Μπόλεκ και Λόλεκ. Η “βουβή” σειρά κινουμένων σχεδίων και η δικαστική διαμάχη με γερμανικό περιοδικό που χρησιμοποίησε τις φιγούρες για να διαφημίσει το Pride Parade

Η πολωνική σειρά κινουμένων σχεδίων Μπόλεκ και Λόλεκ προβλήθηκε στην Ελλάδα τη δεκαετία του ΄70 και στις αρχές της δεκαετίας του ΄80.

Οι ήρωες ήταν δύο αγοράκια περίπου 10 χρόνων. Ο Μπόλεκ, ψηλός και λίγο νευρικός και ο Λόλεκ κοντούλης και μάλλον αφελής. Το 1973 οι παραγωγοί  πρόσθεσαν στην παρέα κι ένα κοριτσάκι, την Τόλα, η οποία όμως εμφανίστηκε σε λίγα επεισόδια.

Τα σχέδια της σειράς είναι απλά και παραστατικά. Όπως στον Ροζ Πάνθηρα, δεν υπάρχουν διάλογοι παρά μόνο μουσική, ηχητικά εφέ και επιφωνήματα. Μέσα από τις περιπέτειές τους τα δύο αγόρια στέλνουν μηνύματα φιλίας, ανθρωπισμού και αλληλεγγύης. Στο τέλος κάθε επεισοδίου εμφανίζεται η λέξη Koniec που στα πολωνικά σημαίνει «τέλος».

Η σειρά έγινε δημοφιλής σε πολλές χώρες και είναι από τα ελάχιστα καρτούν που επιτρέπονταν στην ιρανική τηλεόραση μετά την επανάσταση του 1979.

Η δικαστική διαμάχη

Το 2006 οι κάτοχοι των πνευματικών δικαιωμάτων κατέθεσαν αγωγή για παράνομη χρήση εικόνων από γερμανούς ομοφυλόφιλους, με σκοπό να ενθαρρύνουν συμπατριώτες τους να συμμετάσχουν στο Pride Parade της Βαρσοβίας.

Οι κάτοχοι των πνευματικων δικαιωμάτων, Alfred Ledwig, Władysław Nehrebecki και Leszek Lorek, δήλωσαν προσβεβλημένοι όταν είδαν τις φιγούρες στο εξώφυλλο του γερμανικού περιοδικού Siegessäule, χωρίς την άδειά τους.

Ο Nehrebecki έλεγε σε συνέντευξη εκείνη την εποχή ότι «το πιο σημαντικό πράγμα για μένα είναι ότι τα παιδιά χρησιμοποιήθηκαν για τους σκοπούς που δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται, δηλαδή για την προώθηση ιδεών και οργανώσεων».

Στην πόλη όπου δημιουργήθηκαν οι ήρωες, Bielsko-Biała, οι κάτοικοι συγκέντρωσαν υπογραφές και διαμαρτυρήθηκαν για τη χρήση των Μπόλεκ και Λόλεκ στην εικόνα.

Η δίκη κράτησε δύο χρόνια και έγινε στο Βερολίνο. Οι ιδιοκτήτες του περιοδικού στήριξαν την υπερασπιστική γραμμή τους στο γεγονός ότι το 2005 ο πρόεδρος της Βαρσοβίας, Λεχ Κατσίνσκι, απαγόρευσε την οργάνωση της Pride Parade κι έκαναν λόγο για άνιση μεταχείριση των ομοφυλόφιλων.

Το δικαστήριο απέρριψε το επιχείρημα, καθώς το αντικείμενο της διαφοράς ήταν η παραβίαση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στην εικόνα των Μπόλεκ και Λόλεκ και όχι στην υποτιθέμενη άδικη μεταχείριση των ομοφυλοφιλικών μειονοτήτων.

Η απόφαση του δικαστηρίου καθυστέρησε λόγω των γερμανικών πολύπλοκων διαδικασιών. Όμως, οι δικαστές αποφάνθηκαν υπέρ των κατόχων των πνευματικών δικαιωμάτων.

Υποχρέωσαν τους ιδιοκτήτες του περιοδικού να καταβάλουν 4.000  ευρώ ως αποζημίωση και να δημοσιεύσουν επίσημη απολογία στις σελίδες του περιοδικού.

Διαβάστε στη “ΜτΧ”:Η «Μάγια η μέλισσα» μπλέκει συνεχώς σε μπελάδες, αλλά σώζει την κυψέλη της από τις σφήκες που κάνουν μαζική επίθεση. Γιατί η δημοφιλής σειρά κινουμένων σχεδίων των 80’s επικρίθηκε για κρυφά εθνικιστικά και μιλιταριστικά στοιχεία