Η καλλιτέχνιδα που έμεινε στην ιστορία για τον τρόπο που αυτοκτόνησε. Η τραγική ζωή της της Αντονιέτα Ρίβας Μερκάδο, που ανέπτυξε τις τέχνες στο Μεξικό

Την πόρτα του μνημείου κοσμεί η σκαλιστή μορφή της μεγάλης κόρης του αρχιτέκτονα.

Η άλλη του κόρη, η δεύτερη, ταυτίστηκε με το σήμα κατατεθέν μίας άλλης πρωτεύουσας: την Παναγία των Παρισίων.

Εκεί που ολοκλήρωσε το σεργιάνι της στον κόσμο. Με ένα τρόπο θεατρικά δραματικό. Έτσι δηλαδή όπως έζησε.

Ένα ανήσυχο πνεύμα

Η Αντονιέτα Ρίβας Μερκάδο ήταν κόρη του Αντόνιο Ρίβας Μερκάδο, ενός από τους πιο γνωστούς αρχιτέκτονες του Μεξικό. Ο πατέρας της είχε στενές διασυνδέσεις με τον δικτάτορα Πορφίριο Ντίας, καθώς και με άλλες σημαντικές προσωπικότητες της πολιτικής σκηνής της χώρας. Έτσι, η Αντονιέτα μεγάλωσε με ανέσεις και προνόμια που ελάχιστα κορίτσια της εποχής διέθεταν. Φοίτησε πλάι σε καλούς δασκάλους, έμαθε τέσσερις ξένες γλώσσες, συνόδευε τον πατέρα της σε ταξίδια ανά την Ευρώπη και έκανε εντατικά μαθήματα μπαλέτου.

Το 1918, σε ηλικία μόλις 18 ετών, παντρεύτηκε τον 28χρονο Άλμπερτ Μπλερ, έναν Άγγλο με διασυνδέσεις στο αντίπαλο στρατόπεδο της πολιτικής του Μεξικό, δηλαδή στην οικογένεια Μαδέρο. Ένα χρόνο αργότερα, απέκτησαν ένα γιο και μετακόμισαν στην μία βουκολική επαρχία της Κοαουίλα, στον βορρά της χώρας. Ωστόσο, τα πρώτα γκρίζα σύννεφα στη σχέση τους είχαν ήδη αρχίσει να εμφανίζονται. Ο Μπλερ ήταν πολύ παραδοσιακός, με αυστηρές και συντηρητικές απόψεις. Αντίθετα, η Αντονιέτα δεν άντεχε το ρόλο της μητέρας-νοικοκυράς και της έλειπαν τα δρώμενα και οι ρυθμοί της μεγαλούπολης.

Μία από τις σταγόνες που ξεχείλισαν το ποτήρι ήταν η άρνηση της νεαρής κοπέλας να κόψει τις φιλικές επαφές που διατηρούσε με τον ζωγράφο Ντιέγκο Ριβέρα -μετέπειτα σύζυγο της Φρίντα Κάλο.

Το 1922, μετά από τέσσερα χρόνια γάμου, η Αντονιέτα πήρε το παιδί κι επέστρεψε στο πατρικό της. Παράλληλα, ο Μπλερ κίνησε τις δικαστικές διαδικασίες για την έκδοση του διαζυγίου. Ένα διαζύγιο που αποδείχθηκε ιδιαίτερα επεισοδιακό.

Η Αντονιέτα Ρίβας Μερκάδο με τον γιο της, Ντόναλντ Αντόνιο. YouTube

Καλλιτεχνική προσφορά

Τα επόμενα τρία χρόνια, η Αντονιέτα και ο μικρός Ντόναλντ Αντόνιο, ταξίδεψαν σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Η 25χρονη κοπέλα ήθελε να γνωρίσει σε βάθος την ευρωπαϊκή κουλτούρα και κυρίως τις ευρωπαϊκές θεατρικές σκηνές. Παρακολούθησε εκατοντάδες παραστάσεις, συμμετείχε σε μικρούς θιάσους και ήρθε σε επαφή με γνωστούς σκηνοθέτες, συγγραφείς και μουσικούς.

Όταν το 1926 επέστρεψε στο Μεξικό, άρχισε να φοιτά στη σχολή Τεχνών του Εθνικού Πανεπιστημίου. Εκεί γνώρισε τον ζωγράφο Μανουέλ Ροντρίγκες Λοσάνο και βίωσε τη δεύτερη μεγάλη ερωτική απογοήτευση της ζωής της. Η Αντονιέτα τον ερωτεύτηκε κι έτρεφε ελπίδες ότι θα μπορούσαν να είναι μαζί. Εκείνος όμως της αποκάλυψε ότι ήταν ομοφυλόφιλος.

