ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ

Η ναυμαχία της Σαλαμίνας θεωρείται μία από τις σημαντικότερες μάχες στην ανθρώπινη ιστορία. Αν οι Πέρσες είχαν νικήσει, πιθανότατα η αλματώδης ανάπτυξη της αρχαίας Ελλάδας θα είχε ανακοπεί και ως εκ τούτου, ολόκληρος ο δυτικός πολιτισμός δεν θα ήταν όπως τον γνωρίζουμε σήμερα. Είναι δύσκολο να αντιληφθούμε τα γεγονότα διαβάζοντας μόνο τις ιστορικές περιγραφές. Πρόσφατα, ο μικροναυπηγός […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Το 2017 μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα εναντίον του Ταγίπ Ερντογάν, κάποιοι Τούρκοι αξιωματικοί κατέφυγαν στην Ελλάδα για να γλυτώσουν τη ζωή τους. Η αντίδραση της τουρκικής κυβέρνησης ήταν να κατηγορήσει την ελληνική ότι έδινε άσυλο σε πραξικοπηματίες, που έτσι απέφευγαν τη «δίκαιη» τιμωρία τους για τις ενέργειές τους εναντίον του Ερντογάν. […]

Ο Ιουστινιανός Α΄ είναι από τους πιο γνωστούς αυτοκράτορες του Βυζαντίου, κυρίως, εξαιτίας της ανέγερσης της Αγίας Σοφίας και της συζύγου του, της περίφημης Θεοδώρας, για άλλους διαβόητης. Ο προκάτοχος του Ιουστινιανού, Ιουστίνος Α΄ (518-527), μπορεί να μην έχει τη φήμη του ανεψιού του αλλά άφησε και εκείνος το «αποτύπωμά του» στην ιστορία. Ο Ιουστίνος […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Οι αρχαίες ασημένιες δραχμές και δίδραχμα της Ρόδου με την προτομή του Ηλίου κατ’ ενώπιον έγιναν πολύ δημοφιλή στη Δυτική Ευρώπη στα χρόνια του Μεσαίωνα, κυρίως μετά τις Σταυροφορίες. Ο λόγος ήταν η υποτιθέμενη σχέση τους με το Χριστό, με αποτέλεσμα να θεωρούνταν πολύτιμα χριστιανικά κειμήλια και τα νομίσματα αυτά να […]

Μέχρι σήμερα, πολλοί αρχαίοι πολιτισμοί διεκδικούν την εφεύρεση του σκακιού. Ένας από τους διασημότερους “υποψήφιους προγόνους” είναι το αρχαιοελληνικό ζατρίκιον. Το «Μέγα Ζατρίκιον», όπως ονομάστηκε, ήρθε στην επιφάνεια στα τέλη του 19ου αιώνα. Ήταν μία από τις ανακαλύψεις που έκανε ο Βρετανός αρχαιολόγος Σερ Άρθουρ Έβανς κατά τη διάρκεια των ανασκαφών του στην Κνωσό. Το […]

Οι Σπαρτιάτες ήταν ο μοναδικός επαγγελματικός στρατός στην αρχαιότητα, με στρατιώτες που ήταν αφοσιωμένοι στην εκπαίδευσή τους. Η σπαρτιατική φάλαγγα απαρτιζόταν από γνήσιους Λακεδαιμονίους που είχαν γαλουχηθεί και εκπαιδευτεί παιδιόθεν για να την επανδρώσουν. Ωστόσο, το πιο επίλεκτο σώμα της σπαρτιατικής οργάνωσης ήταν 600 Αρκάδες. Οι Σκιρίτες κατοικούσαν στη νότια Αρκαδία. Η αρχαία Σκιρίτιδα υπαγόταν στην […]

Τον γύρο του κόσμου έκανε η είδηση της πρόσφατης ανακάλυψης της κεφαλής του Ερμή στην οδό Αιόλου, σε βάθος μόλις 1,3 μ, «προκαλώντας εντύπωση για τα αποτυπώματα της ιστορίας που αποκαλύπτονται σε κάθε σημείο της Αθήνας», όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Με αφορμή λοιπόν αυτή την ανακάλυψη, το ΥΠΠΟΑ συνθέτει […]

