Από πού κατάγονταν οι 3 μάγοι. Τι απέγιναν τα δώρα τους και πώς απέφυγαν τον Ηρώδη

« ἰδοὺ μάγοι ἀπὸ ἀνατολῶν παρεγένοντο εἰς Ἱεροσόλυμα λέγοντες· ποῦ ἐστιν ὁ τεχθεὶς βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων;».

(Κατά Ματθαίον, β΄ 1-2, 11-12)

Με το απόσπασμα αυτό από το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο γνωρίζουν όλοι τους τρεις μάγους, δηλαδή τους σοφούς άνδρες που, σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, επισκέφτηκαν τον Ιησού Χριστό κατά τη γέννησή του προσφέροντάς του για δώρα χρυσό, λιβάνι και σμύρνα.

Στο κείμενο, βέβαια, δεν προσδιορίζεται πόσοι ήταν οι μάγοι, αλλά η δυτική παράδοση ορίζει τον αριθμό τους σε τρεις ώστε να αντιστοιχούν στα τρία δώρα.

Οι τρεις μάγοι αναγνώρισαν τον Ιησού Χριστό ως Μεσσία και ταξίδεψαν χιλιάδες μίλια για να τον προσκυνήσουν.

Ποιοι ήταν οι τρεις μάγοι. Τι συμβολίζουν τα δώρα τους.

Η ελληνική λέξη «μάγος» προέρχεται από την αρχαία περσική maguŝ που υποδήλωνε τη θρησκευτική κάστα όπου γεννήθηκε ο Ζωροάστρης. Βασικό γνώρισμα του Ζωροαστρισμού θεωρείται η παρατήρηση κι ερμηνεία των άστρων.

Με δεδομένο ότι οι τρεις μάγοι καθοδηγήθηκαν από το άστρο της Βηθλεέμ για να ταξιδέψουν και να τιμήσουν τον Βασιλιά των Ιουδαίων, φαίνεται πως και οι τρεις ασπάζονταν τον Ζωροαστρισμό.

Τα ονόματα των τριών μάγων δεν αναφέρονται στο Ευαγγέλιο. Εμφανίζονται για πρώτη φορά περί τον 8ο αιώνα στο χρονικό «Excerpta latina barbari» και είναι γνωστά ως: Βαλτάσαρ, Μελχιόρ και Γκασπάρ.

Με βάση τη δυτική εκκλησιαστική παράδοση, ο Βαλτάσαρ αναπαρίσταται ως ο βασιλιάς της Αραβίας (ή μερικές φορές της Αιθιοπίας), ο Μελχιόρ ως ο βασιλιάς της Περσίας και ο Γκασπάρ ως ο βασιλιάς της Ινδίας.

Στους περισσότερους πίνακες ζωγραφικής δυτικών καλλιτεχνών απεικονίζονται με τρόπο που υποδηλώνει όλα τα στάδια της ζωής του ανθρώπου: ο Βαλτάσαρ είναι νέος και μελαμψός, ο Μελχιόρ μεσήλικας και ο Γκασπάρ ηλικιωμένος, συνήθως με άσπρη γενειάδα, και ο πρώτος που γονατίζει μπροστά στον Ιησού.

Ως προς τα δώρα, ο Βαλτάσαρ λέγεται ότι έδωσε τη σμύρνα, ο Μελχιόρ το χρυσό και ο Γκασπάρ το λιβάνι. Το καθένα συμβολίζει την ταυτότητα και την αποστολή του Χριστού: χρυσός για τη βασιλεία της γης, λιβάνι για το Θεό και σμύρνα για το χρίσμα των νεκρών.

Σε αντίθεση, πάντως, με τις κυρίαρχες αναπαραστάσεις, όπου οι τρεις μάγοι βρίσκονται στη φάτνη με τον Ιησού βρέφος, στην πραγματικότητα πρέπει να τον συνάντησαν ένα ή το πολύ δύο χρόνια μετά τη γέννησή του. Σε αυτό συνηγορεί και η αποκαλούμενη «Σφαγή των Νηπίων» έως δύο ετών από το βασιλιά Ηρώδη.

