Αίγινα, η ναυτική υπερδύναμη που συγκρούστηκε με την Αθήνα. Η σχέση του νησιού με τον Λάδωνα και τον Ασωπό (drone)

Είναι παγκοσμίως γνωστή για τα φυστίκια της ενώ αποτέλεσε την πρώτη πρωτεύουσα της Ελλάδας.

Ο λόγος για την Αίγινα, το νησί του Αργοσαρωνικού, με την πλούσια ιστορία, που χάνεται στα βάθη των αιώνων.

Το νησί της Αίγινας

Η Αίγινα βρίσκεται στο κέντρο του Σαρωνικού Κόλπου, περιβαλλόμενη από το Αγκίστρι, τα Μέθανα, την Τροιζήνα, τον Πόρο και τις ακτές της ηπειρωτικής Αττικής. Το έδαφός της είναι ηφαιστιογενές, με τις βόρειες περιοχές να αποτελούνται από ιζηματογενή πετρώματα και τις νότιες από εκρηξιγοενή.

Η πανίδα του νησιού αποτελείται από τρυγόνια, λαγούς, αγριοκούνελα και αλεπούδες ενώ η χλωρίδα από αγριελιές, πουρνάρια, φρύγανα, ράμνους και φιλίκια.

Η νύμφη Αίγινα

Σύμφωνα με τη μυθολογία, η Αίγινα ήταν νύμφη και μια από τις είκοσι κόρες του ποταμού Ασωπού και της Μετώπης, κόρης του ποταμού Λάδωνα.

Σύντομα, ο Δίας την ερωτεύτηκε και τη μετέφερε, παρά τη θέλησή της, στην Οινόη ή Οινώνη (τη σημερινή Αίγινα). Όταν ο Ασωπός συνειδητοποίησε, ότι η κόρη του λείπει, άρχισε να την αναζητά απεγνωσμένα. Καθώς περνούσαν οι μέρες και η Αίγινα παρέμενε εξαφανισμένη, ο Ασωπός ζήτησε τη συνδρομή του Σίσυφου, που έδρευε στην ακρόπολη της πόλης και παρατηρούσε τα πάντα από ψηλά.

Παρά τους αρχικούς δισταγμούς του, τελικά αποκάλυψε την αρπαγή του Δία. Σε αντάλλαγμα, ο Ασωπός του πρόσφερε μία πηγή με νερό.

Από την ένωση του Δία και της Αίγινας, προήλθε ο περίφημος βασιλιάς του ομώνυμου νησιού, Αιακός.

Σημειώνεται ότι ο ποταμός Ασωπός υπάρχει μέχρι και σήμερα στην Αίγινα, αλλά ονομάζεται “Ρέμα της Σκοτεινής”.

Αρχαιότητα

Από τις αρχαιολογικές έρευνες έχει αποδειχθεί πως οι πρώτοι κάτοικοι του νησιού, πιθανώς προερχόμενοι από την Πελοπόννησο, εγκαταστάθηκαν στην περιοχή “Κολώνα”, αριστερά από το λιμάνι της Αίγινας και ασχολήθηκαν κυρίως με τη γεωργία και την αλιεία.

Από εκείνη την εποχή μέχρι τα τέλη του 12ου αιώνα π.Χ., η Αίγινα δέχτηκε διαδοχικά τις επιδράσεις του Κρητικού και Μυκηναϊκού πολιτισμού.

Καθ’ όλη τη διάρκεια των αρχαίων χρόνων, το νησί προσέλκυε συνέχεια νέους κατοίκους, γιατί τα φυσικά λιμάνια της ενέπνεαν ασφάλεια τους κατοίκους ενώ στο εσωτερικό ήταν ένας ήρεμος τόπος, χωρίς ψηλά βουνά και αδιάβατα δάση.

Εμπορική δύναμη

Τον 7ο αιώνα π.Χ. η Αίγινα συμμετείχε στην πολιτική ομοσπονδία υπό την ονομασία Αμφικτιονία της Καλαυρίας μαζί με την Αθήνα, το Βοιωτικό Ορχομενό, την Τροιζήνα, την Ερμιόνη, την Ναυπλία και την Πρασίη, με σκοπό την πάταξη της ακμάζουσας πειρατείας στο Αιγαίο, λόγω της παρακμής των Μυκηναίων.

Μέχρι το 459 π.Χ., το νησί είχε εξελιχθεί σε σημαντική ναυτική και εμπορική δύναμη της εποχής, αναπτύσσοντας εξαγωγικό εμπόριο πήλινων αγγείων και αρωμάτων εγχώριας παραγωγής.

Λέγεται, μάλιστα, ότι οι Αιγινήτες υπήρξαν οι πρώτοι που έκοψαν ασημένια νομίσματα στον ελλαδικό χώρο, λίγες δεκαετίες μετά την επινόηση του νομίσματος από τους Λυδούς.

