“Δεν έχω κανένα σεβασμό στον γερμανικό λαό”. Ο Γερμανός Νομπελίστας που απαγόρευσε στους συμπατριώτες του να εκδώσουν βιογραφίες του δηλώνοντας απογοητευμένος από αυτούς

Το κείμενο έστειλε ο αναγνώστης μας Μανώλης Πέπονας

O Τεοντόρ Μόμσεν διώχθηκε για τις πολιτικές του απόψεις και βραβεύτηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1902.

Ήταν γερμανός νομικός και ιστορικός που πολιτεύθηκε με το φιλελεύθερο κόμμα της πατρίδας του. Γεννήθηκε στο Γκάρντιγκ το 1817 και πέθανε στη κωμόπολη Σαρλότενμπουργκ το 1903.

Στη διαθήκη του, η οποία συντάχθηκε στο Χέρινγκσντορφ στις 2 Σεπτεμβρίου 1899, ο Μόμσεν αποκάλυπτε την απογοήτευσή του για τον γερμανικό λαό. Αυτή η βαθιά δυσαρέσκεια ήταν ο λόγος που ο νομπελίστας απαγόρευσε ρητά την έκδοση βιογραφιών με θέμα τη ζωή του μετά τον θάνατό του.

Η αίσθηση του ανολοκλήρωτου βίου και η αρνητική εντύπωση που του άφησε η συμπεριφορά των συμπατριωτών του, διαφαίνονται καθαρά στο παρακάτω απόσπασμα της διαθήκης του.

“Ζητώ από την οικογένειά μου μετά τον θάνατό μου να αποτρέψει για όσο περισσότερο χρονικό διάστημα μπορεί την έκδοση βιογραφιών και συγκεκριμένα να μην παραδώσει κανένα κείμενο για αυτό τον σκοπό.

Παρά τις εξωτερικές επιτυχίες, η ζωή μου ελάχιστα έχει προσεγγίσει την ολοκλήρωση.

Εξωτερικά ατυχήματα με κατέταξαν μεταξύ των ιστορικών και των μελετητών της κλασικής γραμματείας, παρά το γεγονός πως η εκπαίδευσή μου, και επίσης υποθέτω, το ταλέντο μου, δεν ήταν ικανοποιητικό για αυτούς τους δύο τομείς. Το επίπονο συναίσθημα της ανεπάρκειας του επιτεύγματός μου, του φαινομένου να είμαι κάτι περισσότερο απ’ ότι ήμουν, δεν με εγκατέλειψε ποτέ στη ζωή μου και δεν πρέπει ούτε να αποκρύπτεται ούτε να έρχεται στο φως μέσα από μια βιογραφία.

Η πολιτική του διαθήκη 

“Υπάρχει ένα απώτερο σημείο”, συνεχίζει ο Μόμσεν: “δεν είχα πολιτική θέση και πολιτική επιρροή, ούτε προσπάθησα να έχω. Αλλά στα ενδότερα του εαυτού μου, και με ότι είναι καλύτερο μέσα μου, πάντα υπήρξα ένα πολιτικό ζώο και ευχήθηκα να είμαι ένας πολίτης.

Αυτό είναι ακατόρθωτο στο έθνος μας. Ακόμη και ο καλύτερος ανάμεσά μας ποτέ δεν ανέρχεται κάνοντας το καθήκον του και μεταχειριζόμενος την πολιτική αρχή σαν ένα φετίχ.

Το ρήγμα μεταξύ των ενδότερων του εαυτού μου και του λαού στον οποίο ανήκω, έχει με σταθερότητα και συνέπεια οδηγήσει στο να εμφανίζομαι όσο γίνεται λιγότερο μπροστά στον γερμανικό λαό για τον οποίο δεν έχω κανένα σεβασμό.

