Αλέστα, τα γένια του Κιουταχή χέστα! Ο υπερασπιστής του Μεσολογγίου που έσπαζε τα νεύρα του Κιουταχή κάθε βράδυ. Η πρωτοφανής παράκληση του βεζίρη στους πολιορκημένους

του συνεργάτη μας ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Τους πρώτους εννέα μήνες της Δεύτερης Πολιορκίας του Μεσολογγίου (Απρίλιος-Δεκέμβριος 1825), ο Κιουταχής με τους Τουρκοαλβανούς του επιχειρούσαν ανεπιτυχώς εναντίον της πόλης.

Μόνο από το τέλος του 1825, όταν ο Ιμπραήμ και το αιγυπτιακό στράτευμά του κατέφθασαν και εκείνοι έξω από το Μεσολόγγι, η πολιορκία έγινε πιο οργανωμένα. Ο Ιμπραήμ κατάφερε με τον αιγυπτιακό στόλο να επιβάλλει απόλυτο αποκλεισμό στην πόλη, κάτι που ο Κιουταχής απέτυχε να κάνει όλο το προηγούμενο διάστημα. Είναι κατόρθωμα, ότι οι κάτοικοι του Μεσολογγίου άντεξαν για ακόμη τέσσερις μήνες αυτή τη «διπλή» πολιορκία από Τουρκαλβανούς και Αιγυπτίους, μέχρι και την ηρωική Έξοδο, στις 10 Απριλίου 1826.

Όσο καιρό ο Κιουταχής πολιορκούσε μόνος του το Μεσολόγγι αντιμετώπιζε πολλά προβλήματα και δυσκολίες. Το ηθικό των ανδρών του είχε πέσει εξαιτίας της μάταιης προσπάθειας και του γεγονότος ότι είχαν αποτύχει όλα τα σχέδια να πάρουν την πόλη. Όμως και το ηθικό του Κιουταχή δεν ήταν σε καλύτερη κατάσταση. Δεν του έφθαναν όλα τα προβλήματα που τον ταλάνιζαν, έπρεπε να υποφέρει και έναν Έλληνα που είχε βρει τρόπο να του σπάει τα νεύρα κάθε βράδυ. Επρόκειτο για ένα είδος «ψυχολογικού πολέμου» στον αντίπαλο που είχε αρχίσει να αποδίδει.

Αυτός ο Έλληνας υπερασπιστής του Μεσολογγίου λεγόταν Πάνος Γουρνάρας και ήταν υπεύθυνος για κάποια από τα κανόνια που ήταν τοποθετημένα στον προμαχώνα της πόλης και την προστάτευαν από τις επιθέσεις των ανδρών του Κιουταχή. Τη νύχτα λοιπόν που επικρατούσε απόλυτη ησυχία, καθώς οι αντιμαχόμενες πλευρές ξεκουράζονταν, ο Γουρνάρας παρέμενε στη θέση του πάνω στο προμαχώνα και επαναλάμβανε συνέχεια και ρυθμικά με τη βροντώδη φωνή του το σύνθημα:

Αλέστα, τα γένια του Κιουταχή χέστα!

Τα ιερά γένια

Οι φωνές του Γουρνάρα ακούγονταν καθαρά στο τουρκικό στρατόπεδο που ήταν πολύ κοντά στο Μεσολόγγι και ο ίδιος ο Κιουταχής -ο οποίος γνώριζε Ελληνικά- έπρεπε να υποφέρει να ακούει κάθε βράδυ να του βρίζουν τα γένια. Για τους Τούρκους εκείνης της εποχής τα γένια ήταν ιερό σύμβολο και ουσιαστικά ο Γουρνάρας ξεφτίλιζε την τιμή του Τούρκου στρατηγού. Στο τέλος ο Κιουταχής δεν άντεξε άλλο και έκανε κάτι ίσως μοναδικό στην παγκόσμια στρατιωτική ιστορία.

Είπε στους στρατιώτες του να μεταφέρουν στους Έλληνες την παράκλησή του να σταματήσουν να βρίζουν τα γένια του! Είναι γνωστό ότι στη διάρκεια της πολιορκίας του Μεσολογγίου Έλληνες και Τούρκοι συχνά επικοινωνούσαν στα διαλείμματα της μάχης. Όμως το αίτημα σχετικά με τα γένια του Κιουταχή ήταν κάτι ασυνήθιστο. Τελικά, οι Τούρκοι εισέπραξαν την απάντηση ότι οι υπερασπιστές του Μεσολογγίου καταλαβαίναν το πρόβλημα του Κιουταχή και θα ήθελαν να τον εξυπηρετήσουν, αλλά αυτός που φώναζε ήταν ένα «παλιόπαιδο που δεν καταλάβαινε από διαταγές».

Διαβάστε ακόμα: «Πούλα το λάδι γιατί θα πέσει η τιμή του». Αυτό ήταν το σύνθημα για τη δολοφονία του Οδυσσέα Ανδρούτσου. Τον φυλάκισαν στην Ακρόπολη, εκεί που πολέμησε τους Τούρκους και τον δολοφόνησαν οι συμπολεμιστές του

Ο στρατηγός Δημήτριος Μακρής, ένας από τους στρατιωτικούς διοικητές στο Μεσολόγγι, που κατέγραψε το περιστατικό αφήνει να εννοηθεί ότι ίσως το παραπάνω να ισχύει, δηλαδή να ζητήθηκε από τον Πάνο Γουρνάρα να σταματήσει να βρίζει τα γένια του Κιουταχή αλλά αυτός δεν υπάκουσε:

«Στο Μεσολόγγι ο περίφημος παλιός κλέφτης, κατόπι ναυτικός, και τότε αρχιπυροβολιστής Πάνος Γουρνάρας, από το χωριό Μεσάριστα του Ζυγού, τη νύχτα με την ησυχία έβγαινε στα προχώματα και φώναζε με την αγριοφωνάρα του:

Αλέστα, του Κιούταχη τα γένια χέστα!

Οι Αρβανίτες κάμανε παράπονα στους κλεισμένους (στο Μεσολόγγι) γι’ αυτήν την προσβολή, που πείραζε το βεζύρη (τον Κιουταχή), κι εκείνοι πάλι βρίσκανε πρόφαση πως ένα παλιόπαιδο ήταν αυτό που φώναζε.

Ποιος όμως να συμμαζέψει τον άγριο τον Γουρνάρα;»

Πηγή: Δημήτριος Μακρής, Ιστορία του Μεσολογγίου (Ανέκδοτο χειρόγραφο στην Εθνική Βιβλιοθήκη)

Αρχική φωτογραφία: Wikipedia

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Η πανέμορφη «Κόρη της Ακρόπολης». Ήταν χήρα του Γκούρα και έγινε καπετάνισσα στην πολιορκία από τον Κιουταχή. Γιατί ο λαός απέδωσε τον θάνατό της σε κατάρα