Διαβάστε ακόμα: «Πόδια. Τι τα χρειάζομαι από τη στιγμή που έχω φτερά για να πετάξω;». «Αυτό που δεν με σκοτώνει, με θρέφει». Τα αποφθέγματα και οι σκέψεις της Φρίντα Κάλο

Παρόλα αυτά, μέσω του νεαρού ζωγράφου έκανε σημαντικές γνωριμίες και κατάφερε να εισχωρήσει στους καλλιτεχνικούς κύκλους του Μεξικό. Το 1926 ίδρυσε την πολιτιστική λέσχη “Ulises”, η οποία οργάνωνε λογοτεχνικές βραδιές, χρηματοδοτούσε θεατρικές και μουσικοχορευτικές παραστάσεις και βοηθούσε ανερχόμενους καλλιτέχνες.

Τον Ιανουάριο του 1927, ο απρόσμενος θάνατος του πατέρα της καταρράκωσε την Αντονιέτα. Ωστόσο, αντί να βυθιστεί στη μελαγχολία, αποφάσισε να διοχετεύσει μεγάλο μέρος της αμύθητης περιουσίας που κληρονόμησε στο μεγάλο της πάθος, την τέχνη.

Ίδρυσε το θέατρο “Ulises”, χρηματοδότησε την ίδρυση της Συμφωνικής Ορχήστρας του Μεξικό και έγινε σπόνσορας δεκάδων καλλιτεχνών που αργότερα θα εξελίσσονταν σε ονόματα-“ογκόλιθους” της μεξικανικής κουλτούρας.

Στροφή στην πολιτική

Λίγο πριν κλείσει τα 28, η ζωή της πήρε μία ακόμη ριζική τροπή. Υπαίτιος για ακόμα μια φορά ήταν ένας άντρας.

Ο Χοσέ Βασκονσέλος ήταν ένας φιλόδοξος δικηγόρος που είχε ζήσει για πολλά χρόνια στην Αμερική και το 1929 επέστρεφε στο Μεξικό για να κατέβει υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές.

Η Αντονιέτα μετατράπηκε σε πυλώνα της πολιτικής του καμπάνιας. Ενίσχυσε τον Βασκονσέλος τόσο οικονομικά, όσο και μέσω των γνωριμιών της. Σύντομα, όλοι οι διανοούμενοι της χώρας ήταν «βασκονσελικοί».

Εκτός από χρέη “μάνατζερ” όμως, ήταν και η ερωμένη του.

Η Αντονιέτα Ρίβας Μερκάδο με τον Χοσέ Βασκονσέλος. YouTube

Ούτε αυτή η σχέση είχε αίσιο τέλος. Ο Χοσέ Βασκονσέλος ηττήθηκε κατά κράτος στις εκλογές και εγκατέλειψε το Μεξικό. Η 29χρονη δεν τον ακολούθησε.

Συναντήθηκαν ξανά το 1931 στο Παρίσι. Η Αντονιέτα είχε μόλις μάθει ότι έχανε την κηδεμονία του μοναχογιού της από τον πρώην άντρα της και βρισκόταν σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση.

Το βράδυ της 10ης Φεβρουαρίου του 1931 κοιμήθηκαν μαζί στο δωμάτιο ενός κεντρικού ξενοδοχείου. Λίγο πριν τους πάρει ο ύπνος η 30χρονη κοπέλα τον ρώτησε:

«Πες μου αν στα αλήθεια με χρειάζεσαι». Η απάντησή του ήταν πιθανότατα το τελειωτικό χτύπημα στην ήδη κακή ψυχολογία της.

«Καμιά ψυχή δε χρειάζεται μία άλλη. Κανείς, ούτε άντρας, ούτε γυναίκα, δε χρειάζεται κάποιον άλλον εκτός από το Θεό».

Το επόμενο πρωί, η Αντονιέτα σηκώθηκε χαράματα. Περπάτησε μέχρι την Παναγία των Παρισίων που την ώρα εκείνη ήταν σχεδόν άδεια. Κάθισε μπροστά από μία εικόνα του σταυρωμένου Ιησού, έβγαλε ένα όπλο και σημάδεψε την καρδιά της. Ο κρότος αντήχησε σε ολόκληρο το ναό. Οι πιστοί που ήταν παρόντες έσπευσαν να τη βοηθήσουν, ήταν όμως ήδη αργά.

Η Αντονιέτα Ρίβας Μερκάδο είχε δώσει τέλος στη ζωή της. Ο τρόπος όμως που επέλεξε να το κάνει λειτούργησε σε βάρος της υστεροφημίας της. Παρά τον κομβικό ρόλο που διαδραμάτισε στην καλλιτεχνική ανάπτυξη του Μεξικό, έμεινε γνωστή λόγω της αυτοκτονίας της.

αρχική εικόνα: YouTube

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Η πλαστή γυμνή φωτογραφία της Φρίντα Κάλο την εποχή που δεν υπήρχε photoshop. Πώς αποκαλύφθηκε η απάτη και ποιο ήταν το πραγματικό μοντέλο