Από τα Velamos στα ΒΜΧ. Το μοτοκρός των παιδιών. Η ιστορία των ποδηλάτων που “απογείωσαν” τους πιτσιρικάδες

του συνεργάτη μας Γιώργου Κασαμπαλάκου

BMX, ο διάσημος τύπος ποδηλάτου αποτελεί συντομογραφία του Bicycle Motocross! Το ποδήλατο αυτό απευθυνόταν σε όσους λάτρευαν το motocross αλλά είτε δεν είχαν τα χρήματα να ασχοληθούν με αυτό το κοστοβόρο σπορ. 

Όλα ξεκίνησαν στις αρχές της δεκαετίας του 60 στις ΗΠΑ, όταν η εταιρία κατασκευής ποδηλάτων Scwinn, ξεκίνησε την παραγωγή του μοντέλου Stingray.

Παρά το γεγονός πως λόγω του μεταλλικού στηρίγματος της πλάτης, του ψηλού τιμονιού και της μεγάλης σέλας, θύμιζε έντονα μοτοσυκλέτα chopper, κάνοντας τους αναβάτες τους να νιώθουν κάπως σαν τον…easy rider, μην ξεγελιέστε: Πρόκειται για ένα BMX!

Τα ποδήλατα αυτά λατρεύτηκαν από τα παιδιά που ήθελαν απεγνωσμένα να μιμηθούν τους μοτοσυκλετιστές ήρωές τους στις πίστες. Η εμπορική επιτυχία του Stingray οδήγησε στην μαζική παραγωγή ποδηλάτων τύπου BMX, στα τέλη της δεκαετίας του 60.

Στις αρχές της δεκαετίας του 70, οι πρώτοι αγώνες Bicycle Motocross έλαβαν χώρα στην Καλιφόρνια και όλοι συμφωνούσαν πως έμοιαζαν εκπληκτικά με τους αντίστοιχους αγώνες motocross. Από τότε, συνεχίζονται με αμείωτο ενδιαφέρον.

Τα ποδήλατα BMX είναι ιδιαίτερα, έχουν σχεδιαστεί ειδικά για κόλπα, άλματα και σπινιαρίσματα. Συνήθως είναι ελαφριά, με χαμηλό κέντρο βάρους. Πολλές φορές τοποθετούνται βάσεις για τα πόδια στις ρόδες, ώστε να μεταφέρουν ένα ή και δύο ακόμα άτομα, αλλά και για να πατάει ο αναβάτης όταν εκτελεί περίπλοκα και θεαματικά ακροβατικά.

Υπάρχουν υποκατηγορίες  BMX ποδηλάτων, αναλόγως με το πού θέλει να ειδικευτεί ο αναβάτης:

1. τα dirt (με χοντρότερες ρόδες και λάστιχα με μεγάλο ‘τακούνι’, ιδανικά για ανώμαλο δρόμο)
2. τα flatland (με τιμόνι που θυμίζει chopper, για ισορροπία και ταχύτητα σε ασφάλτινες ευθείες)
3. τα race (με ελαφρύτερο σκελετό και ταχύτητες)
4. τα street (με βαρύτερο σκελετό και συνήθως χωρίς φρένα, αφού ο αναβάτης φρενάρει κοντράροντας με το πέλμα του το επάνω μέρος του πίσω λάστιχου).

Υπάρχουν άπειρες εταιρίες κατασκευής ποδηλάτων BMX, σε όλο τον κόσμο, δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς με την τόση εμπορική επιτυχία τους. Όμως κάποια μοντέλα, έκλεψαν για πάντα τις καρδιές μας:

VELAMOS  

Η εταιρία Velamos ήταν τσεχοσλοβάκικη (ναι, κάποτε η Τσεχία και η Σλοβακία ήταν μία ενιαία χώρα) και ξεκίνησε την παραγωγή της στη δεκαετία του 40. Εθνικοποιήθηκε το 1948, όταν η χώρα έγινε κομμουνιστική και κατασκεύασε μερικά από τα πιο εμπορικά και αξιόπιστα ποδήλατα.

Το BMX της, διακρίθηκε για την ποιότητα και την αντοχή του, τα οποία σε συνδυασμό με την χαμηλή τιμή σε σχέση με τον ανταγωνισμό, έκαναν τα Velamos στόχο ζωής!

KUWAHARA

Τα γιαπωνέζικης κατασκευής BMX ήταν πάντα ένα βήμα μπροστά από τους ανταγωνιστές τους, τόσο εμφανισιακά όσο και τεχνολογικά.

To Kuwahara Magician X του 1987, ξεχώριζε για τον φουτουριστικό σκελετό του, την ξεχωριστή (αν και άβολη) σέλα του και το χαμηλό κέντρο βάρους του, που εξασφάλιζαν στον αναβάτη του ότι δεν περνούσε …απαρατήρητος.

REDLINE

H αμερικανική εταιρία έφτιαξε και συνεχίζει να φτιάχνει κάποια από τα καλύτερα αλλά και εμπορικότερα bmx. Ανάμεσα σε πολλά κορυφαία, επιλέξαμε εδώ το 500a, η παραγωγή του οποίου ξεκίνησε το 1984.

Πρόκειται για ένα μοντέλο που ζει ακόμα, χάρη στην ποιότητα κατασκευής του. Το πιο συνηθισμένο χρώμα όλων των μοντέλων Redline είναι το νίκελ, προσφέροντας την απόλυτη αίσθηση του συμπαγούς bmx.

ASHTABULA

Άλλο ένα αμερικάνικο BMX που έκλεψε καρδιές, κυρίως στα τέλη της δεκαετίας του 70. Ξεχώρισε αμέσως λόγω της εξαιρετικής του ποιότητας αλλά και της ιδιαίτερης σχεδίασης των ακτίνων του. Ήταν πολύ αγαπητό στους πρώτους αθλητές, λόγω του συμπυκνωμένου και ανθεκτικού σκελετού του.

Στην εποχή της παντοδυναμίας της οθόνης, μια βόλτα με ένα bmx ίσως είναι ακόμα η πιο γλυκιά βόλτα…