Άμαξες. Κόστιζαν μια περιουσία και ήταν προνόμιο των πλουσίων. Με πόσα έτρεχαν και πότε κυκλοφόρησαν οι άμαξες που ήταν ταξί και οι άμαξες λεωφορεία

Η πάμπλουτη παριζιάνα, μαντάμ Σαπάλ έκανε μια θεαματική είσοδο στο Μιλάνο του 1670 μέσα σε μια υπερπολυτελή άμαξα.

Ήταν μια πανάκριβη cocchio και η σύζυγος του φαρμακοποιού ήταν η πρώτη ιδιοκτήτρια της ιδιαίτερης αυτής άμαξας, η οποία επινοήθηκε στην Ουγγαρία, αλλά κατασκευάστηκε με μεράκι και υψηλή αισθητική στην Ιταλία.

Στο Μιλάνο υπήρχαν 1.586 καρότσες αν και οι κάτοικοι ήταν 80.000.

Στατιστικά αντιστοιχούσε μια άμαξα ανά πενήντα κατοίκους, αλλά μόνο οι πλούσιοι μπορούσαν να τις αποκτήσουν.

Και πάλι όμως το Μιλάνο ήταν η «πόλη των αμαξών» κι όχι άδικα.

Πολυτελή κρύσταλλα άρχισαν να διακοσμούν από τις πιο ακριβές άμαξες έως και τα πιο παλιά κάρα. Η πρώτη άμαξα με κρύσταλλα που κυκλοφόρησε έκανε ιδιαίτερη εντύπωση στην πόλη και ήταν ιδιοκτησία του Μποσομπιέρ από τη Μασσαλία.

Οι Ιταλοί παθιάστηκαν με τις άμαξες οι οποίες ήταν ιδιαίτερα ακριβές. Χρειαζόταν μια ολόκληρη περιουσία για να αποκτήσουν μια μιλανέζικη καρότσα κι έτσι το ιππήλατο όχημα έγινε προνόμιο μόνο των πλουσίων.

Η ενοικίαση

Τον 16ο αιώνα υπήρχε η επιλογή να ναυλώσει κάποιος μια άμαξα, όμως και αυτό ήταν μια δαπανηρή υπηρεσία. Η επανάσταση για τη διευκόλυνση των ταξιδιωτών ήρθε το 1594.

Ένας γάλλος στρατηγός οργάνωσε για πρώτη φορά τις δημόσιες μεταφορές. Οι ταξιδιώτες θα είχαν πλέον τη δυνατότητα να διανυκτερεύουν και να ξεκουράζουν τα άλογα σε ειδικούς ταχυδρομικούς σταθμούς.

Χωρίς αυτές τις διανυκτερεύσεις, η ταχύτητα των αμαξών έφτανε τα 6 χλμ. την ώρα! Οι αποστάσεις ήταν τεράστιες, οι δρόμοι ακατάλληλοι, οι καιρικές συνθήκες απρόβλεπτες κι όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα πολλά αμάξια να φθάνουν στον προορισμό τους με σοβαρές ζημιές. Αυτό που είχε σημασία όμως, ήταν πως είχαν επινοηθεί οι συγκοινωνίες δημοσίας χρήσεως.

Οι άμαξες λεωφορεία

Ο μαθηματικός και φιλόσοφος Πασκάλ είχε προτείνει να υπάρχουν λεωφορεία με υποχρεωτική και προκαθορισμένη πορεία. Τα ονόμασε omnibus, μετέφεραν μέχρι έξι ανθρώπους κι εγκαινίασαν τα ταξίδια τους στις 18 Μαρτίου 1662. Το εισιτήριο ήταν πλέον προσιτό σε όλους, πλούσιους και φτωχούς. Δέκα χρόνια αργότερα, ο Κάρολος Βιλλέν έδωσε την επόμενη «σωτήρια» ιδέα για τους ταξιδιώτες, την «αστική συγκοινωνία».

Οι άμαξες ταξί

Η πρώτη ταχυδρομική υπηρεσία και τα πρώτα ταξί εμφανίσθηκαν τον 18^ο αιώνα. Στο μεταξύ όλο και πιο περίεργες και πολυτελείς καρότσες κατέκλυζαν τους καλοφτιαγμένους πια δρόμους του Μιλάνου, διαδίδοντας την τέχνη της καρροσερί.

Όπως και με τα αυτοκίνητα στις μέρες μας, έτσι και τότε έβγαιναν διάφορα

μοντέλα, που διέφεραν και από τη διακόσμηση που συχνά ήταν πανάκριβη.

Ωστόσο, όλο και περισσότεροι ταξιδιώτες μπορούσαν να ταξιδεύουν με τη δημόσια συγκοινωνία.

Τα λεωφορεία πλέον μετέφεραν 8 επιβάτες με τις αποσκευές τους και είχαν δύο οδηγούς. Η «άμαξα της Λυών» όπως ονομάστηκε η οκταθέσια, έγινε πασίγνωστη σε όλη την Ευρώπη και έγινε άμαξα αναφοράς για πολλές δεκαετίες.

Η εποχή των μηχανών

Πλησίαζε η εποχή της ταχύτητας και των μηχανών και ελάχιστοι μπορούσαν να φανταστούν την τρομακτική εξέλιξη των συγκοινωνιών. Ο διακαής πόθος για ταχύτερες διαδρομές οδήγησε στην κατάργηση των διανυκτερεύσεων.

Οι μηχανές όμως ανέτρεψαν πλήρως τα δεδομένα.

Με αδιανόητες επιδόσεις σε σχέση με τα άλογα, η ατμομηχανή σήμανε το θάνατο της καρότσας. Σταδιακά, οι φοβισμένοι ταξιδιώτες άρχισαν να πείθονται και να εμπιστεύονται τα τρένα.

Οι επιχειρήσεις έβγαζαν διαφημιστικά φυλλάδια ώστε να προβάλουν τις υπηρεσίες τους και να προσελκύσουν πελάτες.

Σε μια τελευταία προσπάθεια επιβίωσης κατασκευάστηκαν πολλά αμάξια γρηγορότερα από κάθε άλλη φορά, αλλά δεν άντεξαν στον ανταγωνισμό. Τα ατμοκίνητα λεωφορεία κατακτούσαν ολοένα και περισσότερο έδαφος με τους Άγγλους να τα εγκαινιάζουν πρώτοι. Η άμαξα περιορίστηκε σε μια βοηθητική χρήση και σταδιακά απαξιώθηκε εντελώς τον 20ο αιώνα.

Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας: Wikimediamtx Commons

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: H άμαξα που μετέφερε τη σορό του Μεγάλου Αλεξάνδρου ζύγιζε πάνω από 100 τόνους και την έσερναν 64 ημίονοι. Ήταν διακοσμημένη με τόνους χρυσού και χιλιάδες πολύτιμους λίθους και την άρπαξε ο Πτολεμαίος πριν να φτάσει στον προορισμό της