ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ

Απόσπασμα από το βιβλίο «Η ιστορία του κόσμου σε 6 πιάτα», Tom Standage, Κέδρος Παρά τις τεράστιες διαφορές που συναντάμε στις θρησκευτικές παραδόσεις και πεποιθήσεις των αρχαίων πολιτισμών, στις περισσότερες περιπτώσεις υπάρχει ευθεία αναλογία ανάμεσα στους φόρους που αποδίδουν οι μάζες στους άρχοντες και στους «φόρους» – τις θυσίες ή τις προσφορές – που αποδίδουν […]

Τα κλεμμένα μάρμαρα του Παρθενώνα δεν στολίζουν τις βιτρίνες μόνο του Βρετανικού Μουσείου. Μία από τις ανάγλυφες μετόπες που άλλοτε κοσμούσαν περιμετρικά τον αρχαίο ναό της Ακρόπολης εκτίθεται στο Λούβρο περισσότερο από 200 χρόνια. Πριν ακόμα ο Έλγιν λεηλατήσει το ιστορικό μνημείο, τον είχε προλάβει ένας Γάλλος διπλωμάτης. Οι μετόπες του Παρθενώνα ήταν συνολικά 92. Μοιρασμένες […]

Του Στέφανου Μίλεση Ο Πλούταρχος στο έργο του «Βίοι Παράλληλοι, Νικίας» γράφει για έναν κουρέα του Πειραιά, ο οποίος κατέληξε να βασανίζεται στον τροχό λες και ήταν ο υπεύθυνος της συμφοράς που αυτός πρώτος έτυχε να αναγγείλει. Οι κάτοικοι του Πειραιά, ως λιμάνι της Αθήνας, είχαν την τύχη ή την ατυχία κατά περίπτωση, να πληροφορούνται […]

Σύμφωνα με την Οδύσσεια ο γίγαντας Πολύφημος κατοικούσε μέσα σε ένα σπήλαιο στο μυθικό νησί Θρινακία και ζούσε από τα πρόβατά του. Μια επικρατούσα εκδοχή αναφέρει ότι αυτό το νησί ήταν η Σικελία. Ο ελληνικός μύθος όμως είναι ισχυρός στην μικρή Ηρακλειά των Κυκλάδων, όπου η σπηλιά του Κύκλωπα παραμένει ένας μυστικός προορισμός. Οι Κύκλωπες ήταν μυθικά όντα με ένα μάτι στη μέση του μετώπου. […]

Από το 2001 έχει φέρει στο φως πλούσιους θησαυρούς. Η φετινή κορυφαία «ψαριά» φέρνει στο φως κι άλλους… Ο λόγος για το Ηράκλειο ή Θώνις, τη βυθισμένη σήμερα, αρχαία μητρόπολη, στο φιλόξενο λιμάνι του οποίου κατέφυγαν,  ο Πάρις με την Ωραία Ελένη για να γλυτώσουν από τον απατημένο Βασιλιά της Σπάρτης, Μενέλαο, πριν από την […]

“Παν μέτρον άριστον” ή “μέτρον άριστον;” Το περίφημο ρητό του Κλεόβουλου χρησιμοποιείται ακόμη και είναι ένα από τα πολλά που είχε διατυπώσει ένας από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας. Ο ίδιος αναστήλωσε το ναό της Αθηνάς, κυβέρνησε για 40 χρόνια τη Λίνδο, συνέθεσε αινίγματα, ρητά και ποιήματα και η Λίνδος κατά την εποχή του γνώρισε […]

Ο Κολοσσός της Ρόδου δεν ήταν μόνο ένα έργο απαράμιλλης τέχνης και αισθητικής. Χτίστηκε ως ένδειξη ευγνωμοσύνης προς τον Θεό Ήλιο, προστάτη του νησιού. Συμβόλιζε την ελευθερία και ανεξαρτησία των Ροδίων μετά την πολιορκία της πόλης που κράτησε ένα χρόνο. Παρόλο που το έργο καταστράφηκε 60 μόλις χρόνια μετά την κατασκευή του, η φήμη του ξεπέρασε τα […]

