιμ Ρίτσαρντς, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.

Το κρανίο του πτερόσαυρου είχε μήκος άνω των τριών μέτρων και στο στόμα του υπήρχαν σαράντα δόντια εξελιγμένα για να γραπώνουν από μικρού μεγέθους δεινοσαύρους μέχρι και ψάρια. Όπως αναφέρει ο Τιμ Ρίτσαρντς του πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ, ο πτερόσαυρος ήταν «ένα τρομακτικό θηρίο» που πιθανότατα είχε τους νεαρούς δεινοσαύρους για «σνακ».

«Είναι το πλησιέστερο πράγμα που θα μπορούσαμε να συγκρίνουμε με έναν δράκο. Ήταν κυρίως ένα κρανίο με μακρύ λαιμό “βιδωμένο”σε ένα ζευγάρι μακριά φτερά. Λογικά θα ήταν εξαιρετικά άγριο. Θα έριχνε τη σκιά του πάνω σε κάποιον τρεμάμενο μικρό δεινόσαυρο που δεν θα τον είχε ακούσει να πετά, μέχρι που θα ήταν πολύ αργά» προσθέτει ο Ρίτσαρντς. «Οι πτερόσαυροι ήταν ένα ποικιλόμορφη ομάδα ερπετών, η πρώτη σπονδυλωτών ζώων που αποπειράθηκαν να πετάξουν» αναφέρει ο Ρίτσαρντς.

Οι πτερόσαυροι εμφανίστηκαν μαζί με τους δεινοσαύρους πριν από περίπου 220 εκατ. έτη και αποτέλεσαν και αυτοί θύματα του τεράστιου αστεροειδή που έπεσε στην Γη πριν από 66 εκατ. έτη. Οι πτερόσαυροι ήταν τα πρώτα σπονδυλωτά που κατάφεραν να πετάξουν. Για μεγάλο χρονικό διάστημα αναφέρονταν ως ιπτάμενοι δεινόσαυροι κάτι που δεν ισχύει αφού δεν ανήκαν στην οικογένεια των δεινοσαύρων αλλά των ερπετών.

Η ανακάλυψη του συγκεκριμένου απολιθώματος είναι η τρίτη τού είδους πτερόσαυρου anhanguerian που εντοπίζεται στην Αυστραλία. Το απολίθωμα εκτίθεται στο μουσείο  Kronosaurus Korner του Ρίτσμοντ.

Αρχική φωτογραφία: Ο Ηρακλής σκοτώνει την Λερναία Ύδρα. Πηγή: https://picryl.com/mediamtx/hercules-doodt-de-draak-ladon-b20988