Αναγνώστης Μοναρχίδης. Ο πιστός αυλικός του Όθωνα και η φάρσα που του έκανε ο Γενναίος Κολοκοτρώνης

του συνεργάτης μας ιστορικού, Κωνσταντίνου Λαγού

Ο Αναγνώστης Μοναρχίδης γεννήθηκε στα Ψαρά το 1785 και από μικρό παιδί ήταν ναυτικός όπως σχεδόν όλοι οι Ψαριανοί. Όταν ξέσπασε η Επανάσταση του 1821 συμμετείχε σε επιχειρήσεις του ελληνικού στόλου εναντίον των Τούρκων. Όμως, σύντομα μπήκε στην πολιτική ως αντιπρόσωπος των Ψαριανών στην Α΄ Εθνοσυνέλευση. Στη συνέχεια κατέλαβε διάφορα πόστα στη διοίκηση. Το 1824 τα Ψαρά κατελήφθησαν και καταστράφηκαν από τους Τούρκους. Για το λόγο αυτό μετά την Επανάσταση ο Αναγνώστης Μοναρχίδης -όπως πολλοί συμπολίτες του- εγκαταστάθηκε στην ελεύθερη Ελλάδα, όπου και συνέχισε την πολιτική του δραστηριότητα.

Από το 1833 που ο Όθωνας ήλθε στην Ελλάδα, ο Μοναρχίδης ανέλαβε κυβερνητικές θέσεις, ως νομάρχης Αιτωλοακαρνανίας -ο πρώτος στην ιστορία- και στη συνέχεια της Αχαΐας και Ήλιδος. Η γυναίκα του Μαρία έγινε κυρία επί των τιμών της βασίλισσας Αμαλίας και σε μία από τις πρώτες φωτογραφίες που δείχνουν τις κυρίες επί των τιμών εμφανίζεται με φορεσιά των Ψαρών.

Ως αποτέλεσμα της Επανάστασης της 3ης Σεπτεμβρίου 1843, η Ελλάδα απέκτησε για πρώτη φορά κοινοβούλιο και γερουσία επί Όθωνα. Το 1844 ο Αναγνώστης Μοναρχίδης εκλέχθηκε γερουσιαστής και πέντε χρόνια αργότερα αντιπρόεδρος της Γερουσίας. Στη συνέχεια, από το 1850 μέχρι και το 1861 υπήρξε πρόεδρος του σώματος. Αυτό ήταν και το ανώτερο πολιτικό αξίωμα που κατέλαβε ο Αναγνώστης Μοναρχίδης.

Ο Γιάννης Βλαχογιάννης, Ιστορική Ανθολογία. Ανέκδοτα-Γνωμικά-Περίεργα-Αστεία εκ του βίου διασήμων Ελλήνων 1820-1864, Αθήναι, 1927, σελίδα 129, με βάση δημοσίευμα της εφημερίδας «Αυγή» της 9^ης Μαΐου 1862 έχει καταγράψει ένα αστείο περιστατικό μεταξύ του Γενναίου Κολοκοτρώνη, γιου του Γέρου του Μοριά, και του Ψαριανού πολιτικού.

Το Μάιο του 1862 ο Όθωνας κάλεσε τον Μοναρχίδη στα ανάκτορα για να διαβουλευθεί μαζί του. Είχε μόλις παραιτηθεί ο πρωθυπουργός Αθανάσιος Μιαούλης -γιός του ναυάρχου- και την ίδια ημέρα έτυχε να βρίσκεται στα ανάκτορα ο επίσκοπος Ακαρνανίας προκειμένου να δώσει τον καθιερωμένο όρκο πίστης μπροστά στο βασιλιά για να γίνει μέλος της Ιεράς Συνόδου. Τότε ο Γενναίος Κολοκοτρώνης που ήταν υπασπιστής του Όθωνα έκανε μία φάρσα στον Αναγνώστη Μοναρχίδη.

Τον ενημέρωσε τάχα ότι ο Όθωνας θα τον έκανε πρωθυπουργό αλλά ήθελε να του κάνει έκπληξη και γι’ αυτό δεν του το είχε πει τίποτα όταν τον κάλεσε στα ανάκτορα. Μάλιστα, ο Γενναίος έδειξε με τρόπο στον Μοναρχίδη τον επίσκοπο Ακαρνανίας λέγοντάς του ότι αυτός ο δεσπότης που θα τον όρκιζε πρωθυπουργό! : «Αϊ, κύριε Πρόεδρε ετελείωσαν πεια τα ψέματα. Όλα είναι έτοιμα, ο δεσπότης εδώ με το Βαγγέλιο, κ’ ετοιμάσου να ορκιστής πρωθυπουργός. Ο βασιλέας σε περιμένει…» Ο Μοναρχίδης τα χάνει. Στην αρχή δεν καλοπιστεύει, μα βλέπει πάλι το δεσπότη και τους άλλους, κάνει τον μισοκακόμοιρο, τρίβεται και στεναχωριέται τάχα. «-Πως να κάμω , αδερφοί» μουρμουρίζει, «είμαι γέρος, με πονούν τα ποδάρια, δε θα τα βολέψω καλά..» Τέλος καμαρώνει η νύφη, σα να μη θέλει το γαμπρό. Αφού τον παιδέψανε καμπόση ώρα, σκάσανε τα γέλια οι αυλικοί, και το χωρατό τους ως εκεί σταμάτησε». Αυτός που τελικά ανέλαβε πρωθυπουργός ήταν ο Γενναίος Κολοκοτρώνης που έκανε τη φάρσα στον Μοναρχίδη

αρχική φωτογραφία: Αρσάκειο

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Γενναίος Κολοκοτρώνης, ο αμόρφωτος γιος του Γέρου του Μοριά, που οι βασιλείς θεωρούσαν «λόγιο». Περιφρονούσε τον κίνδυνο και ορμούσε άφοβα στον αντίπαλο…

 Νέα Επίδαυρος. Το ιστορικό χωριό όπου ψηφίστηκε το πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας. Η αρχαία ακρόπολη, η αινιγματική πυραμίδα, το μεσαιωνικό φρούριο και τα μνημεία της Α’ Εθνοσυνέλευσης