Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ

Το βράδυ της 20ης Φεβρουαρίου 1943 μέλη της νορβηγικής αντίστασης βύθισαν στη Βόρεια Θάλασσα οχηματογωγό των Ναζί, με το οποίο μετέφεραν αποθέματα βαρέος ύδατος, υλικό απαραίτητο για την κατασκευή πυρηνικών όπλων. Η επιχείρηση αποτελούσε μέρος μιας σειράς ενεργειών δολιοφθοράς στην νορβηγική επαρχία Τέλεμαρκ, που ονομάστηκε “σαμποτάζ του βαρέος ύδατος”. Οι προσπάθειες του Χίτλερ να αποκτήσει […]

Δύο αδερφές που είχαν χαθεί κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ξανασυναντήθηκαν έπειτα από 78 ολόκληρα χρόνια, χάρη στη συνδρομή μιας τηλεοπτικής εκπομπής αναζητήσεων προσώπων και της ρωσικής αστυνομίας. Οι δύο αδερφές, η Γιούλια και η Ροζαλίνα Χαριτόνοβα που είναι σήμερα 92 και 94 ετών είχαν χαθεί κατά την διάρκεια του βομβαρδισμού του Στάλινγκραντ (σήμερα Βόλγκογκραντ). […]

16 Αυγούστου 1944. Ο ροδίτης Βίκτωρ Χασσόν περνά την πύλη του Άουσβιτς, ενώ πίσω του βαδίζουν η μητέρα και οι αδερφές του. Τότε, ένας στρατιώτης του δείχνει τους καπνούς από τα κρεματόρια. Ο νεαρός εβραίος νησιώτης κατάλαβε ότι αυτή ήταν η τελευταία φορά που τις έβλεπε ζωντανές. Στις 18 Ιουλίου του 1944, η ιταλόφωνη εφημερίδα […]

Όταν οι σοβιετικοί στρατιώτες έφτασαν στο μεγαλύτερο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Άουσβιτς – Μπίρκεναου στην Πολωνία και έδωσαν τέλος στο δράμα των εναπομεινάντων 7000 περίπου κρατουμένων, δεν πίστευαν την εικόνα που αντίκριζαν. Ελάχιστοι από αυτούς είχαν το κουράγιο να σταθούν όρθιοι και να βαδίσουν έξω από τα συρματοπλέγματα. Οι περισσότεροι ήταν ετοιμοθάνατοι. Συνολικά στο Άουσβιτς εκτοπίστηκαν περισσότεροι από 1,3 […]

 Στη αρχική φωτογραφία βλέπουμε Βρετανούς στρατιώτες να μάχονται στα νησιά Βάγκσοϋ στο Μαλόι της Νορβηγίας. Τα συγκεκριμένα νησιά αποτέλεσαν στρατιωτικό στόχο στρατηγικής σημασίας και διεξήχθησαν φονικές μάχες σώμα με σώμα. Η επιχείρηση έφερε τον κωδικό τίτλο “Τοξοβολία” και στηρίχτηκε στην επιδρομή Βρετανών κομάντος κατά των γερμανικών δυνάμεων που είχαν καταλάβει την επριοχή στις 27 Δεκεμβρίου 1941. […]

Η αρχική φωτογραφία που επιχρωματίστηκε τραβήχτηκε στη διάρκεια της σκληρής αεροναυμαχίας της Σάντα Κρουζ. Καταγράφει τη μεταφορά αμερικανών ναυτών σε άλλο πολεμικό πλοίο. Η επιχείρηση διάσωσης έγινε καθώς το αεροπλανοφόρο που υπηρετούσαν χτυπήθηκε, είχε πάρει κλίση και όλο το προσωπικό κινδύνευε. Για την επιτυχία της επιχείρησης αυτής, δημιουργήθηκε μεταξύ των δυο πλοίων μια αυτοσχέδια “γέφυρα” […]

Η Ελλάδα τον Απρίλιο του 1941 είχε ολοκληρώσει το Έπος στα βουνά της Ηπείρου. Είχε νικήσει κατά κράτος του Ιταλούς εισβολείς και τους είχε κυνηγήσει μέσα στην Αλβανία ματαιώνοντας τα σχέδια του Μουσολίνι για περίπατο στην Αθήνα. Έτσι ήρθε η ώρα του Χίτλερ που συμμάχησε με τους Βούλγαρους με στόχο να κάμψει την ελληνική άμυνα. Στις 6 Απριλίου […]

