Από τι αποτελείται το Άγιο Μύρο που παρασκευάζεται κάθε δέκα χρόνια στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Τι είναι ο «Μικρός Αγιασμός»

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Kάθε δέκα χρόνια στο Οικουμενικό Πατριαρχείο στο Φανάρι παρασκευάζεται το Άγιο Μύρο που στέλνεται στις εκκλησίες που ανήκουν στην δικαιοδοσία του.

Για την παρασκευή του γίνεται χρήση  57 ειδών αρωματικών φυτών, βοτάνων και ελαίων που ανακατεύονται με λάδι.

Το Άγιο Μύρο

Το Άγιο Μύρο παρασκευαζόταν στο Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης ήδη από τα παλαιοχριστιανική εποχή. Όμως, δεν ήταν σταθερά τα επιμέρους συστατικά του.

Μόλις το 1951 επί Πατριάρχου Αθηναγόρα καθορίστηκε ότι εκτός από το λάδι πρέπει να συμπεριλαμβάνει άλλα 57  συστατικά.

Τα κυριότερα απ’ αυτά είναι μόσχος, ροδέλαιο από το Πατριαρχείο Βουλγαρίας, μαστίχα, κρασί, κανέλα, λάβδανο, σμύρνα, μάκαρι, ίριδα, κύπερι, αριστολοχία, μαύρο πιπέρι, ξυλοβάλσαμο  και άλλα.

Το πλήθος των συστατικών συμβολίζει την ποικιλία των χαρισμάτων του Αγίου Πνεύματος, όπως αγάπη, σύνεση, σοφία, σύνεση, πραότητα, χαρά, αγαθοσύνη, εγκράτεια και άλλα.

Το Άγιο Μύρο παρασκευάζεται κάθε δέκα χρόνια όταν κοντεύει να τελειώσει. Τελευταία φορά ήταν το 2022, κάτι που σημαίνει ότι αυτό θα γίνει ξανά το 2032.

Πως παρασκευάζεται

Η παρασκευή του Αγίου Μύρου γίνεται με απόφαση συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου που συνέρχεται σε ειδικό ιερό Κουβούκλιο στο Πατριαρχείο.

Μετά απ’ αυτή, την Κυριακή των Βαΐων και τη Μεγάλη Δευτέρα, ο Οικουμενικός Πατριάρχης πραγματοποιεί τον λεγόμενο «Μικρό Αγιασμό», κατά τη διάρκεια της οποίας ευλογεί τα καζάνια, λέβητες και σκεύη που θα χρησιμοποιηθούν για την παρασκευή του Αγίου Μύρου, καθώς και τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν.

Στη συνέχεια, ο Πατριάρχης βάζει τα πρώτα υλικά στα καζάνια και ανάβει τη φωτιά για να ξεκινήσει η έψηση του Αγίου Μύρου. Ως προσάναμμα χρησιμοποιούνται παλιές και καταστραμμένες εικόνες, τέμπλη, ξύλα από εκκλησίες καθώς και χαρτιά με ιερά κείμενα.

Τη Μεγάλη Τρίτη στο χώρο παρασκευής του Αγίου Μύρου, ο Πατριάρχης διαβάζει το Ευαγγέλιο προς τιμή των χορηγών της διαδικασίας.

Τη Μεγάλη Τετάρτη προστίθενται στα καζάνια μόσχος και βότανα τα οποία στη συνέχεια ανακατεύονται με το λάδι με τη χρήση μεγάλων ξύλινων κουτάλων.

Όσοι πιστοί βρίσκονται στο Πατριαρχείο κατά τη διάρκεια της έψεσης του Αγίου Μύρου μπορούν να ανακατεύσουν το μείγμα με τις κουτάλες. Θεωρείται ότι η συμμετοχή τους στη διαδικασία αυτή τους δίνει ευλογία.

Παράλληλα, ο Πατριάρχης διαβάζει διάφορες ευχές ενώ το απόγευμα της Μεγάλης Τετάρτης τελεί το Ιερό Ευχέλαιο.

Στο Μυροφυλάκιο

Ακολουθεί το φιλτράρισμα του Αγίου Μύρου. Τα στερεά υλικά που κατακάθονται στη διάρκεια του φιλτραρίσματος δεν πετιούνται αλλά δίνονται στους προσκυνητές. Στη συνέχεια, το Άγιο Μύρο μεταφέρεται στο παρεκκλήσι του Αγίου Ανδρέου στο Οικουμενικό Πατριαρχείο μέσα σε αργυρά και αλαβάστρινα δοχεία.

Η διαδικασία της έψεσης του Αγίου Μύρου ολοκληρώνεται τη Μεγάλη Πέμπτη.

Το πρωί τελείται όρθρος στο παρεκκλήσι του Αγίου Ανδρέα και λιτανεία στην αυλή του Πατριαρχείου παρουσία εκπροσώπων του ελληνικού κράτους και διπλωματών. Κατά τη διάρκειά της, το Άγιο Μύρο μεταφέρεται από την αυλή στο Μυροφυλάκιο στο Πύργο του Πατριαρχείου όπου φυλάσσεται σε μεγάλα δοχεία.

Στην τελετή αυτή συμμετέχουν 24 αρχιμανδρίτες που ο καθένας κρατά ένα αργυρό δοχείο με Άγιο Μύρο. Στο τέλος της πομπής είναι ο Πατριάρχη ο οποίος κρατά μια μικρή μυροθήκη. Τελείται Θεία Λειτουργία όπου γίνεται ο καθαγιασμός του Αγίου Μύρου.

Για τα επόμενα δέκα χρόνια το Άγιο Μύρο στέλνεται στις εκκλησίες που είναι στη δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Οι τελετές μεταξύ της Κυριακής των Βαΐων και της Μεγάλης Πέμπτης για την έψεση του Αγίου Μύρου επιβλέπονται από δυο επιτροπές, την «εκκλησιαστική» που συγκροτούν ιερείς του Οικουμενικού Πατριαρχείου και των «κοσμητόρων» στην οποία προΐσταται ο Άρχων Μυρεψός και την αποτελούν χημικοί, αρωματοποιοί και φαρμακοποιοί.