Αμπράμοβιτς. Ο δισεκατομμυριούχος που κάποτε πουλούσε πλαστικές κούκλες στους δρόμους της Μόσχας. Πώς δημιούργησε περιουσία

Ο Ρώσος δισεκατομμυριούχος, Ρόμαν Αμπράμοβιτς αναδύθηκε μέσα από τις “στάχτες” της Σοβιετικής Ένωσης. Από ένα φτωχό και ορφανό παιδί που ζούσε στη Σιβηρία μετατράπηκε σε έναν από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο.

H ζωή του συνοδεύεται από αμφιλεγόμενα ντιλ και καταγγελίες για απάτες, εκβιασμούς και χρηματισμούς.

Η ορφάνια και οι πλαστικές πάπιες

Γεννήθηκε το 1966, στην πόλη Σαράτοφ στη νοτιοδυτική Ρωσία. Μόλις στα 3 του χρόνια, έμεινε ορφανός. Η μητέρα του πέθανε από σηψαιμία, όταν ο Ρόμαν ήταν ενός έτους, και ο πατέρας του καταπλακώθηκε από γερανό σε ένα εργοτάξιο.

Ο Αμπράμοβιτς μεγάλωσε στο πλευρό των θείων του, στο παγωμένο Κόμι της Σιβηρίας, και στα 16 του εγκατέλειψε το σχολείο. “Για να πω την αλήθεια, δεν μπορώ να χαρακτηρίσω κακή την παιδική μου ηλικία”, είχε δηλώσει κάποτε στον Guardian.

“Στην παιδική σου ηλικία δεν μπορείς να συγκρίνεις πράγματα. Κάποιος τρώει καρότα, κάποιος άλλος τρώει καραμέλες, και τα δύο έχουν ωραία γεύση. Ως παιδί δεν μπορείς να διακρίνεις τη διαφορά”.

Μετά από μια σύντομη περίοδο στο στρατό, σπούδασε μηχανολόγος και εργάστηκε ως μηχανικός. Στα χρόνια της περεστρόικα, όπου η φιλελευθεροποίηση της οικονομίας ευνόησε τη δημιουργία επιχειρήσεων, ο Αμπράμοβιτς είχε μια εταιρεία κατασκευής παιδικών παιχνιδιών.

Ο Αμπράμοβιτς πουλούσε πλαστικές κούκλες και πάπιες από το διαμέρισμά του στη Μόσχα. Αργότερα, διεύρυνε το εμπόρευμά του με λαθραία αρώματα.

Η γνωριμία με τον Μπερεζόφσκι και ο στημένος πλειστηριασμός της πετρελαϊκής εταιρείας

Οι πρώτοι Ρώσοι ολιγάρχες δημιούργησαν τις αμύθητες περιουσίες τους κατά τη χαοτική περίοδο που ακολούθησε μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.

Τα κρατικά περιουσιακά στοιχεία μοιράστηκαν σε ιδιώτες πλειοδότες, συχνά μέσω ύποπτων συμφωνιών. Οι σωστές διασυνδέσεις ήταν αυτό που καθόριζε την τύχη και την πορεία του καθενός.

Για τον Αμπράμοβιτς καθοριστική ήταν η γνωριμία με τον Ρώσο μεγιστάνα, Μπόρις Μπερεζόφσκι, σε μια κρουαζιέρα στην Καραϊβική τον Δεκέμβριο του 1994.

Ο Μπερεζόφσκι είχε απευθείας συνομιλίες με τον τότε πρόεδρο Μπόρις Γέλτσιν. Χάρη στον Μπερεζόφσκι, ο Αμπράμοβιτς μπήκε στα “σαλόνια” της πολιτικής και, μάλιστα, απέκτησε ένα διαμέρισμα στο Κρεμλίνο.

Ο τεράστιος πλούτος του Αμπράμοβιτς βασίστηκε στην πετρελαϊκή εταιρεία Sibneft. Τη δημιούργησε ο Γέλτσιν το 1995, ορίζοντας ως στελέχη της τον Αμπράμοβιτς και τον Μπερεζόφσκι, και, εν συνεχεία, ιδιωτικοποιήθηκε σε μια δημοπρασία που θεωρήθηκε στημένη.

