Από ποιον βγήκε η φράση “κίτρινος τύπος”; Ο εκδότης που ενέπνευσε την ταινία «Πολίτης Κέιν». Κατασκεύαζε ειδήσεις και σκάνδαλα. Έβγαλε το Cosmopolitan, το Ηarpers bazaar και δεκάδες εφημερίδες

Η ταινία «Πολίτης Κέιν» κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους το 1941 και για πολλές δεκαετίες τη θεωρούσαν την καλύτερη ταινία που γυρίστηκε στον κινηματογράφο. Σίγουρα ήταν πρωτοποριακή, προφητική και τεχνικά άρτια.

Στην ταινία παρακολουθούμε τον Τσαρλς Φόστερ Κέιν, μεγαλοεκδότη εφημερίδων που ελέγχει τα μέσα της εποχής, να τα διαχειρίζεται καταχρηστικά και να διψάει για εξουσία και δύναμη.

Ο Όρσον Ουέλς, που σκηνοθέτησε την ταινία και υποδύθηκε τον “Πολίτη Κέιν”, εμπνεύστηκε τον χαρακτήρα του από τη ζωή του πρώτου μεγιστάνα των ΜΜΕ της Αμερικής, Γουίλιαμ Ράντολφ Χερστ.

Ήταν ο άνθρωπος που δημιούργησε την πρώτη αυτοκρατορία ΜΜΕ στον κόσμο, που επηρέαζαν την κοινή γνώμη για πολλές δεκαετίες. Η ταινία προτάθηκε για 9 Όσκαρ και κέρδισε τελικά μόνο το Όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου. Σύμφωνα με κάποιες φήμες, οι στενές επαφές του Χερστ με το Χόλιγουντ ήταν η αιτία που πήρε μόνο ένα Όσκαρ. Ο Χερστ μόλις έμαθε την υπόθεση δεν ήθελε να κυκλοφορήσει η ταινία, καθώς θεωρούσε πως τον συκοφαντούσε και για αυτόν το λόγο η ταινία απέτυχε στις κινηματογραφικές αίθουσες.

Ο πρώτος μεγαλοεκδότης

Ο Χερστ γεννήθηκε στις 29 Απριλίου 1863 στο Σαν Φρανσίσκο. Σε ηλικία 23 ετών ανέλαβε τη διεύθυνση της μικρής εφημερίδας San Francisco Examiner, που είχε αποκτήσει ο πατέρας του το 1880 ως εξόφληση για ένα χρέος από τυχερά παιχνίδια.

Σε λίγα χρόνια είχε καταφέρει να κυριαρχήσει στην αγορά του Σαν Φρανσίσκο, καθώς οι πωλήσεις της εφημερίδας πολλαπλασιάστηκαν.

Για να τα καταφέρει, είχε επενδύσει ένα κεφάλαιο 8 εκατομμυρίων δολαρίων, μετονόμασε την εφημερίδα σε Daily Examiner, προσέλαβε μερικούς από τους καλύτερους δημοσιογράφους της εποχής όπως ο Μαρκ Τουέιν, Τζακ Λόντον και δεν δίστασε να προκαλεί με τα ρεπορτάζ του, που μπορεί συχνά να ήταν αναληθή, αλλά πάντα προσέλκυαν το ενδιαφέρον του κοινού. Όπως και να έχει ήταν από τους πρώτους που αντελήφθησαν την αξία του περιεχομένου και τη δύναμη των Μέσων.

Αφού πειραματίστηκε με την κοινωνία του Σαν Φρανσίσκο, με ισχυρή πλέον την αυτοπεποίθησή του, αγόρασε την εφημερίδα New York Journal και ανταγωνίστηκε τον άλλο δυνατό παίκτη του Τύπου και των σκανδάλων στην Αμερική, τον Τζόζεφ Πούλιτζερ.

Το μυστικό της επιτυχίας του ήταν απλό. Δημοσίευε σκάνδαλα, εγκλήματα, ψεύτικες συνεντεύξεις, κατασκεύαζε ειδήσεις και κυκλοφορούσε πρωτοσέλιδα με τίτλους που προκαλούσαν τρόμο.

