Χριστιανά, οι άγνωστες νησίδες του Αιγαίου όπου οι πειρατές έκρυβαν τους θησαυρούς τους. Η σχέση με το ηφαίστειο της Θήρας

Το σύμπλεγμα των τριών ηφαιστειογενών βραχονησίδων, γνωστό ως “Χριστιανά”, βρίσκεται στο κέντρο του Αιγαίου πελάγους. Το πιο κοντινό μεγάλο νησί είναι η Σαντορίνη και έχουν ξεχωριστή σημασία.

Η συστάδα αυτή αποτελείται τις βραχονησίδες Χριστιανή, Ασκανιά και Εσχάτη. Η Χριστιανή είναι η μεγαλύτερη και η Εσχάτη η μικρότερη, εξού και η εναλλακτική ονομασία “μέρμηγκας” που της έχουν δώσει οι ντόπιοι.

Οι θησαυροί των πειρατών

Στα χρόνια της πειρατείας στο Αιγαίο πολλά απομονωμένα νησάκια είχαν γίνει καταφύγιο των ναυτικών. Οι θρύλοι που τα συνοδεύουν είναι πολλοί και στο επίκεντρο έχουν ιστορίες για αμύθητους θησαυρούς και σπάνια λάφυρα.

Οι νησίδες Καλόγεροι, νότια της Σκύρου και τα Χριστιανά νοτιοδυτικά της Σαντορίνης συνέδεσαν την ιστορία τους με εκείνη την περίοδο.

Όταν ο τρομερός πειρατής Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα δρούσε στο Αιγαίο, τα Χριστιανά λέγεται πως υπήρξαν κρυψώνα των θησαυρών του από τις επιδρομές στην Ανατολική Μεσόγειο. Μία από τις ιστορίες που απορρέουν από αυτό είναι και η παρακάτω:

“Στα Χριστιανά, ένα νησάκι απέναντι στη Σαντορίνη, ήτανε ένας βοσκός. Το νησί ήταν ακατοίκητο και υπήρξε μια εκκλησία του Αγίου Βασιλείου. Κάποιο βράδυ, παρουσιάστηκε ένας γέροντας με άσπρα μαλλιά και λέει του μπαρμπα Κυριάκου του βοσκού: “Έλα να σου δείξω ένα θησαυρό”.

Μα ο γερο-βοσκός φοβήθηκε και κρύφτηκε μέσα στο κελί του. Μετά από χρόνια ένας φυλακισμένος είπε σ’ έναν Σαντορινιό που ήταν και αυτός στη φυλακή να πάει στα Χριστιανά μόλις βγει και να πάρει το θησαυρό.

“Θα πας”, του πε, “νταμ (ακριβώς) μεσημέρι στη γκορυφή του βράχου του νησιού που βρίσκεται ανατολικά της Κρήτης. Η ασκιά σου θα πρέπει να σχηματίζει ευθεία. Εκεί σκάψε και θα βρεις το θησαυρό”. Ηπήγε αλλά θησαυρό δε βρήκε, γιατί μάλλον επειδή ήταν και ορμητήριο θησαυρών, ο θησαυρός…εχάθη!“.

Η Χριστιανή ήταν κάποτε κατοικήσιμη

Οι βραχονησίδες είναι σήμερα ακατοίκητες. Όμως, οι αρχαιολόγοι έχουν ανακαλύψει στην Χριστιανή υπολείμματα ανθρώπινης δραστηριότητας, όπως παλιές ξερολιθιές, αλώνια, κτίσματα και παλιές καλλιέργειες.

Επίσης, έχουν εντοπιστεί λείψανα από τα τέλη της 3ης χιλιετίας π.Χ.. Στο πιο πρόσφατο παρελθόν, πήγαιναν εκεί βοσκοί με τα αιγοπρόβατά τους.

Η Χριστιανή είναι η βορειότερη της συστάδας και απέχει 9 μίλια από το Ακρωτήρι της Σαντορίνης.

Στο βόρειο μέρος της βραχονησίδας υπάρχει ένα μικρό ξωκλήσι προς τιμήν του Αγίου Βασιλείου, το οποίο χτίστηκε από τον Μεγαλοχωριανό ψαρά Μανώλη Καραμολέγκο.

Παλαιότερα, υπήρχε και η Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, από την οποία έχουν απομείνει λίγα και δυσδιάκριτα ερείπια.

Τα Χριστιανά, μαζί με τη Σαντορίνη και το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο, συναπαρτίζουν το ηφαιστειακό σύμπλεγμα της Θήρας.

Σύμφωνα με έρευνα Γερμανών και Ελλήνων επιστημόνων του 2021, το σύστημα Χριστιανά-Σαντορίνη-Κολούμπο δημιουργήθηκε σε τέσσερις φάσεις, αρχής γενομένης από την Ύστερο Πλειόκαινο Εποχή, δηλαδή πριν από 2,6 εκατομμύρια χρόνια.

Η Ασκανιά βρίσκεται ανάμεσα στη Χριστιανή και την Εσχάτη. Από την πρώτη απέχει περίπου 740 μ. και από τη δεύτερη 1 μίλι.

Η Εσχάτη, που είναι η νοτιότερη της συστάδας, αποτελείται από δύο μικρούς βράχους, με μερικά μέτρα απόσταση μεταξύ τους, και είναι η πρώτη που απαντάται κατά τον πλου από την Κρήτη.

Τα Χριστιανά θεωρούνται σημαντικός οικότοπος για τα μεταναστευτικά πουλιά και είναι ενταγμένα στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών Natura 2000.

Με πληροφορίες από: Klearchos Guide to the Galaxy, Καλλ-ιστορώντας και Καθημερινή