Τις επιδημίες που άλλαξαν την πορεία της ανθρωπότητας παρουσιάζει η «Μηχανή του Χρόνου» με τον Χρίστο Βασιλόπουλο τη Δευτέρα 24 Μαΐου στις 21.00 στο COSMOTE HISTORY HD.
Η εκπομπή προβάλλεται σε επανάληψη την Κυριακή 30 Μαΐου στις 5 το απόγευμα.
Η εκπομπή περιγράφει τον λοιμό της αρχαίας Αθήνας που έκαμψε την πανίσχυρη πόλη και σταδιακά οδήγησε στην αποδυνάμωσή της. Τόσο ο Περικλής, η οικογένειά του, αλλά και 70 χιλιάδες Αθηναίοι εξοντώθηκαν κατά τον δεύτερο χρόνο του Πελοποννησιακού Πολέμου, το 430 π.Χ.
Ο Θουκυδίδης ήταν ένας από τους ελάχιστους που κατέγραψαν τα συμπτώματα της μολυσματικής ασθένειας και τις τραγικές καταστάσεις που έζησαν οι Αθηναίοι στην πολιορκούμενη από τους Σπαρτιάτες πόλη.
Η εκπομπή εστιάζει στη συμβολή του Ιπποκράτη, που έφτασε τότε στην πόλη και η παρατηρητικότητά του θεωρείται ότι έσωσε πολλούς Αθηναίους.
Για πολλά χρόνια, η επικρατέστερη θεωρία για τα αίτια της ασθένειας ήταν η πανώλη. Ωστόσο, ερευνητές και ιατροί εξηγούν στη «Μηχανή του Χρόνου» γιατί μέχρι σήμερα η επιστημονική κοινότητα δεν έχει βεβαιότητα τι ακριβώς προκάλεσε το θανατικό.
Ο λοιμός έκαμψε την αρχαία Αθήνα και η πανώλη σημάδεψε το Βυζάντιο επί Αυτοκράτορα Ιουστινιανού.
Ιστορικοί και ερευνητές περιγράφουν την επιδημία που ενέσκηψε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του, το 542 μ.Χ. Η επιδημία χτύπησε την Κωνσταντινούπολη, με χιλιάδες πτώματα να στοιβάζονται στα τείχη της πόλης, προκαλώντας ένα φρικιαστικό θέαμα.
Η επιδημία που έπληξε τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, θεωρείται από πολλούς ένας από τους παράγοντες που οδήγησαν στη σταδιακή παρακμή της.
Η εκπομπή εστιάζει στον αποκαλούμενο Μαύρο Θάνατο του Μεσαίωνα. Ήταν η μεγαλύτερη πανδημία πανώλης που ξεκλήρισε Ευρώπη και Ασία.
Ερευνητές και ιατροί περιγράφουν το ιστορικό πλαίσιο της πανδημίας που ξεκίνησε το 1347 από τη περιοχή της Μαύρης Θάλασσας και σε μικρό χρονικό διάστημα έπληξε όλη τη Ευρώπη. Υπολογίζεται ότι τότε πέθαναν τουλάχιστον 80 εκατομμύρια άνθρωποι.
Το μικρόβιο της πανώλης μεταφέρθηκε στον άνθρωπο από τα τρωκτικά και τα ποντίκια.
Ιστορικοί μιλούν για τις άθλιες υγειονομικές συνθήκες που επικρατούσαν στις πόλεις αλλά και το σοκ των ανθρώπων που έβλεπαν τα αγαπημένα τους πρόσωπα να παθαίνουν ανήμπορα.
Παρά το γεγονός ότι η πανώλη έπληττε τους πάντες, ορισμένες θρησκευτικές και εθνοτικές ομάδες αντιμετωπίστηκαν με εχθρότητα, με αποκορύφωμα τη μαζική εξόντωση δύο χιλιάδων Εβραίων στο Στρασβούργο στις 14 Φεβρουαρίου του 1349, που θεωρήθηκαν υπαίτιοι για το θανατικό. Ο φόβος για το άγνωστο γέννησε και πολλές δεισιδαιμονίες.
Η εκπομπή καταγράφει την άποψη της καθολικής εκκλησίας για την στάση των Παπών την περίοδο εκείνη και την δεισιδαιμονία ότι οι γάτες ως ζώα του διαβόλου πρέπει να εξοντωθούν.
Η «Μηχανή του Χρόνου» περιγράφει τις πρώτες προσπάθειες επιβολής προληπτικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανώλης που ξεπήδησαν από τον «Μαύρο Θάνατο».
