Από τον “μουτζούρη” του Πηλίου στα τρένα της ξενιτιάς. Ο σταθμός στα Τέμπη που ένωσε Αθήνα με Θεσσαλονίκη. Νέα εκπομπή

Την ιστορία του Σιδηρόδρομου στη Θεσσαλία και την σύνδεση με το δίκτυο της Βόρειας Ελλάδας, παρουσιάζει η Μηχανή του Χρόνου με τον Χρίστο Βασιλόπουλο, τη Δευτέρα 8 Ιανουαρίου στις 21.00 στο COSMOTE HISTORY.

Η εκπομπή μεταδίδεται σε επανάληψη την Κυριακή 14 Ιανουαρίου στις 17.00

To 1883 ξεκίνησαν τα πρώτα δρομολόγια, που σύνδεσαν τον Βόλο με τη Λάρισα. Ο Θεσσαλικός σιδηρόδρομος στην πορεία μεγάλωσε και απέκτησε δύο κλάδους: Βόλου- Λάρισας και Βελεστίνου- Καλαμπάκας.

Το τεράστιο έργο είναι συνδεδεμένο με τον Εβαρίστο Ντε Κίρικο. Τον Ιταλό μηχανικό που ήταν ο πατέρας του σπουδαίου ζωγράφου Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο. Επενδυτής ήταν ο τραπεζίτης Θεόδωρος Μαυρογορδάτος.

Η εκπομπή παρουσιάζει την πορεία των έργων, τις αρχικές αντιδράσεις των ντόπιων για τους ξένους εργάτες που έφερε μαζί του ο Ντε Κίρικο, αλλά και την ανάπτυξη που έφερε ο σιδηρόδρομος σε μια περιοχή που μέχρι τότε εξυπηρετούνταν με βοϊδάμαξες και καΐκια.

Το τρένο πρωταγωνίστησε σε ιστορικά γεγονότα όπως ο ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897,η αγροτική εξέγερση στο Κιλελέρ το 1910, ο πόλεμος του ‘40, η Κατοχή και η Αντίσταση.

Εκτός από το βασικό σιδηροδρομικό δίκτυο της Θεσσαλίας, ο Ντε Κίρικο ανέπτυξε το πρωτοποριακό τρένο του Πηλίου.

Ήταν η γραμμή που ένωσε τον Βόλο με το νότιο και ανατολικό Πήλιο, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στο εμπόριο της περιοχής.

Ιστορικοί, ερευνητές, φίλοι του σιδηρόδρομου, αλλά και κάτοικοι της περιοχής, εξηγούν πόσο συνέβαλε το τρένο, στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη των χωριών Πηλίου, όπου γίνονταν ακόμα και προξενιά μεταξύ των ντόπιων.

Ο Χρίστος Βασιλόπουλος βρέθηκε στο Βόλο και τα χωριά του Πηλίου και παρουσιάζει ιστορίες από το παρελθόν και καταγράφει τα εντυπωσιακά σημεία της διαδρομής του Μουτζούρη που λειτουργεί μέχρι τις μέρες μας για τουριστικούς λόγους.

Η Μηχανή του Χρόνου παρουσιάζει και την ιστορία του σιδηρόδρομου τη Βόρεια Ελλάδα όπου το δίκτυο ήταν Οθωμανικό.

Το θρυλικό Οριάν Εξπρές που εμπνέει το θέατρο και τον κινηματογράφο μέχρι σήμερα, περνούσε από την Ελλάδα. Σύμφωνα με μαρτυρίες όσων είχαν την τύχη να ταξιδέψουν με αυτό, η πολυτέλεια, οι ανέσεις και ατμόσφαιρα στα βαγόνια του, ήταν αξεπέραστη.

Οι Βαλκανικοί πόλεμοι στις ράγες

Η έρευνα φωτίζει τη σύνδεση του σιδηρόδρομου στη Μακεδονία με την ιστορία. Το τρένο είναι άμεσα συνδεδεμένο με τους Βαλκανικούς Πολέμους και την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, μιας και οι διαπραγματεύσεις έγιναν σε σιδηροδρομικό σταθμό δυτικά του Αξιού ποταμού.

Σημαντική είναι επίσης η συμβολή του τρένου στις εξελίξεις του Α’ Παγκοσμίου πολέμου. Ο Χρίστος Βασιλόπουλος συνομίλησε με ερευνητές και σιδηροδρομικούς και μας ξεναγεί στη στρατιωτική στάση της Θεσσαλονίκης που η Αντάντ χρησιμοποίησε ως βάση της.

Η εκπομπή φωτίζει τα τρένα της ξενιτιάς και το συγκινητικό αντίο χιλιάδων μεταναστών τη δεκαετία του ‘50 και του ΄60 οι οποίοι ταξίδεψαν, ακόμα και όρθιοι, μέχρι την Γερμανία, αναζητώντας μια καλύτερη ζωή στις φάμπρικες.

Στην εκπομπή μιλούν:

Γεώργιος Αποστολέρης, Σιδηροδρομικός, πρ. Κεντρικός Σταθμάρχης Βόλου

Αννίτα Πρασσά, ιστορικός, προϊσταμένη ΓΑΚ Μαγνησίας

Γιώργος Νάθενας, συγκοινωνιολόγος και ιστορικός των μεταφορών

Παναγιώτης Ιατρόπουλος, μηχανικός, σιδηροδρομικός

Μηλίτσα Καραθάνου, συγγραφέας του βιβλίου «Το τραινάκι του Πηλίου»

Ιάσων Ζώρζος, υπεύθυνος μουσειακού υλικού του ΟΣΕ

Χρύσα Δραντάκη, δρ Κοινωνιολόγος Τέχνης

Γιώργος Νέλλας- συγκοινωνιολόγος μηχανικός με ειδίκευση σε σιδηροδρομικά θέματα

Νίκος Μαστρογιάννης – ερευνητής ιστορίας Πηλίου

Κωνσταντίνος Πάταρας, πρόεδρος του συλλόγου “Φίλοι του Σιδηροδρόμου Θεσσαλονίκης”

Ανδρέας Μυλωνάκης, αρχιμηχανικός σιδηροδρόμων, μουσείο του Συλλόγου Φίλων του Σιδηροδρόμου Θεσσαλονίκης

Ιωάννης Χαρίσης, ταμίας του συλλόγου “Φίλοι του Σιδηροδρόμου Θεσσαλονίκης”

Γιάννης Καραπαναγιώτης, σιδηροδρομικός, πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Οδοντωτού