ΚΑΤΟΧΗ

Ο ανάπηρος πολέμου, Κώστας Χατζηγεωργίου, λίγο πριν οδηγηθεί στο εκτελεστικό απόσπασμα, πέταξε στο δρόμο μια φωτογραφία του νεογέννητου ανιψιού του. “Εγώ πάω για εκτέλεση. Το παιδί να το βγάλετε Κώστα”, έγραψε. Η δημοσιογραφική έρευνα της Μηχανής του Χρόνου για τα Μπλόκα της Κατοχής, αναζήτησε τα ίχνη του βρέφους της φωτογραφίας. Τον εντόπισε και σχεδόν ογδόντα […]

Ο Γερμανός ταγματάρχης δεν λογοδότησε ποτέ

Το πρωί της 5ης Απριλίου του 1944, οι Αθηναίοι αντίκρυσαν το αποτρόπαιο θέαμα της φωτογραφίας. Πέντε άντρες κρεμασμένοι στα κλαδιά δέντρων πολυσύχναστου δρόμου. Εκτιμάται ότι είναι στην περιοχή των Ιλισίων. Ήταν τα αντίποινα των Γερμανών για την εκτέλεση ενός αξιωματικού των Ταγμάτων Ασφαλείας, που απαξιωτικά ο λαός τους αποκαλούσε Γερμανοτσολιάδες. Δίπλα στους απαγχονισμένους, έστεκαν και […]

  Η Κίνηση Χειραφέτησης Αναπήρων «ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΑΝΟΧΗ» οργανώνει την εκδήλωση με τίτλο «Ανάπηροι. Οι πρωτοπόροι της Λεφτεριάς». Στόχος της εκδήλωσης είναι η ανάδειξη του αντιστασιακού αγώνα των αναπήρων πολέμου κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Η εκδήλωση γίνεται στην επέτειο του περίφημου μπλόκου των νοσοκομείων όπου τα ελληνικά Σώματα και Τάγματα Ασφαλείας συνέλαβαν περίπου 1.500 αναπήρους […]

16 Νοεμβρίου 1943. Στις 7 το πρωί, οι Γερμανικές δυνάμεις κατοχής εισέβαλαν στο χωριό Κανάλια Μαγνησίας.  Έκαψαν τριακόσια πέτρινα σπίτια, το σχολείο και το κεντρικό καφενείο, ανατίναξαν την εκκλησία της Παναγιάς, το εξάγωνο καμπαναριό της και σκότωσαν εν ψυχρώ επτά κατοίκους. Τέσσερις γυναίκες και τρεις άντρες. Λέγεται μάλιστα ότι πυροβόλησαν μία από τις γυναίκες, την […]

Η μαρτυρία του σκιτσογράφου του έπους του 40, Σταμάτη Πολενάκη

Το φθινόπωρο του 1942, ένας από τους χιλιάδες Έλληνες που διέφυγαν από την κατεχόμενη Ελλάδα στη Μέση Ανατολή παρέδωσε στην εξόριστη ελληνική κυβέρνηση φωτογραφίες που είχαν ληφθεί κρυφά στη διάρκεια της διαδήλωσης της 25ης Μαρτίου 1942 με αφορμή την επέτειο της Επανάστασης του ’21. Επρόκειτο για την πρώτη μαζική εκδήλωση εναντίον του Άξονα στην Ελλάδα […]

Στις νότιες πλαγιές του Ψηλορείτη, ανάμεσα στα χωριά Ζαρός και Βορίζια, βρίσκεται ένας εγκαταλελειμμένος οικισμός, που χτίστηκε για να στεγάσει τους επιζώντες από την επέλαση των Γερμανών κατακτητών αλλά δεν κατοικήθηκε ποτέ. Επίσημα ονομάζεται Νέα Βορίζια, αλλά όλοι το αποκαλούν χωριό «φάντασμα». Ο “Ψηλορείτης” αντιστέκεται Μετά το τέλος της ηρωικής “μάχης της Κρήτης“, οι Βοριζιανοί […]

16 Νοεμβρίου 1942. Το ελληνικό υποβρύχιο “ΤΡΙΤΩΝ” εξαπέλυσε επίθεση εναντίον γερμανικής νηοπομπής στο Κάβο Ντόρο, ακρωτήριο του Καφηρέα. Η μάχη, όμως, έληξε άδοξα, καθώς το σύγχρονο γερμανικό καταδιωκτικό βομβάρδισε ανελέητα το γερασμένο ελληνικό υποβρύχιο, μέχρι που το βύθισε. Οι Έλληνες αρνήθηκαν να παραδοθούν και πολέμησαν από το κατάστρωμα του σκάφους. Ήταν ένας γενναίος, αλλά άνισος […]

Στις 15 Δεκεμβρίου 1943, ενώ μαινόταν ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, στο Aldwych Theatre ένα από τα πιο φημισμένα θέατρα του Λονδίνου ανέβηκε η παράσταση «There shall be no night» («Δεν θα υπάρξει σκοτάδι») του θεατρικού συγγραφέα Ρόμπερτ Σέργουντ (Robert E. Sherwood). Το έργο είναι εμπνευσμένο από τον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940 και τη γερμανική εισβολή […]