Η καραντίνα, η υποχρεωτική καταγραφή των κρουσμάτων, η απομόνωση και η κοινωνική αποστασιοποίηση ήταν τα πρώτα μέτρα που εφάρμοσαν τα κράτη για τον περιορισμό της διασποράς της πανώλης.
Τον 16ο αιώνα εμφανίστηκε και ο γιατρός της πανούκλας που πήρε το όνομά του από την ιδιαίτερη μάσκα που φορούσε και έμοιαζε με ράμφος πουλιού.
Η εκπομπή ερευνά τις σαρωτικές αλλαγές που έφερε ο «Μαύρος Θάνατος» σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο. Η αμφισβήτηση της βασιλείας και της φεουδαρχίας, καθώς επίσης και η κατάργηση της δουλειάς έχουν τις ρίζες τους στη πανώλη του Μεσαίωνα.
Γιατροί και ιστορικοί μιλούν στον Χρίστο Βασιλόπουλο αναλύοντας τον τρόπο που αντιμετώπισαν οι Βενετοί και οι Οθωμανοί τις επιδημίες πανούκλας που ενέσκηψαν στον Ελλαδικό χώρο, όταν η χώρα βρισκόταν υπό διπλή κατοχή.
Χρειάστηκε να περάσουν αρκετά χρόνια μέχρι το 1828, όταν ο Ιωάννης Καποδίστριας επέβαλε αυστηρά προληπτικά μέτρα για τον επιτυχή περιορισμό της πανούκλας στον Αργοσαρωνικό και την Πελοπόννησο.
Ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας έθεσε τις βάσεις για ένα οργανωμένο σύστημα υγείας στη χώρα, όμως η δολοφονία του διέκοψε κάθε προσπάθεια για μια υγειονομική πολιτική στην Ελλάδα.
Στην εκπομπή μιλούν:
Λεωνίδας Μπουρνιάς – Αρχαιολόγος, υπεύθυνος Μουσείου Κεραμεικού
Γεώργιος Ανδρούτσος – Ομότιμος καθηγητής Ιατρικής Σχολής, ΕΚΠΑ
Κωνσταντίνος Τσιάμης – επίκουρος καθηγητής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Μαριάννα Καραμάνου – καθηγήτρια ιστορίας και ηθικής της ιατρικής, ΕΚΠΑ
Ντόρα Βακιρτζή – Πρόεδρος Ινστιτούτου Κοινωνικής Δυναμικής
Σίσσυ Κολυβά – Πρόεδρος Επιστημονικού Συμβουλίου Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ
Αλκιβιάδης Βατόπουλος – καθηγητής μικροβιολογίας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
Θανάσης Μπαρλαγιάννης – Επιστημονικός συνεργάτης στο Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της επιστήμης, ΕΚΠΑ
Δρ. Ανδρέας Κούκος – νομικός, Φιλοσοφική Σχολή, ΕΚΠΑ
Γρηγόρης Μπρέντας – Πρόεδρος Κέντρου Ιστορίας Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης
Βλάσης Βλασίδης – Αναπληρωτής καθηγητής Ιστορίας, Πανεπιστήμιο
Φωτεινή Στυλιανοπούλου – Πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ
Σπύρος Μιχαλέας – Επιστημονικός Συνεργάτης στο εργαστήριο Ιστορίας και Ηθικής της ιατρικής, ΕΚΠΑ
Πατήρ Γεώργιος Ντάγκας – εφημέριος καθολικού καθεδρικού ναού Άγιου Διονυσίου Αρεοπαγίτου
Η εκπομπή προβάλλεται κάθε Δευτέρα στις 21.00 και σε επανάληψη κάθε Κυριακή στις 17.00, στο COSMOTE HISTORY HD. Όλα τα επεισόδια της σειράς είναι διαθέσιμα on demand στην υπηρεσία COSMOTE TV PLUS.
Ειδήσεις σήμερα:
- Ιστορική στιγμή για τη NASA. Το Parker Solar Probe έφτασε πιο κοντά από ποτέ στον Ήλιο
- Επίθεση με μαχαίρι στη Βάρκιζα. Eκτός κινδύνου ο τραυματίας. Διέφυγαν οι τέσσερις δράστες και αναζητούνται
- Ο Άγιος Βασίλης ξεκίνησε το ταξίδι του. Παρακολουθήστε LIVE την πορεία του
- Έκτακτο δελτίο επιδείνωσης του καιρού. Έρχονται τρεις ημέρες με χιόνια, καταιγίδες και θυελλώδεις ανέμους
Ακολουθήστε τη mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