«Δες ΑΠΕΝΑΝΤΙ» καλεί τον επισκέπτη η νέα αρχαιολογική έκθεση στα Κουφονήσια. Και μόλις εκείνος υπακούσει, το θέαμα τον ανταμείβει. Από την παραλία της Άμμου στο Άνω Κουφονήσι διαφαίνονται δύο νησιά με ιστορία χιλιάδων χρόνων. Η Κέρος και το Δασκαλιό, που κάποτε ενώνονταν από μια λεπτή λωρίδα γης, αποτελούν δύο από τις σημαντικότερες θέσεις της Πρωτοκυκλαδικής […]

Στο ψηλότερο σημείο της Χώρας της Σκύρου σε έναν απόκρημνο βράχο ύψους 179 μέτρων πάνω από την απεραντοσύνη του Αιγαίου, βρίσκεται το Κάστρο της Σκύρου. Η επιβλητική Καστροπολιτεία δέχεται ξανά επισκέπτες, σχεδόν 18 χρόνια μετά το κλείσιμο του αρχαιολογικού χώρου, για λόγους ασφαλείας, στο σεισμό του 2001. Οι τρεις πλευρές του είναι απόκρημνες και σχεδόν κάθετες. […]

«Οι ανασκαφές στη βραχονησίδα Δασκαλιό, δίπλα στην Κέρο, 125 μίλια νοτιοανατολικά της Αθήνας, αποκαλύπτουν το αρχαιότερο μνημειακό συγκρότημα κτιρίων που έχει βρεθεί στον ελληνικό κόσμο», αναφέρει στην πρώτη σελίδα του ιστοτόπου της η βρετανική Independent. Η θέση χρονολογείται πριν από περίπου 4.600 χρόνια και σύμφωνα με το άρθρο, ίσως αποτελεί μέρος της έμπνευσης μιας βασικής […]

Χαμένο ανάμεσα σε δεκάδες άλλα όστρακα, σε μια μικρή γωνιακή προθήκη της αίθουσας 54 του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, βρίσκεται ένα φιλί. Χρονολογείται στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. και η ιστορία του γοητεύει. Εικονίζει έναν στεφανωμένο νεαρό, που δίνει με τα μάτια ανοιχτά το πρώτο του φιλί. Εκείνη τον έχει αγκαλιάσει τρυφερά με τα δύο […]

Επειδή στην Αρχαία Ελλάδα και στον γύρω της κόσμο κυκλοφορούσαν εκατοντάδες νομίσματα, οι κρατικοί θησαυροί ή οι μεγάλες ιδιωτικές περιουσίες υπολογίζονταν με ένα κοινά αποδεκτό μέτρο, το ασημένιο τάλαντο. Επρόκειτο για ένα θεωρητικό νόμισμα, αφού στην πράξη δεν υπήρχε, ούτε μπορούσε να υπάρξει. Ένα τάλαντο ισοδυναμούσε με την αξία 25 κιλών ασημιού, είτε αυτό ήταν […]

Το 1971 εργάτες άρχισαν να σκάβουν στις πλαγιές του λόφου Mawangdui κοντά στην πόλη της Κίνας, Τσανγκσά. Είχαν εντολή να φτιάξουν ένα ευρύχωρο καταφύγιο που θα χρησίμευε σε περίπτωση αεροπορικής επιδρομής, στο οποίο θα κατέφευγαν οι ασθενείς και το προσωπικό ενός νοσοκομείου που βρισκόταν κοντά. Κατά τη διάρκεια των εκσκαφών σκόνταψαν προς έκπληξή τους πάνω […]

Σεπτέμβριος 1960. Σε σπήλαιο των Πετραλώνων της Χαλκιδικής ένας χωριανός βρήκε τυχαία ένα ανθρώπινο κρανίο. Το κρανίο αυτό έμελλε να γίνει το μήλο της έριδος που θα πυροδοτούσε μία πολύχρονη και σφοδρή διαμάχη μεταξύ του κράτους, των ερευνητών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του ανθρωπολόγου Άρη Πουλιανού. Τα Πετράλωνα είναι ένα μικρό ημιορεινό χωριό κοντά στο […]

Μια αρχαία πόλη που μπορεί να ήταν προίκα σε κόρη του Νέστορα έχει φέρει στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στην Ίκλαινα στη Μεσσηνία. Κατακτήθηκε από αντίπαλο τοπικό ηγεμόνα που ήθελε να κυριαρχήσει στην περιοχή και καταστράφηκε σε πυρκαγιά. Μέχρι στιγμής έχουν βρεθεί δύο μέγαρα, υδραγωγείο με αγωγούς, πλήρες υδρευτικό και αποχετευτικό δίκτυο, πομπική οδός από την […]