Τι απέγιναν οι μάγοι και τα δώρα τους;

Αφού οι τρεις μάγοι συνάντησαν τον Ιησού, δεν γύρισαν πίσω από τον δρόμο που ήρθαν. Ο Θεός τούς τίμησε προειδοποιώντας τους σε ένα όνειρο να γυρίσουν στο σπίτι τους από διαφορετική διαδρομή και να μην δώσουν αναφορά στο βασιλιά Ηρώδη.

Εκτός από την αναφορά του Ευαγγελιστή Ματθαίου ότι «ἀνεχώρησαν εἰς τὴν χώραν αὐτῶν», δεν υπάρχει κάποια άλλη στις χριστιανικές γραφές για το τι απέγιναν οι τρεις σοφοί.

Η παράδοση λέει πως συγκινήθηκαν τόσο πολύ από τη συνάντησή τους με τον Ιησού που είτε έγιναν Χριστιανοί είτε βαπτίσθηκαν από τον Απόστολο Θωμά στον δρόμο για την Ανατολή.

Θεωρείται πως τα λείψανά τους μεταφέρθηκαν στα τέλη του 5ου αιώνα από την Κωνσταντινούπολη στο Μιλάνο και από εκεί στον Καθεδρικό Ναό της Κολωνίας τον 12ο αιώνα.

Οι δοξασίες και οι ερμηνείες είναι άπειρες. Μερικοί μελετητές της Βίβλου πιστεύουν ότι ο Ιωσήφ και η Μαρία πούλησαν τα δώρα των σοφών, για να πληρώσουν το ταξίδι τους στην Αίγυπτο και να γλιτώσουν από τη δίωξη του Ηρώδη.

Άλλοι υποστηρίζουν πως ο Κύριος εμπιστεύθηκε τον χρυσό στον Ιούδα Ισκαριώτη, ο οποίος τον καταχράσθηκε, και άλλοι ότι το μύρο χρησιμοποιήθηκε για να αλείψει το σώμα του Ιησού μετά τη Σταύρωσή του.

Υπάρχει μία χρυσή θήκη του 15ου αιώνα που πιστεύεται ότι περιέχει τα δώρα των Μάγων και φυλάσσεται στο σκευοφυλάκιο της Μονής Αγίου Παύλου στο Άγιο Όρος.

Οι τρεις μάγοι τιμώνται ως Άγιοι και μάρτυρες και γιορτάζονται κατά τα Θεοφάνεια. Το κείμενο του Ευαγγελίου είναι το εξής:

«Τοῦ δὲ Ἰησοῦ γεννηθέντος ἐν Βηθλεὲμ τῆς Ἰουδαίας ἐν ἡμέραις Ἡρῴδου τοῦ βασιλέως, ἰδοὺ μάγοι ἀπὸ ἀνατολῶν παρεγένοντο εἰς Ἱεροσόλυμα λέγοντες· ποῦ ἐστιν ὁ τεχθεὶς βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων; εἴδομεν γὰρ αὐτοῦ τὸν ἀστέρα ἐν τῇ ἀνατολῇ καὶ ἤλθομεν προσκυνῆσαι αὐτῷ […]

καὶ ἐλθόντες εἰς τὴν οἰκίαν εἶδον τὸ παιδίον μετὰ Μαρίας τῆς μητρὸς αὐτοῦ, καὶ πεσόντες προσεκύνησαν αὐτῷ, καὶ ἀνοίξαντες τοὺς θησαυροὺς αὐτῶν προσήνεγκαν αὐτῷ δῶρα, χρυσὸν καὶ λίβανον καὶ σμύρναν· καὶ χρηματισθέντες κατ᾿ ὄναρ μὴ ἀνακάμψαι πρὸς Ἡρῴδην, δι᾿ ἄλλης ὁδοῦ ἀνεχώρησαν εἰς τὴν χώραν αὐτῶν».

(Κατά Ματθαίον, β΄ 1-2, 11-12)

Με πληροφορίες από: Wikipedia, Britannica και Learn Religions

Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: Wikipedia