Απότομη πτώση του πόσιμου νερού διαπιστώνει η NASA. Παγκόσμια ανησυχία για την ξηρασία

Ο όγκος του γλυκού νερού στη Γη παρουσίασε απότομη πτώση από τον Μάιο του 2014 και από τότε παραμένει σε ανησυχητικά χαμηλά επίπεδα, σύμφωνα με μελέτη της NASA. Οι ερευνητές ανησυχούν ότι η Γη ίσως εισέρχεται σε μια παρατεταμένη ξηρή περίοδο.

Από το 2015 έως το 2023, η μέση ποσότητα γλυκού νερού σε λίμνες, ποτάμια και υπόγειους υδροφορείς ήταν 1.200 κυβικά χιλιόμετρα χαμηλότερη από το μέσο όρο των προηγούμενων δέκα ετών, σύμφωνα με μελέτη της NASA και άλλων ερευνητικών ιδρυμάτων, που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Surveys in Geophysics. Αυτή η απώλεια αντιστοιχεί σε περίπου 35.000 φορές την ποσότητα νερού της τεχνητής λίμνης του Μαραθώνα στην Αττική, η οποία περιέχει 0,034 κυβικά χιλιόμετρα νερού.

Αν και η μελέτη δεν συνδέει άμεσα αυτή την πτώση με την κλιματική αλλαγή, οι ερευνητές θεωρούν ότι υπάρχει πιθανή συσχέτιση. «Δεν πιστεύουμε ότι είναι σύμπτωση. Μπορεί να είναι ένδειξη για όσα ακολουθούν», δήλωσε ο Μάθιου Ρόντελ, υδρολόγος του Κέντρου Διαστημικής Πτήσης “Γκόνταρντ” της NASA και μέλος της ερευνητικής ομάδας. Η απότομη μείωση των αποθεμάτων γλυκού νερού συμπίπτει με τα εννέα θερμότερα έτη που έχουν καταγραφεί ποτέ στην ιστορία.

Η κατανάλωση νερού αυξάνεται λόγω της αστικής επέκτασης και της αύξησης της καλλιεργούμενης γης. Σε περιόδους ξηρασίας, οι πόλεις και οι αγρότες στηρίζονται περισσότερο στα υπόγεια ύδατα, τα οποία ανανεώνονται αργά. Η μείωση των αποθεμάτων γλυκού νερού μπορεί να προκαλέσει λιμούς, συγκρούσεις, φτώχεια και επιδημίες, καθώς οι άνθρωποι αναγκάζονται να καταφύγουν σε μολυσμένα νερά, όπως προειδοποιεί έκθεση του ΟΗΕ.

Οι ερευνητές παρακολούθησαν την αλλαγή στα αποθέματα νερού χρησιμοποιώντας τους δορυφόρους GRACE, οι οποίοι μετρούν τις μικρές διακυμάνσεις στο βαρυτικό πεδίο της Γης, από τις οποίες προκύπτει η συνολική ποσότητα νερού στην ξηρά.

Η απότομη πτώση των αποθεμάτων άρχισε με μια παρατεταμένη ξηρασία στη βόρεια και κεντρική Βραζιλία, και ακολούθησαν μεγάλες ξηρασίες στην Αυστραλία, τη Βόρεια και Νότια Αμερική, την Ευρώπη και την Αφρική. Από το 2014 έως το 2016, η αύξηση της επιφανειακής θερμοκρασίας στον τροπικό Ειρηνικό προκάλεσε ένα έντονο φαινόμενο Ελ Νίνιο, το οποίο επηρέασε τα μοτίβα των βροχών παγκοσμίως.

Παρά τη λήξη του Ελ Νίνιο, τα επίπεδα των υδάτων δεν επανήλθαν στις προηγούμενες τιμές. Σημειώνεται ότι τα 13 από τα 30 χειρότερα κύματα ξηρασίας που καταγράφηκαν από τους δορυφόρους GRACE συνέβησαν μετά τον Ιανουάριο του 2015.

Η μελέτη δεν μπορεί να αποδείξει άμεσα τη σύνδεση με την κλιματική αλλαγή, ωστόσο, οι ερευνητές εκτιμούν ότι η αύξηση της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας ενδέχεται να ευνοεί την κατακράτηση περισσότερων υδρατμών, γεγονός που αυξάνει την πιθανότητα έντονων βροχοπτώσεων. Ωστόσο, όταν οι βροχές έρχονται μετά από παρατεταμένη ξηρασία, το έδαφος, το οποίο έχει σκληρύνει, δεν μπορεί να απορροφήσει το νερό γρήγορα, με αποτέλεσμα η βροχή να κυλά και να χάνεται.

Ο Μάικ Μπισίλοβιτς, μετεωρολόγος του Κέντρου «Γκόνταρντ» της NASA, εξηγεί ότι οι υψηλότερες θερμοκρασίες αυξάνουν τόσο την εξάτμιση του νερού όσο και την ικανότητα της ατμόσφαιρας να συγκρατεί υδρατμούς, κάτι που εντείνει τις συνθήκες ξηρασίας.