Μια ιστορία… ένα τραγούδι, του Ηρακλή Ευστρατιάδη Το “Λόντρα- Παρίσι- Αθήνα” είναι ένα τραγούδι σε στίχους Μίμη ΤραΪφόρου και μουσική Λεό Ραπίτη, το οποίο ερμήνευσε μοναδικά η Σοφία Βέμπο το 1949.   Νωρίτερα, το 1942, η Βέμπο με τον Τραϊφόρο, κυνηγημένοι από τους Γερμανούς και τους Ιταλούς, είχαν καταφύγει στην Αίγυπτο, στην ελληνική παροικία του Καΐρου. […]

Το μωρό επέζησε από την τραγωδία και βρέθηκε από κατοίκους του χωριού να θηλάζει από τη νεκρή μητέρα του

του συνεργάτη μας ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Στις 27 Απριλίου 1941 στη διάρκεια της γερμανικής εισβολής της Ελλάδας, μία γερμανική δύναμη αποβιβάστηκε στη Λήμνο και την κατέλαβε. Οι Γερμανοί είχαν αναχωρήσει από το Πόρτο Λάγος και την Καβάλα με κατασχεμένα πλοιάρια και πριν τη Λήμνο είχαν καταλάβει τη Σαμοθράκη. Καθώς είχε ήδη υπάρξει η συνθηκολόγηση του […]

14 Σεπτεμβρίου 1943. Μονάδες της Βέρμαχτ παρελαύνουν στη Βιάννο. Εκτελούν ανελέητα μικρούς και μεγάλους, παιδιά, ακόμη και εγκυμονούσες κοπέλες. Η σφαγή διήρκεσε τρεις μέρες. Το χωριό καταστράφηκε ολοκληρωτικά. Η πρώτη επίθεση των ανταρτών στους Ναζί 8 Σεπτεμβρίου 1943. Η είδηση για την συνθηκολόγηση της Ιταλίας με τα Συμμαχικά Στρατεύματα έφτασε στους αντάρτες της Κρήτης, προκαλώντας […]

Το πρωί της 5ης Απριλίου του 1944, παραμονές Μεγάλης Eβδομάδας, ομάδα 40 ανταρτών με επικεφαλής τον καθηγητή φιλολογίας Αλέξανδρο Ρόσιο, γνωστό και ως «καπετάν Υψηλάντη», έστησαν ενέδρα σε γερμανική αυτοκινητοπομπή. Ήθελαν να απαντήσουν δυναμικά στους Γερμανούς της περιοχής οι οποίοι σε συνεργασία με Βούλγαρους Κομιτατζήδες υπό τον Άντον Κάλτσεφ αλλά και άνδρες του εθελοντικού δοσιλογικού […]

Στις 13 Δεκεμβρίου του 1943 δυνάμεις της «Βέρμαχτ» σκότωσαν σχεδόν όλους τους άρρενες κατοίκους των Καλαβρύτων, σε αντίποινα για την εκτέλεση αιχμαλώτων Γερμανών

Τα ολοκαυτώματα της Κάνδανου, του Δίστομου, των Καλαβρύτων, του Κομμένου και των Λιγκιάδων, της Μουσιωτίτσας, των Κεδρυλλίων, του Χορτιάτη, των Γιαννιτσών, του Μεσόβουνου, της Δράμας, του Δομένικου, αλλά και τα αιματηρά μπλόκα, οι φυλακίσεις και τα στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας, αποτελούν μαύρη σελίδα της νεότερης ιστορίας και αδιάψευστος μάρτυρας της κτηνώδους βίας που χρησιμοποίησαν οι κατοχικές […]

Δέκα γεγονότα που πολλοί αγνοούν για τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, το έπος του '40 και την Κατοχή.

Η πρώτη αντιστασιακή πράξη εναντίον των Ναζί ήταν η αυτοθυσία του Μαθητή της Ε΄ Γυμνασίου του Βαρβακείου, Μαθιού Πόταγα από τη Βυτίνα, στις 2 Μαϊου του 1941. Στάθηκε στη γέφυρα Κουτρουμπή, στο δημόσιο δρόμο που περνούσε έξω από τη Βυτίνα και φώναξε στη φάλαγγα των αρμάτων μάχης των Ναζί : “Σταθείτε. Δεν θα μας σκλαβώσετε. […]

4 Νοεμβρίου 1944. Πάνοπλος ο ΕΛΑΣ έχει περικυκλώσει το Κιλκίς, όπου έχουν «οχυρωθεί» ένοπλες ομάδες γερμανόφιλων στην προσπάθειά τους να αμυνθούν κατά την αποχώρηση της Βέρμαχτ από την Ελλάδα. Ήταν η φονικότερη μάχης της κατοχής που σηματοδότησε και τον ελληνικό εμφύλιο που ξέσπασε αργότερα.  Το φθινόπωρο του ’44 η βόρεια Ελλάδα είχε επέλθει ουσιαστικά στα […]

Η μάχη στη γέφυρα ξεκινάει με βάση το σχέδιο, η έκβασή της όμως παίρνει δραματική τροπή.

7 Ιουλίου 1944. Η κεντρική πλατεία των Κάτω Λεχωνίων βάφεται με αίμα. Από τα κλωνάρια μιας μεγάλης μουριάς, κρέμονται τα άψυχα κορμιά τριών γυναικών.  Οι τρεις γενναίες Λεχωνίτισσες, κορυφαίες μορφές του θεσσαλικού αντάρτικου αγώνα, είχαν προδοθεί από συμπατριώτες τους. Λουκία Τοπάλη, Σοφίκα Τοπάλη και Φιλίτσα Καλαβρού. Αυτά είναι τα ονόματα των τριών γυναικών που θυσιάστηκαν για […]