Tου Περικλή Καπετανόπουλου δημοσιογράφου-ιστορικού Ο Άμος Παμπαλόνι (Amos Παμπαλόνι) συνιστά μια ιδιαίτερη περίπτωση Ιταλού αξιωματικού. Έδωσε πρώτος την διαταγή να βληθούν τα γερμανικά μεταγωγικά πλοία, τα οποία προσπάθησαν να προσεγγίσουν το Αργοστόλι στις 13 Σεπτεμβρίου 1943 Η Πυροβολαρχία του Παμπαλόνι μετακινήθηκε κοντά στο χωριό Διλινάτα το βράδυ της 21ης Σεπτεμβρίου και εκεί αιχμαλωτίστηκαν από τους […]

Στις 17 Δεκεμβρίου 1944, κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου, Αμερικανοί στρατιώτες εκτελούνται από τα Γερμανικά SS, στο σταυροδρόμι της Μπωνιέζ, μόλις 3,5 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά από το Μαλμεντύ, στο Βέλγιο. Η σφαγή στο Μαλμεντύ συνέβη την περίοδο της κρίσιμης Μάχης στις Αρδέννες, που είχε την κωδική ονομασία “Σκοπιά στο Ρήνο”. Την επιχείρηση είχε διατάξει […]

Κανείς δεν αντέχει το στριμωξίδι στις αποβάθρες του μετρό. Περιμένεις το τρένο και ανυπομονείς. Σε ενοχλεί η πολυκοσμία και η συνακόλουθη κακοσμία. Ναι, υπό κανονικές  συνθήκες. Αν όμως  ήσουν Λονδρέζος και η ναζιστική Λουφτβάφε έριχνε τόνους από βόμβες, τότε οι σταθμοί του μετρό όσο πολυκοσμία και να είχαν, ήταν το ασφαλέστερο σημείο της πόλης. Το […]

Το Μικρό Χωριό είναι χτισμένο μέσα σε πυκνό ελατοδάσος στις πλαγιές του όρους Χελιδώνα στην Ευρυτανία. Στην κατοχή έγινε γνωστό για την ηρωική μάχη του ΕΛΑΣ εναντίον των Ιταλών. Εκεί σκοτώθηκε ο Κλέαρχος, ένας 16χρονος μαθητής που παράτησε το σχολείο για το αντάρτικο. Ο Κλέαρχος έγινε σύνθημα και παρασύνθημα των Ελασιτών. Το Μικρό Χωριό μετά τον πόλεμο […]

Εκατοντάδες χιλιάδες κρατούμενοι κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου είχαν μεταφερθεί στα στρατόπεδα συγκέντρωσης με τραίνα. Στοιβαγμένοι σαν εμπορεύματα στα βαγόνια, πολλοί πέθαναν στη διαδρομή. Υπήρξαν και αυτοί ωστόσο, που με κίνδυνο τη ζωή τους και των «συνεπιβατών» τους κατάφεραν να γλιτώσουν πηδώντας από τα «τραίνα του θανάτου». Ο Λέο Μπρέτολτς και ο κουβάς με […]

Στη φωτογραφία βλέπουμε τον 24χρονο στρατιώτη Μάρτιν Σέλιγνκ να ανακρίνει δυο Γερμανούς αιχμαλώτους στη Γαλλία τον Αύγουστο του 1944.  Ο Σέλινγκ ήταν Εβραίος και υπηρετούσε στη αμερικανική μονάδα των Ritchie Boys. Στη συγκεκριμένη μονάδα υπηρέτησαν κατά τη διάρκεια του πολέμου περίπου 15.000 Αμερικανοί. Ανάμεσά τους βρίσκονταν και 2.200 Εβραίοι, που προέρχονταν από τη Γερμανία. Ήταν πρόσφυγες […]

Οι θαλάσσιες μάχες υπήρξαν από την αρχαιότητα. Τα μαχητικά αεροπλάνα είναι σύγχρονη προσθήκη στις πολεμικές συγκρούσεις. Ωστόσο για πρώτη φορά υπήρξαν ταυτόχρονα αερομαχίες και ναυμαχία στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Το 1942 σε λιγότερο από έξι μήνες συνέβησαν τέσσερις επικές και καινοτόμες αεροναυμαχίες που έθεσαν νέα δεδομένα και άλλαξαν το ρου του πολέμου. Ναυμαχία της Θάλασσας […]

Η Λιλαία ή Κάτω Αγόριανη, είναι χωριό της Φωκίδας στους πρόποδες του Παρνασσού. Κατά τη διάρκεια του Β’  Παγκοσμίου πολέμου υπέστη μια από τις χειρότερες θηριωδίες που διέπραξε ο γερμανικός στρατός στην Ελλάδα. 6 Οκτωβρίου 1943. Ένα αμερικανικό σμήνος επέστρεφε στη βάση του στην Ιταλία αφού είχε βομβαρδίσει εχθρικούς στόχους στην περιοχή της Ελευσίνας και του […]