Χάρη σε δάνειο που εγκρίθηκε από το Κρεμλίνο, ο Αμπράμοβιτς εξαγόρασε τη Sibneft για λιγότερο από το 1/10 της πραγματικής της αξίας: 250 εκατομμύρια δολάρια αντί 2,7 δισεκατομμυρίων.

Το 2005, ο Αμπράμοβιτς έδωσε τη Sibneft πίσω στο Κρεμλίνο για 13 δισεκατομμύρια δολάρια.

Το 2012, ενώπιον βρετανικού δικαστηρίου, ο Αμπράμοβιτς παραδέχθηκε ότι πλήρωσε εκατομμύρια σε δωροδοκίες για να προχωρήσει η συμφωνία για την εξαγορά της Sibneft.

Επίσης, ανέφερε ότι είχε δώσει στον Μπερεζόφκσι 10 εκατ. δολάρια προκειμένου να “λαδώσει” αξιωματούχο του Κρεμλίνου.

Σύμφωνα με έρευνα του ΒΒC, η Υπηρεσία Οικονομικών Εγκλημάτων σχεδίαζε να απαγγείλει την κατηγορία της απάτης κατά του Αμπράμοβιτς.

Ωστόσο, η υπόθεση δεν προχώρησε, διότι, σύμφωνα με τον τότε αρμόδιο εισαγγελέα, Γιούρι Σκουράτοφ, ο Ρώσος δισεκατομμυριούχος ήταν προστατευόμενος του Γέλτσιν.

Σε αντάλλαγμα, ο Αμπράμοβιτς πλήρωσε για την προεκλογική καμπάνια του Γέλτσιν το 1996 και κάλυπτε τα έξοδα της κόρης του προέδρου.

Έτσι, ο Ρώσος ολιγάρχης κατάφερε να βγει αλώβητος από τους λεγόμενους “πολέμους του αλουμινίου”, κατά τους οποίους πάνω από 100 άνθρωποι πέθαναν σε αναμετρήσεις μεταξύ συμμοριών για τον έλεγχο των προσοδοφόρων μεταλλουργείων.

Η απαγωγή του κινέζου πλειοδότη

Το 2002, όταν πρόεδρος της Ρωσίας ήταν πλέον ο Πούτιν, ο Αμπράμοβιτς απέκτησε άλλη μία κρατική πετρελαϊκή εταιρεία, τη Slavneft.

Με βάση έγγραφο που λέγεται ότι περιείχε πληροφορίες των ρωσικών αστυνομικών αρχών για τον Αμπράμοβιτς και περιήλθε σε γνώση της εκπομπής BBC Panorama, το αποτέλεσμα κι εκείνης της δημοπρασίας ήταν προϊόν εκβιασμών και διαπλοκής.

Τη Slavneft διεκδικούσε τότε και η κινεζική εταιρεία CNPC. Ήταν, μάλιστα, διατεθειμένη να προσφέρει τα διπλάσια χρήματα από αυτά που έδινε ο Αμπράμοβιτς.

Ωστόσο, σύμφωνα με το έγγραφο που επικαλείται το BBC Panorama, μέλος της κινεζικής αντιπροσωπείας απήχθη όταν έφτασε στη Μόσχα για τη δημοπρασία. Αφέθηκε ελεύθερο μόνο αφού η εταιρεία δήλωσε την απόσυρσή της από τη διεκδίκηση της Slavneft.

Ο Βλαντιμίρ Μίλοφ, που ήταν τότε αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας της Ρωσίας, δεν μίλησε στο BBC Panorama για το περιστατικό της απαγωγής. Όμως, υποστήριξε πως υψηλόβαθμα πολιτικά στελέχη είχαν εξαρχής αποφασίσει ότι η Slavneft θα κατέληγε στον Αμπράμοβιτς.

Οι δικηγόροι του Ρώσου μεγιστάνα διατείνονταν ότι o ίδιος δεν γνώριζε τίποτε για την απαγωγή, καθώς και ότι οι ισχυρισμοί για διαφθορά στις συμφωνίες για τις εταιρείες Slavneft και Sibneft είναι ψευδείς.

