Αναγνωρίζετε μια από τις πιο διάσημες πλατείες της Αττικής; Ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν πέρασε εκεί τις διακοπές του και έγραψε για τον μεγάλο πλάτανο

Η περιοχή στην οποία τραβήχτηκε η φωτογραφία, αν και είναι απομακρυσμένη από το ιστορικό κέντρο της Αθήνας, ήταν κατοικημένη από την αρχαιότητα και ανήκε στο δήμο της Ερεχθηίδος Φυλής.

Έως τα τέλη του 19ου αιώνα η περιοχή δεν είχε περισσότερους από 1.000 κατοίκους και η ανοικοδόμηση της δεν είχε καθόλου ρυμοτομία.

Το 1870 οι κάτοικοι συνέστησαν έναν τοπικό συνεταιρισμό προκειμένου να ενισχύσουν τον τόπο τους, ωστόσο η μεγαλύτερη ανάπτυξη στην περιοχή ήρθε όταν αυτή συνδέθηκε με την Αθήνα μέσω σιδηροδρόμου, που ονομάστηκε Θηρίο.

Έκτοτε η περιοχή μετατράπηκε σε παραθεριστικό παράδεισο των κατοίκων της πόλης και άρχισε να αποκτά κήπους, πάρκα και πλατείες.

Η πλατεία της φωτογραφίας υπάρχει μέχρι σήμερα, αλλά έχει τελείως διαφορετική όψη.

Αποτελούσε ανέκαθεν κομβικό σημείο, αλλά και τόπος συνάντησης των κατοίκων.

Πήρε το όνομά της από έναν πλάτανο που βρισκόταν εκεί από την εποχή της Τουρκοκρατίας και το διατηρεί μέχρι σήμερα, παρόλο που το δέντρο κόπηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’60.

Επί Τουρκοκρατίας, δίπλα στον πλάτανο βρισκόταν το μοναδικό τζαμί των προαστίων, με αποτέλεσμα να συγκεντρώνεται πολύς κόσμος και η πλατεία να γίνει «πέρασμα».

Το δέντρο ήταν σήμα- κατατεθέν όχι μόνο της πλατείας, αλλά ολόκληρης της περιοχής.

Ήταν τόσο εντυπωσιακό που όταν το 1841 βρέθηκε εκεί ο «παραμυθάς» Χανς Κρίστιαν Άντερσεν για να περάσει τις πασχαλινές του διακοπές, έγραψε:

«Κάτω από το δένδρο, στο παχύ γρασίδι απλώσαμε τις κάπες μας, αραδιάσαμε τα μπουκάλια με το κρασί και ριχτήκαμε στο φαγοπότι έχοντας γύρω μας ελληνοπούλες που ζήλευαν τα αρτύσιμα φαγητά μας, μιας που βρισκόμασταν σε περίοδο νηστείας. Έπειτα πήραμε ένα γραφικό μονοπάτι του δάσους. Τα ρυάκια κελάρυζαν δίπλα μας.»

Τις εμπειρίες και τις αναμνήσεις του από το ταξίδι του στην Ελλάδα κατέγραψε ο συγγραφέας στο βιβλίο του, «Οδοιπορικό στην Ελλάδα».

Είναι η πλατεία Πλατάνου στην Κηφισιά.

Εκεί βρισκόταν και ο διάσημος τροχονόμος που στεκόταν μέσα στο βαρέλι του και ρύθμιζε την κυκλοφορία.

Φυσικά όταν λέμε κυκλοφορία για την εποχή εκείνη, εννοούμε βασικά τα λεωφορεία, τους πεζούς και τις άμαξες, καθώς ιδιωτικά αυτοκίνητα κυκλοφορούσαν ελάχιστα.

Λόγω όμως της έλλειψης αυτοκινήτων, υπήρχε και έλλειψη κυκλοφοριακής παιδείας και έτσι ο τροχονόμος ήταν απαραίτητος.

Μάλιστα, μέχρι να επικρατήσουν οι φωτεινοί σηματοδότες, ο τροχονόμος δεν ήταν απλά απαραίτητος, αλλά και ένα πολύ αγαπητό πρόσωπο στους κατοίκους.

Οι παλιοί Κηφισιώτες θυμούνται την περίοδο των γιορτών το βαρέλι του να είναι περιτριγυρισμένο με δώρα που άφηναν οι περαστικοί για να τον ευχαριστήσουν για τις υπηρεσίες του.

Σήμερα το βαρέλι υπάρχει σε παραπλήσιο σημείο για να θυμίζει τις παλιές καλές εποχές.

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: «Δυο δραχμές για Αμπελόκηπους, έξι για Κηφισιά. Όποιος κάθεται αναπαυτικά πληρώνει παραπάνω». Η αστυνομική εγκύκλιος του 1854 που έβαλε τάξη στο χάος με τα κόμιστρα στις άμαξες…