Η εφημερίδα του είχε ακόμη στήλες για αθλητισμό, συμβουλές για συναισθηματικά και άφθονες εικόνες και κόμικς που είχαν απήχηση στο αναγνωστικό κοινό.

Περισσότεροι αναγνώστες ήταν εργάτες, μετανάστες από την Ιρλανδία και Γερμανοί. Στις εφημερίδες του δεν παρέλειπε να καταδικάζει τους Βρετανούς και να επισημαίνει τους κινδύνους από τους Ασιάτες μετανάστες που κατέφθαναν στην Αμερική.

Ο Χερστ στην Πολιτική

Όπως έλεγε «Μπορείς να καταστρέψεις έναν άνθρωπό με την δημοσιογραφία». Βέβαια ο ίδιος δεν περιορίστηκε σε έναν άνθρωπο αλλά λέγεται ότι συνέβαλε στο ξέσπασμα του ισπανοαμερικανικού πολέμου το 1898.

Οι εφημερίδες του υπερασπίστηκαν τους Κουβανούς αντάρτες και ήταν υπέρ της πολεμικής εμπλοκής της Αμερικής εναντίον των Ισπανών. Μετά τη βύθιση του Μέιν στο λιμάνι της Κούβας, η εφημερίδα του Χερστ κυκλοφόρησε πρωτοσέλιδο, που κατηγορούσε ευθέως τους Ισπανούς παρά το γεγονός ότι δεν υπήρχαν αποδείξεις. Άλλωστε σκοπός του ήταν το κέρδος και η εξυπηρέτηση των συμφερόντων του.

Τις ημέρες της κρίσης πουλούσε ένα εκατομμύριο φύλλα την ημέρα.

Χαιρέτησε τη δήλωση του προέδρου για την έναρξη του πολέμου και βρέθηκε επιτόπου με τη δημοσιογραφική του ομάδα στην Κούβα για να καλύψει το γεγονός.

Η εξουσία που είχε αποκτήσει του επέτρεπε να παίρνει πρωτοβουλίες και να εμπλέκεται σε θέματα εθνικής σημασίας. Στο τέλος του πολέμου οι Κουβανοί επαναστάτες του έδωσαν δώρο μια σημαία της Κούβας για τη βοήθεια που τους πρόσφερε.

Η επιρροή του Χερστ εξαπλώθηκε γρήγορα σε όλη την Αμερική. Κατείχε εφημερίδες σε 13 πόλεις όπως το Σικάγο, τη Βοστόνη και το Λος Άντζελες.

Μέχρι τη δεκαετία του 1920 είχε στην ιδιοκτησία του 28 εφημερίδες, περιοδικά όπως το Κοσμοπόλιταν, Χάρπερς Μπαζάρ, ραδιοφωνικό σταθμό και δύο ειδησεογραφικά πρακτορεία.

Ο Χερστ ενεπλάκη και στην πολιτική. Ήταν μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων και έθεσε υποψηφιότητα για δήμαρχος της Νέας Υόρκης το 1905. Ήταν επίσης υποψήφιος για τη Γερουσία το 1906 με τους δημοκρατικούς, αλλά δεν κατάφερε να εκλεγεί.

Μετά την οικονομική κρίση της δεκαετίας του ’30 έχασε τον έλεγχο πολλών εφημερίδων, αλλά παρέμεινε ο πρώτος εκδότης της Αμερικής. Ο Χερστ τα τελευταία χρόνια της ζωής του έζησε απομονωμένα, πέθανε από καρδιακή ανακοπή τον Αύγουστο του 1951 σε ηλικία 88 ετών.

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Πολ και Ταλίθα Γκετί, το λαμπερό ζευγάρι των 60s. Οι δισεκατομμυριούχοι που διαδήλωναν με αναρχικούς. Η γυναίκα που ερωτεύθηκε ο Νουρέγιεφ και έκανε παρέα ο Τζάγκερ και ο Λένον