Τα δύο διπλανά νησιά που απέχουν μία μέρα και τα χωρίζουν δύο χώρες!

Οι Διομήδειοι Νήσοι είναι δυο μικρά, βραχώδη νησάκια ακριβώς στη μέση του Βερίγγειου Πορθμού, που χωρίζει την Αλάσκα από τη Σιβηρία. Αποτελούνται από το Μεγάλο Διομήδη, έκτασης 10 τ.χλμ. που ανήκει στη Ρωσία και το Μικρό Διομήδη που ανήκει στις ΗΠΑ.

Αν και απέχουν μόλις 3,8 χιλιόμετρα μεταξύ τους, το μεγαλύτερο νησί είναι σχεδόν μια μέρα μπροστά (21 ώρες) από τον μικρότερο γείτονά του. Ο λόγος είναι ότι ανάμεσα στα νησιά βρίσκεται η Διεθνής Γραμμή Ημερομηνίας που διέρχεται από τον Ειρηνικό Ωκεανό και σηματοδοτεί το όριο μεταξύ μιας ημερολογιακής ημέρας και της επόμενης.

Έτσι μπορεί κάποιος από το Μικρό Διομήδη, να κοιτάξει στο “αύριο” του Μεγάλου Διομήδη.

Ο Μεγάλος Διομήδης είναι το ανατολικότερο σημείο της Ρωσίας, ενώ το δυτικότερο των Ηνωμένων Πολιτειών είναι οι Αλεούτιες νήσοι.

Δεκαπέντε χιλιόμετρα νότια-νοτιοανατολικά από τον Μικρό Διομήδη, βρίσκεται άλλο ένα μικρό, ακατοίκητο νησί που λέγεται Βράχος Φέργουεϊ.

Μόνο ο Μικρός Διομήδης κατοικείται, με μόνιμο πληθυσμό Εσκιμώους Τσούκτσους, που το 1980 ήταν 139 και το 2011 αριθμούσαν 135. Το 2000 εκεί έμεναν 170 Ινουπιάτ. Σύμφωνα με την απογραφή του 2020 στον Μικρό Διομήδη έχουν μείνει μόνο 77 κάτοικοι.  Στο χωριό  υπάρχει σχολείο, ταχυδρομικό γραφείο και ένα μαγαζί γενικού εμπορίου.

Το μεγαλύτερο νησί διαθέτει μόνο ένα μετεωρολογικό σταθμό, με προσωπικό που διαμένει εκ περιτροπής.

Ο πρώτος ευρωπαίος που έφτασε στα νησιά ήταν ο Δανός θαλασσοπόρος Βίτους Μπέρινγκ, στις 16 Αυγούστου 1728, ημέρα του Αγίου Διομήδη, προς τιμή του οποίου και έλαβαν την ονομασία τους.

Το κείμενο της συμφωνίας του 1867 που καθόριζε τους όρους πώλησης της Αλάσκας, από τη Ρωσία στις ΗΠΑ, χρησιμοποιούσε τα νησιά για να ορίσει τα σύνορα μεταξύ των δυο χωρών. Το σύνορο βρίσκεται στη μέση της απόστασης που χωρίζει “το νησί Κρούζενστερν ή Ιγκναλούκ από το νησί Ρατμάνοφ ή Νούναρμπουκ, και συνεχίζει βόρεια επ’ αόριστον ώσπου να χαθεί εντελώς στον Αρκτικό Ωκεανό”.

Το «Παγωμένο Παραπέτασμα»

Όσο οι σχέσεις των δύο χωρών ήταν καλές,  οι κάτοικοί των δύο νησιών ταξίδευαν ελεύθερα μεταξύ τους. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, η περιοχή ονομάστηκε «Παγωμένο Παραπέτασμα», για να ξεχωρίζει από το «Σιδηρούν Παραπέτασμα» της Ευρώπης.

Οι Σοβιετικοί αποφάσισαν να μετατρέψουν ολόκληρο τον Μεγάλο Διομήδη σε στρατιωτική βάση, με ναυτική φρουρά και τεράστια ραντάρ παρακολούθησης.

Τους χειμωνιάτικους μήνες, με τις ακραίες θερμοκρασίες, η θάλασσα γύρω από τα νησιά παγώνει. Θεωρητικά,  ήταν πιθανό να περπατήσει κάποιος από τις ΗΠΑ στην ΕΣΣΔ, κάτι που βέβαια ήταν αυστηρά απαγορευμένο και στις δύο χώρες.

Η πρώτη που το έκανε, κι έδωσε μάλιστα και μεγάλη δημοσιότητα, ήταν η Λιν Κοξ. Η πασίγνωστη Αμερικανίδα κολυμβήτρια μεγάλων αποστάσεων αποφάσισε να κάνει τη συμβολική κίνηση και να κολυμπήσει από τον Μικρό Διομήδη στον Μεγάλο Διομήδη, φορώντας ένα κοινό μαγιό και όχι ισοθερμική στολή. Η τότε Σοβιετική ηγεσία του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ ειδοποιήθηκε και απάντησε ότι δεν έχει πρόβλημα.

Στις 7 Αυγούστου του 1987 η Κοξ χρειάστηκε δύο ώρες και έξι λεπτά για να διανύσει την απόσταση των 3,8 χιλιομέτρων. Έγινε δεκτή με χειροκροτήματα και πολλή βότκα από τους Ρώσους στρατιώτες. Η επιτυχία της θεωρήθηκε “θαύμα” και η αντοχή της σε τόσο χαμηλή θερμοκρασία, οδήγησε ερευνητές να την μελετήσουν για να κατανοήσουν καλύτερα τις δυνατότητες του ανθρώπινου σώματος στο παγωμένο νερό.

Στο επίτευγμα αναφέρθηκαν λίγους μήνες αργότερα οι ηγέτες ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης, Ρόναλντ Ρίγκαν και Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, σε μια συνάντησή τους.

Τα νησιά Διομήδη συχνά αναφέρονται σαν πιθανοί ενδιάμεσοι σταθμοί μιας γέφυρας ή ενός τούνελ που θα ενώσει τα δυο άκρα του Βερίγγειου Πορθμού. Ο Μικρός Διομήδης αποτέλεσε και την αρχή του γύρου του Ειρηνικού, για το Βρετανό ηθοποιό Μάικλ Πάλιν, παρουσιαστή της σειράς του BBC Full Circle, το 1995.

Πηγή αρχικής φωτογραφίας: The Beauty of Earth/facebook