Η δικαστική διαμάχη με τον Μπερεζόφσκι

Το 2011 ο Μπερεζόφσκι άσκησε αγωγή εναντίον του Αμπράμοβιτς στο Ανώτατο Δικαστήριο Δικαιοσύνης του Λονδίνου. Τον κατηγόρησε για εκβιασμό και αθέτηση της σύμβασης για την ιδιωτικοποίηση της Sibneft, σύμφωνα με την οποία θα μοιραζόταν το ήμισυ των κερδών της εταιρείας.

Υποστηρίζοντας ότι είναι συνιδιοκτήτης της Sibneft, ζητούσε πάνω από 3 δισεκατομμύρια λίρες αποζημίωση. Ο Μπερεζόφσκι έχασε, τελικά, τη δικαστική μάχη, καθώς θεωρήθηκε αναξιόπιστος μάρτυρας.

Η δημοφιλία μετά την αγορά της Τσέλσι

To 2003, o Αμπράμοβιτς έγινε διάσημος μέσα από την εξαγορά της αγγλικής ποδοσφαιρικής ομάδας Τσέλσι, έναντι 140 εκατομμυρίων στερλίνων. Η Άρσεναλ και η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ήταν οι άλλοι δύο υποψήφιοι προς αγορά σύλλογοι.

“Είμαι σίγουρος ότι ο κόσμος θα επικεντρωθεί σε εμένα για τρεις ή τέσσερις ημέρες, αλλά θα περάσει. Θα ξεχάσουν ποιος είμαι και μου αρέσει αυτό”, πίστευε ο Ρώσος δισεκατομμυριούχος εκείνη την περίοδο.

Η περιουσία του Αμπράμοβιτς, σε συνδυασμό με την πρόσληψη του Πορτογάλου προπονητή, Ζοζέ Μουρίνιο τα πρώτα χρόνια, έκαναν την Τσέλσι πρωταγωνίστρια και ισχυρή δύναμη στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο.

Από το 2004 έως το 2021, ο σύλλογος από το Λονδίνο κατέκτησε πέντε πρωταθλήματα Αγγλίας, πέντε κύπελλα Αγγλίας και δύο Τσάμπιονς Λιγκ.

Η περιουσία του Ρώσου μεγιστάνα

Σύμφωνα με το Forbes, η καθαρή περιουσία του Αμπράμοβιτς ανερχόταν σε 14,5 δισεκατομμύρια δολάρια το 2021, καθιστώντας τον τον ενδέκατο πλουσιότερο άνθρωπο στη Ρωσία και νούμερο 142 στον κόσμο.

Υπό την σκέπη του βρίσκονται τουλάχιστον 70 επαύλεις σε Λονδίνο και Ρωσία και εκτάσεις στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους και τις Γαλλικές Δυτικές Ινδίες. Διαθέτει το δεύτερο μεγαλύτερο γιοτ στον κόσμο, ενώ έχει ένα ολόκληρο στόλο από αυτοκίνητα και ιδιωτικά τζετ.

Οι δεσμοί με τον Πούτιν

Λέγεται ότι ο Αμπράμοβιτς ήταν ο πρώτος άνθρωπος που συνέστησε τον Πούτιν στον Μπόρις Γέλτσιν για διάδοχό του. Έχει χαρακτηριστεί ως “διαχειριστής των ιδιωτικών οικονομικών συμφερόντων” του Ρώσου προέδρου.

Ο βιογράφος του Πούτιν, Κρις Χάτσινς, περιέγραψε τη μεταξύ τους σχέση σαν αυτή μεταξύ πατέρα και αγαπημένου γιου. Ο Ρώσος ολιγάρχης έχει αμφισβητήσει σθεναρά δημοσιεύματα που υποστηρίζουν την εγγύτητά του με τον Πούτιν ή ότι έχει κάνει κάτι που να δικαιολογεί την επιβολή κυρώσεων εναντίον του.

Πηγές εικόνων κεντρικής φωτογραφίας: Wikipedia, Youtube και Youtube