Στον δρόμο που ενώνει το Ναύπλιο με την Επίδαυρο, κοντά στο χωριό Αρκαδικό Αργολίδας, βρίσκεται ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του Μυκηναϊκού πολιτισμού. Πρόκειται για τη μονότοξη γέφυρα Αρκαδικού, ή όπως αλλιώς είναι γνωστή “γέφυρα Καζάρμας”. Θεωρείται η αρχαιότερη γέφυρα της Ευρώπης και χρονολογείται από το 1300 π.Χ. Σκοπός της ήταν να συνδέει την Επίδαυρο […]

Το Game of Thrones είναι μία από τις σειρές που διακρίνονται για τα πειστικά σκηνικά. Τα εντυπωσιακά τοπία και τα επιβλητικά κτήρια είναι αναπόσπαστο κομμάτι όλων των επεισοδίων και βασικό συστατικό της επιτυχημένης σειράς. Οι κόσμοι και τα βασίλεια μπορεί να είναι προϊόντα μυθοπλασίας, όμως πολλά στοιχεία τους είναι εμπνευσμένα από την ιστορική πραγματικότητα. Τουλάχιστον […]

Πηγή: Ανασκαφή Η κυρία του Ostuni που ανακαλύφθηκε το 1991 σε μια σπηλιά κοντά στο Μπρίντιζι, είναι σχεδόν 28 χιλιάδων ετών και ανακριβώς ονομάστηκε η παλιότερη μητέρα στον κόσμο, καθώς μια έγκυος από την Αίγυπτο είναι κάποια χρόνια μεγαλύτερη. Αλλά, καθώς ο σκελετός της βρέθηκε σχεδόν σε τέλεια κατάσταση, όπως και του εμβρύου, έγινε το σύμβολο […]

Ο καθηγητής Δημήτριος Θεοχάρης θεωρείται ένας από τους “πατέρες” της προϊστορικής αρχαιολογίας στην Ελλάδα. Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 ήρθε αντιμέτωπος με μια σπουδαία ανακάλυψη. Εντόπισε έναν προϊστορικό οικισμό, νότια της σημερινής παραλίας Μαρίκες στην Ραφήνα, που θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα κέντρα του ελλαδικού πολιτισμού.  Ο οικισμός μεταγενέστερα ονομάστηκε Ασκηταριό και χρονολογείται από την […]

Βασικός κανόνας των Ολυμπιακών Αγώνων στην αρχαία Ελλάδα ήταν η γυμνότητα. Οι αθλητές έπρεπε να αγωνίζονται γυμνοί. Ωστόσο, δεν είναι απολύτως βέβαιο πότε και πώς επικράτησε αυτή η συνήθεια. Από την ομηρική εποχή φαίνεται πως οι αθλητές αγωνίζονταν χωρίς ρούχα. Οι μαρτυρίες ποικίλουν. Ο Θουκυδίδης αναφέρει ως πρωτοπόρους της γυμνότητας τους Σπαρτιάτες, οι οποίοι άλειφαν […]

Πολύ πριν από τη βιομηχανική επανάσταση και τη θέσπιση εργατικών σωματείων, η πρώτη καταγεγραμμένη απεργία στην ιστορία έγινε στην αρχαία Αίγυπτο τον 12ο αιώνα π.Χ. Ο αιγυπτιακός πολιτισμός έχει συνδεθεί άρρηκτα με την ύπαρξη των σκλάβων, με δεδομένη τη συμμετοχή τους στην ανέγερση των εντυπωσιακών πυραμίδων. Ωστόσο, οι σκλάβοι δεν αποτελούσαν το μοναδικό εργατικό δυναμικό. […]

Γεύσεις γνωστές στους αρχαίους, το «γαρδούμιο» και η «πλεκτή», δηλαδή η γαρδούμπα και το κοκορέτσι, αναφέρονται ακόμα και στα ομηρικά έπη. Ο τρόπος παρασκευής δεν διέφερε πολύ. Για να παρασκευάσουν κοκορέτσι μαρινάριζαν τα έντερα σε ξύδι, νερό και μέλι. Το ξύδι λειτουργούσε ως αντισηπτικό και αφυδάτωνε το έντερο από τα πολλά λίπη, ενώ το μέλι […]