Το φθινόπωρο του 1942, στην Ελλάδα, οι αντιστασιακές οργανώσεις ενέτειναν τη δράση τους και ο φόβος των Ιταλών κατακτητών για την πρόκληση επεισοδίων την 28η Οκτωβρίου ήταν διάχυτος. Εξάλλου, οι Ιταλοί είχαν απομυθοποιηθεί στα μάτια των Ελλήνων, οι οποίοι έτρεφαν ελάχιστη εκτίμηση για τη στρατιωτική δεινότητα των “απογόνων των λεγεωνάριων”. Ήδη από τις προηγούμενες ημέρες, οι […]

Ο παράτολμος Κρητικός Ιωάννης ή “Χάρης” Γραμματικάκης είναι ο άγνωστος ήρωας του Αιγαίου, καθώς ήταν αυτός που οργάνωσε με μυστικότητα την φυγάδευση εκατοντάδων Ελλήνων και Βρετανών στη Μ. Ανατολή. Για τις ανάγκες της μεταφοράς τους είχε στρατολογήσει ιδιοκτήτες καϊκιών από την Πάρο και είχε δημιουργήσει καταφύγια στην Αντίπαρο με την συνεργασία των ντόπιων. Μετά το τέλος […]

Ο τολμηρός κρητικός Ιωάννης ή “Χάρης” Γραμματικάκης με την βοήθεια πατριωτών από την Πάρο οργάνωσαν με απόλυτη μυστικότητα μια μυστική συμμαχική βάση στην Αντίπαρο τον Οκτώβριο του 1941.  Σκοπός ήταν η φυγάδευση με υποβρύχια κυρίως  Άγγλων και Νεοζηλανδών στη Μέση Ανατολή. Οι νησιώτες που ήταν «μυημένοι» στην υπόθεση διακινδύνευσαν πολλά και κάποιοι το πλήρωσαν με την ζωή τους. […]

Μέχρι το τέλος του πολέμου, οι γυναίκες πιλότοι της Σοβιετικής πολεμικής αεροπορίας κατέρριψαν δεκάδες βομβαρδιστικά και πραγματοποίησαν πάνω από 30.000 επιδρομές. Τις περισσότερες από αυτές πέτυχαν οι «Μάγισσες της Νύχτας» (Nachthexen). Η Λίλια Λίτβιακ, «το Λευκό Ρόδο του Στάλινγκραντ», ήταν «άσος» με 15 καταρρίψεις μαχητικών μέσα σε λίγους μήνες. Η σοβιετική πολεμική αεροπορία μετρούσε τον […]

Μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις προπαγάνδας των Ναζί με τον κωδικό «Ωραιοποίηση» πραγματοποιήθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Τερεζιένσταντ στην Τσεχοσλοβακία. Στόχος ήταν η παραπλάνηση της παγκόσμιας κοινής γνώμης για τις συνθήκες κράτησης των Εβραίων. Εξαπατήθηκε ακόμα και ο Ερυθρός Σταυρός.  Τον Φεβρουάριο του 1943 οι Ναζί, κάτω από την αφόρητη πίεση της διεθνούς κοινότητας για τις […]

“Η Ικαρία είναι το πιο δυστυχισμένο νησί”, έγραφε σε αναφορά του ο απεσταλμένος του Ερυθρού Σταυρού, όταν πέρασε από το νησί τον Ιούλιο του 1943. Οι γερμανικές δυνάμεις κατέλαβαν την Ικαρία τον Μάιο του 1941. Στο νησί ωστόσο παρέμειναν για λίγο μέχρι που παρέδωσαν την εξουσία στην ιταλική μεραρχία Κούνεο. Έτσι η Ικαρία παρέμεινε υπό […]

Σε ηλικία 13 ετών, ένας Εβραίος τον κατέδωσε στους Ναζί. Μέχρι τα 16 είχε ήδη περάσει από τα χειρότερα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Στα 79 του, η φωνή του ήταν πλέον η πιο αναγνωρίσιμη στο ελληνικό ραδιόφωνο. Η ζωή του Ζακ Μεναχέμ θυμίζει ιστορικό μυθιστόρημα.  Οι Μεναχέμ ήταν μία από τις πολλές ευκατάστατες οικογένειες της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης. Εκεί, στις κοσμοπολίτικες […]