Οι Ιάπωνες που μπήκαν οικειοθελώς σε κοινωνική καραντίνα δεκαετίες πριν τον κορονοϊό. Αποφάσισαν να παραμείνουν έγκλειστοι στο σπίτι τους για χρόνια. Γιατί χαρακτηρίστηκαν “χαμένη γενιά”

Χικικομόρι, ονομάζονται οι “σύγχρονοι ερημίτες” της Ιαπωνίας, που απομονώνονται για λόγους κοινωνικής ανασφάλειας και προσωπικής ηττοπάθειας.

Στην πλειοψηφία τους είναι άντρες ηλικίας 15-64 ετών. Το 2019, τα επίσημα κυβερνητικά στοιχεία, έκαναν λόγο για τουλάχιστον 1 εκατομμύριο χικικομόρι. Ωστόσο, ο ψυχίατρος και ερευνητής Σάιτο Ταμάκι που έχει αφιερωθεί στη μελέτη του φαινομένου, προειδοποίησε ότι ο αριθμός θα αυξηθεί δραματικά και ίσως αγγίξει τα δέκα εκατομμύρια.

H χαμένη γενιά

Το φαινόμενο της οικειοθελούς απομόνωσης εμφανίστηκε τη δεκαετία του 1990 στην χτυπημένη από την οικονομική κρίση Ιαπωνία. Παιδιά, κυρίως κάτω των είκοσι ετών, αποφάσισαν να αποσυρθούν από το κοινωνικό γίγνεσθαι, να διακόψουν τις σπουδές τους και κάθε επαφή με φίλους και γνωστούς. Κλείστηκαν ηττημένοι στο σπίτι τους ή στο δωμάτιό τους και παρέμειναν για τουλάχιστον έξι μήνες. Άλλοι παρέμειναν κλεισμένοι χρόνια ενώ λιγότερες είναι οι περιπτώσεις που ανέκαμψαν και αντιμετώπισαν ξανά τη ζωή.

Διαβάστε ακόμα: Για ποιον λόγο κάποιες εταιρείες επέβαλαν στους εργαζόμενους να φορούν ξύλινο κράνος; Την αποκαλούσαν μάσκα απομόνωσης και διέθετε σωλήνα οξυγόνου

Ο όρος χικικομόρι, προέρχεται από το ρήμα hiki (“απομονώνομαι”) και komori (“είμαι μέσα”) και επινοήθηκε το 1998 από τον Ιάπωνα ψυχίατρο ερευνητή Σ. Ταμάκι. Ο Σάιτο επέλεξε τον όρο για να περιγράψει τους νεαρούς ανθρώπους, οι οποίοι αν και δεν πληρούσαν τα κριτήρια ώστε να χαρακτηριστούν ψυχικά διαταραγμένοι, επέλεξαν να ζήσουν σε κατάσταση ακραίας κοινωνικής απομόνωσης.

Το 2010 υπολογίζονταν, περίπου εφτακόσιες χιλιάδες χικικομόρι. Ο μέσος όρος ηλικίας έφτανε τα 31 έτη. Τα επόμενα χρόνια αυξήθηκαν τόσο οι “απομονωμένοι” όσο και η ηλικία τους. Πλέον δεν ήταν ένα “νεανικό φαινόμενο” αλλά ολοένα και περισσότεροι ενήλικοι ηλικίας από 40 έως 60 χρονών αποφάσιζαν να αποσυρθούν από την κοινωνία και να εγκλειστούν στο σπίτι τους. Το 2019 καταγράφηκαν παραπάνω από ένα εκατομμύριο περιπτώσεις οικειοθελώς έγκλειστων, αλλά ο αριθμός τους υπολογίζεται πολύ μεγαλύτερος, καθώς αρκετές είναι οι οικογένειες που ντρέπονται να δηλώσουν τα παιδιά τους ως χικικομόρι.

Τα τελευταία χρόνια οι χικικομόρι δεν εμφανίζονται μόνο στην Ιαπωνία. Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 300.000 άνθρωποι ζουν σε καθεστώς εγκλεισμού στη Νότια Κορέα ενώ το φαινόμενο παρατηρείται ακόμα στην Ιταλία, την Αγγλία, την Ισπανία, τη Γαλλία, τη Σουδία, την Αμερική και το Ομάν.

Αιτίες

Οι λόγοι για τον καθένα διαφέρουν. Ωστόσο, φαίνεται πως κυριαρχούν, η ανεργία, οι απαιτήσεις του εργασιακού περιβάλλοντος και ο εκφοβισμός (bullying). Σύμφωνα με τον κ. Ταμάκι, οι χικικομόρι δεν είναι ούτε εγκληματίες ούτε ψυχικά ασθενείς. Αντιθέτως είναι αξιοπρεπείς άνθρωποι που “δεν τα κατάφεραν” και προτίμησαν να αποσυρθούν.

“Η ιαπωνική κοινωνία δεν είναι εύκολη”, επισημαίνει. Οι δυσμενείς εργασιακές συνθήκες και η έλλειψη σταθερών θέσεων εργασίας έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στην απογοήτευση των νεαρών. “Οι άνθρωποι που φαίνεται πως δεν προσφέρουν τίποτα στην κοινωνία ή στην οικογένειά τους επειδή είναι άνεργοι, θεωρούνται άχρηστοι και τιποτένιοι”. Το σπίτι ή το δωμάτιο τους, αποτελεί ένα καταφύγιο, στο οποίο νιώθουν προστατευμένοι από αυτά τα συναισθήματα ενώ λέγεται πως όσο περισσότερο παραμένει ένας άνθρωπος σε εγκλεισμό τόσο αυξάνεται η αίσθηση της “τρομοκρατικής κοινωνίας”.

Οι ειδικοί ερευνούν τη σύνδεση του φαινομένου με τον αυτισμό, την κατάθλιψη, το κοινωνικό άγχος και την αγοραφοβία.

“Οι ενοικιαζόμενες αδερφές”

Για την αντιμετώπιση του φαινομένου οι οικογένειες των χικικομόρι έχουν επιστρατεύσει μια σειρά από μέσα. Ανάμεσα σε αυτά είναι και οι “ενοικιαζόμενες αδερφές”. Οι γυναίκες αυτές αναλαμβάνουν την ψυχολογική υποστήριξη των χικικομόρι και μέσω των μηνιαίων επισκέψεών τους προσπαθούν να τους δώσουν κίνητρα και διάθεση για επανένταξη.

Διαβάστε ακόμα στη “ΜτΧ”: Η καραντίνα των αστροναυτών μετά την επιστροφή τους από το φεγγάρι. Απομονώθηκαν για να μην μεταφέρουν εξωγήινα μικρόβια. Τι δήλωσε ο Όλντριν για τον κορωνοϊό