Ο ανταγωνισμός με την Αθήνα

Η ναυτική πρωτοκαθεδρία της Αίγινας αποτελούσε εμπόδιο στις επιδιώξεις της Αθήνας, με αποτέλεσμα ήδη από τα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. να παρατηρείται ένταση στις σχέσεις μεταξύ τους. Μετά το τέλος των Μηδικών Πολέμων, η Αίγινα συνασπίστηκε με την Σπάρτη και την Κόρινθο, ως ένδειξη οριστικής σύγκρουσης με την Αθήνα.

Η σημερινή πρωτεύουσα έλαβε το σήμα πολέμου και επιτέθηκε το 458 π.Χ. Στη ναυμαχία που ακολούθησε οι Αιγινήτες ηττήθηκαν και η πρωτεύουσά τους καταλήφθηκε. Απότοκος της ήττας ήταν το γκρέμισμα των τειχών της πόλης, η παράδοση των πλοίων και η επιβολή φόρου υποτέλειας.

Στα χρόνια που ακολούθησαν η Αίγινα απώλεσε κάθε αίγλη της καταλήγοντας διαδοχικά στους Αιτωλούς, τους Περγαμηνούς και τους Ρωμαίους. Σύμφωνα με τον Παυσανία, που πέρασε από το νησί το 150 μ.Χ., στην Αίγινα δεν υπήρχε “τίποτα αξιόλογο”.

Επανάσταση 1821

Την περίοδο της επανάστασης στην Αίγινα κατέφυγαν χιλιάδες κάτοικοι της Στερεάς Ελλάδας, της Πελοποννήσου και του Ανατολικού Αιγαίου και ιδιαίτερα των περιοχών του Γαλαξιδίου, των Ψαρών και της Αθήνας.

Υπολογίζεται ότι στην επανάσταση συμμετείχαν περίπου 400 Αιγινήτες.

Την περίοδο 1826-1827 η ελληνική κυβέρνηση εγκαταστάθηκε στο νησί, αφού η ορισθείσα πρωτεύουσα πόλη του Ναυπλίου, δεν παρείχε την αναγκαία ασφάλεια. Έτσι, το 1827, η Αίγινα ορίστηκε ως -προσωρινή- πρώτη πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, ιδιότητα που διατήρησε ως το 1829.

Διαβάστε ακόμα στη “ΜτΧ”: Όταν οι διάσημοι μυστακοφόροι οπλαρχηγοί του 1821 ξυρίστηκαν για να μοιάζουν του Καποδίστρια. Το άγνωστο περιστατικό με τους Πανουργιά και Δυοβουνιώτη

Σύμφωνα με τον ιστορικό Εντγκάρ Κινέ (Edgar Quinet), την εποχή του Καποδίστρια, ο πληθυσμός του νησιού ανερχόταν στους δέκα χιλιάδες κατοίκους μαζί με τους πρόσφυγες, που έφτασαν να αποτελούν το 70% των κατοίκων. Κυβερνητικές εκτιμήσεις κάνουν λόγο για σαράντα χιλιάδες.

Ήταν η περίοδος που κατασκευάστηκαν τα κτίρια του Ορφανοτροφείου, στο οποίο στεγάστηκαν το αλληλοδιδακτικό σχολείο και το εθνικό τυπογραφείο. Δημιουργήθηκε επίσης το αρχαιολογικό μουσείο και το κυβερνείο, στο οποίο στεγάστηκε η πρώτη βιβλιοθήκη της χώρας.

Μετά την μεταφορά της πρωτεύουσας στο Ναύπλιο, η Αίγινα άρχισε να παρακμάζει, ενώ ο πληθυσμός της μειώθηκε κατά το ήμισυ.

Το ξακουστό Φυστίκι Αιγίνης

Στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου, το εμπόριο και ιδιαίτερα η αλιεία και η επεξεργασία του σφουγγαριού ήταν οι κύριοι μοχλοί οικονομικής ανάπτυξης του νησιού. Το 1971 υπολογίζεται ότι οι ψαράδες αποτελούσαν το 40% του εργατικού δυναμικού, οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι 30% αντίστοιχα ενώ ο σπογγαλιευτικός στόλος του νησιού ήταν παγκοσμίως διάσημος.

Το 1896 μια νέα καλλιέργεια εμφανίστηκε στην Αίγινα. Η περίφημη φυστικιά!

Τους πρώτους σπόρους έφερε από τη Συρία στο νησί ο ιατρός Νίκος Πέργογλου. Όπως αποδείχτηκε ήταν η πιο εύστοχη εισαγωγή που θα μπορούσε να γίνει. Η γη της Αίγινας ήταν ιδανική για τις φυστικιές και έκτοτε αποτελεί τη σημαντικότερη και πιο αποδοτική καλλιέργεια, η οποία χάρισε στην Αίγινα οικονομική άνθηση και επανέφερε την αλλοτινή της αίγλη.

Δείτε το βίντεο drone του συνεργάτη μας geokok drone_4u από την Αίγινα: 

Διαβάστε ακόμα στη “ΜτΧ”: Το ξενοδοχείο – φάντασμα της Αίγινας. Το άλλοτε πολυτελές κατάλυμα που έβαλε ξαφνικό λουκέτο και ρημάζει εδώ και 35 χρόνια. Δείτε την παραλία από ψηλά (drone)