Επιθυμώ μετά τον θάνατό μου, ο λαός να μην ασχοληθεί ξανά μαζί μου, επίσης. Αφήστε τα βιβλία μου να διαβαστούν για όσο χρονικό διάστημα αυτό διαρκέσει: τι υπήρξα ή τι θα έπρεπε να υπήρξα δεν αφορά στον λαό.

Μετά τον θάνατό μου τα γράμματα και τα άλλα γραπτά μου πρέπει να παραδοθούν στους γιους μου, Καρλ και Ερνστ, για να ταξινομηθούν -ένα έργο το οποίο οι ίδιοι θέλουν- όπως θεωρούν κατάλληλα, λαμβάνοντας υπόψιν τη σύζυγό μου και αναλογιζόμενοι τις επιθυμίες της.

Από τη στιγμή που δεν συνήθιζα να πετάω τα γράμματα που λάμβανα, ασυζητητί το καλύτερο είναι να καταστραφούν αμέσως. Αλλά [οι γιοι μου] μπορούν να κρατήσουν για τους εαυτούς τους ότι είναι κατάλληλο, προνοώντας πάντα για τη μη έκδοση. Μπορούν επίσης να παραδώσουν σε ένα δημόσιο ίδρυμα οτιδήποτε είναι χρήσιμο, υπό την προϋπόθεση ότι για τα επόμενα τριάντα χρόνια τα έγγραφα θα μείνουν κλειδωμένα, αλλά έκτοτε μπορούν να χρησιμοποιηθούν όπως τα άλλα αρχεία.”

Το βιογραφικό του με πληροφορίες από τη wikipedia.

Ο Τέοντορ Mόμσεν γεννήθηκε στο Γκάρντινγκ της επαρχίας Σλέσβιχ και ήταν γιος ενός φτωχού ιερέα. Μεγάλωσε στο Ολντέσλοε και τελείωσε το γυμνάσιο στην Αλτόνα του Αμβούργου. Μελέτησε αργότερα τα ελληνικά και τα λατινικά και έλαβε το δίπλωμά του το 1837, ως διδάκτωρ του ρωμαϊκού δικαίου.

Το 1854 έγινε καθηγητής της Νομικής στο πανεπιστήμιο του Μπρεσλάου, όπου συνάντησε τον Jakob Bernays. Ο Mόμσεν έγινε ερευνητικός καθηγητής στην ακαδημία του Βερολίνου των επιστημών το 1857. Βοήθησε αργότερα στη δημιουργία και διαχείριση γερμανικού αρχαιολογικού ιδρύματος στη Ρώμη. Το 1858 διορίστηκε ως μέλος της ακαδημίας των επιστημών στο Βερολίνο, και έγινε επίσης καθηγητής της ρωμαϊκής ιστορίας στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου το 1861, όπου παρέμεινε μέχρι το 1887. Είναι ένας από τους πολύ λίγους non-fiction συγγραφείς που έλαβε το βραβείο Νόμπελ στη λογοτεχνία. Ο Mόμσεν είχε δεκαέξι παιδιά με τη σύζυγό του Marie (κόρη του συντάκτη Karl Reimer από τη Λειψία), μερικά από την οποία πέθαναν σε νεαρή ηλικία. Δύο από τους δισέγγονούς του, ο Χανς και ο Βολφγκαγκ, ήταν Γερμανοί ιστορικοί.

Όσοι αναγνώστες επιθυμούν να στέλνουν κείμενα μπορούν να μας τα στέλνουν στη διεύθυνση: [email protected] Εφόσον τηρούνται κάποιες προϋποθέσεις, που έχουν να κάνουν με το ύφος της ιστοσελίδας, θα δημοσιεύονται. Η ΜτΧ δεν ευθύνεται για τυχόν ανακρίβειες στα κείμενα των αναγνωστών

Διαβάστε επίσης: Στάλιν, οι αρετές και το έργο του σοβιετικού ηγέτη σύμφωνα με τους υποστηρικτές του. Γιατί υπέγραψε συμφωνία με τους Γερμανούς και πώς συνέβαλε στον παγκόσμιο σοσιαλισμό