Ο Ουαλεντινιανός Α΄ή Βαλεντινιανός (Valentinianus I, 364-375 μ. Χ.) δεν είναι από τους γνωστούς Ρωμαίους αυτοκράτορες. Στην ιστορία έμεινε κυρίως για τις δύο αρκούδες που είχε σαν οικόσιτα ζώα του. Την “Micca Aurea” (“Χρυσή Καμήλα”) και την “Innocence” (“Αθωότητα”).   Ο Ουαλεντινιανός είχε και τις δύο αρκούδες μέσα σ’ ένα μεγάλο κλουβί και όπου πήγαινε […]

Η συλλογή αυτογράφων ιστορικών προσωπικοτήτων είναι ευρέως διαδεδομένο χόμπι στις δυτικές κοινωνίες. Όμως, το διασημότερο αυτόγραφο δεν ανήκει σε κάποιο συλλέκτη, αλλά στο Κρατικό Μουσείο του Βερολίνου – Αιγυπτιακό Μουσείο και Συλλογή Παπύρων (Staatliche Museen zu Berlin – Ägyptisches Museum und Papyrussammlung). Η ύπαρξή του έγινε γνωστή το 2000 μετά την επιστημονική δημοσίευση του εγγράφου […]

γράφει ο ιστορικός Κωνσταντίνος Λαγός Σήμερα υπάρχει η γενική εντύπωση ότι σ’ όλη τη διάρκεια της αρχαιότητας οι περισσότεροι άνδρες είχαν γένια. Αυτό εν μέρει είναι σωστό, αφού ισχύει κυρίως για την κλασική εποχή. Όμως, ο Μέγας Αλέξανδρος ο οποίος δεν είχε γένια έκανε μόδα το ξύρισμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη διάρκεια της εκστρατείας του, […]

Η παραλία του Τσούτσουρα βρίσκεται 63 χιλιόμετρα νότια του νομού Ηρακλείου Κρήτης, στην έξοδο δύο φαραγγιών, του Μίντρη και του ομώνυμου Τσούτσουρα. Εκεί κρύβεται ένα σπουδαίο σπήλαιο με λατρευτική χρήση, που επέζησε μέσα στο πέρασμα του χρόνου. Είναι κοντά στην αρχαία ισχυρή πόλη Ίνατος. Λίγο μακρύτερα νοτιοανατολικά της Αμνισού βρίσκεται ένα ακόμα σπήλαιο. Και τα δύο σπήλαια είναι αφιερωμένα στην θεά Ειλείθυια στην […]

Σημαντικά ήταν τα αποτελέσματα της συνεργατικής ανασκαφικής έρευνας του Τομέα Αρχαιολογίας του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού πραγματοποιήθηκε και φέτος στη βραχονησίδα «Βρυοκαστράκι», απέναντι από το «Βρυόκαστρο», δηλ. την αρχαία πόλη της Κύθνου, από 29 Ιουνίου έως 31 Ιουλίου Η θέση […]

Μία μεγάλη αρχαιολογική ανακάλυψη ήρθε στο φως στο Αυγείο που βρίσκεται νότια του Πηνειού, σε απόσταση 12 χλμ. βόρεια από την Αμαλιάδα κοντά στην Αρχαία Ήλιδα. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις βρέθηκε αρχαίο νεκροταφείο. Η ανακάλυψη έγινε κατά τις χωματουργικές εργασίες σε οικόπεδο του χωριού προκειμένου να ξεκινήσει η ανέγερση μονάδας συσκευαστηρίου. Ο εκσκαφέας «έπεσε» πάνω σε αγγεία και […]

Το “Στόμα του Λιονταριού” (“Bocca di Leone“) ήταν μία επινόηση της κυβέρνησης της Βενετίας που ξεκίνησε να εφαρμόζεται τον 15ο αιώνα και λειτούργησε με επιτυχία μέχρι το 1797 όταν ο Ναπολέων κατέλυσε την ανεξαρτησία της πόλης. Μεταφορικά θα λέγαμε ότι όπως το σημερινό ΑΤΜ, ήταν μία σχισμή σ’ ένα τοίχο όπου οι πολίτες έριχναν ανώνυμα […]

Άγιος Βαλεντίνος, μπάτσελορ πάρτι, μήνας του μέλιτος. Ξενόφερτα έθιμα, του δυτικού καπιταλισμού που εμπορευματοποιούν τον έρωτα και το γάμος. Κι όμως ένα από τα παραπάνω έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα. Για τους περισσότερους αρχαίους λαούς, ο γάμος ήταν μία από τις ιερότερες τελετές. Ως εκ τούτου, συνοδευόταν πάντα από συγκεκριμένα έθιμα. Αυτά φυσικά διέφεραν σε […]

Η Ροδουντία και ο Τειχιούς ήταν αρχαία ελληνικά φρούρια της Επικνημίδιας Λοκρίδας και γεωγραφικά τοποθετούνταν στη σημερινή περιοχή των Θερμοπυλών. Δημιουργήθηκαν από τους Αιτωλούς για να φρουρούν τις διαβάσεις των Θερμοπυλών. Ο μεγάλος αρχαίος ιστορικός Στράβων τοποθετεί γεωγραφικά το φρούριο της Ροδουντίας κοντά στις Θερμοπύλες, στο φρούριο του Τειχιούντα και στην πόλη της Ηράκλειας Τραχίνας. Προσθέτει δε ότι η Ροδουντία ήταν ένα φυσικό […]

Πύλος, 2015. Οι αρχαιολόγοι Σάρον Στόκερ και Τζακ Ντέιβις έφεραν στο φως ένα μοναδικό εύρημα, τον ασύλητο τάφο ενός πολεμιστή. Του έδωσαν το όνομα «Γρύπας Πολεμιστής», από την επιγραφή που βρέθηκε μέσα στον τάφο, στολισμένη με γρύπες. Τα ευρήματα ήταν ανεκτίμητης αξίας. Ένα χρυσό περιδέραιο μινωικής τεχνοτροπίας, χτένες από ελεφαντόδοντο, χρυσά ποτήρια και περίτεχνες σφραγίδες. Οι […]

Ο αιφνίδιος θάνατος του Μεγάλου Αλεξάνδρου σε ηλικία 33 ετών παραμένει ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα μυστήρια της αρχαιότητας. Το 2019, μία ομάδα επιστημόνων από τη Νέα Ζηλανδία διατύπωσε μία ανατρεπτική, ενδεχομένως και αυθαίρετη θεωρία: πιθανότατα ο μεγάλος στρατηγός θάφτηκε ζωντανός. Μέχρι σήμερα, οι επικρατέστερες θεωρίες για το θάνατο του μακεδόνα βασιλιά ήταν δύο. Είτε […]

Στην ιστορική φωτογραφία αποτυπώνονται σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα λίγο μετά την αποκάλυψή τους στην Ακρόπολη. Ήταν θαμμένα από τους Αθηναίους πριν χιλιάδες χρόνια για να τα προστατεύσουν από την απειλή των Περσών. Ο φωτογράφος παραμένει άγνωστος, αλλά η ανασκαφή γνωστή, καθώς πραγματοποιήθηκε στα πρώτα χρόνια της Ανεξαρτησίας μετά τον τουρκικό ζυγό. Τότε που άρχισαν να αποκαλύπτονται […]

Aπόφαση σταθμός θεωρείται η ετυμηγορία του Εφετείου των ΗΠΑ, που απέρριψε την αγωγή του οίκου δημοπρασιών Sotheby΄s, εναντίον του ελληνικού κράτους. Ο οίκος επρόκειτο να πουλήσει ελληνικό χάλκινο ειδώλιο αλόγου κορινθιακού τύπου του 8ου αιώνα π.Χ με εκτιμώμενη τιμή εκκίνησης μεταξύ 150.000-250.000$.  Αν το αμερικανικό δικαστήριο είχε κρίνει θετικά, και σε δεύτερο βαθμό –όπως είχε κρίνει στο […]

Ο ιωνικός ρυθμός ξεχωρίζει για τους περίτεχνους κίονες και την εκλεπτυσμένη αισθητική του. Αντίθετα, ο δωρικός φαντάζει λιτός και αυστηρός. Οι Δωριείς και οι Ίωνες που καθιέρωσαν τους δύο αρχιτεκτονικούς ρυθμούς, υπήρξαν δύο από τα κυριότερα φύλα που συνέθεσαν τον αρχαιοελληνικό κόσμο όπως τον έχουμε σήμερα στο μυαλό μας. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, τον 12ο […]

Ο Κόδρος διαδέχτηκε τον πατέρα του Μέλανθο στο θρόνο, τον 11ο αιώνα π.Χ., σε μια εποχή δύσκολη για την Αθήνα. Οι Δωριείς που ήταν εγκατεστημένοι στην Πελοπόννησο αντιμετώπιζαν το πρόβλημα της ξηρασίας στις πόλεις τους και αυτό τους έκανε να έχουν επεκτατικές βλέψεις προς την Αττική, όπου τα εδάφη ήταν πιο εύφορα. Πριν ξεκινήσουν την […]