Οι άγνωστοι “θησαυροί” της κάβας Τατοΐου. Το διάσημο ντόπιο κρασί που κατέκτησε διεθνή βραβεία και η συλλεκτική φιάλη ουίσκι από την ενθρόνιση της Ελισάβετ

Στη φωτογραφία ντοκουμέντο που εξασφαλίσαμε από έναν ηλικιωμένο συλλέκτη, βλέπουμε ένα αυθεντικό κρασί παραγωγής του κτήματος Τατοΐου, με ετικέτα εμφιάλωσης 1948! Ανάλογες φιάλες από το “χαμένο” κρασί εντόπισαν πρόσφατα και οι συντηρητές του υπουργείου πολιτισμού στην κάβα του οινοποιείου.

Το κρασί ήταν ένα από τα ξακουστά προϊόντα του κτήματος όπου στεγάζονταν τα θερινά βασιλικά ανάκτορα και ήταν ένα περιζήτητο προϊόν.

Τα αμπέλια του κτήματος παρήγαγαν εξαιρετικής ποιότητας κρασί και ποικιλίες με διαφορετικές γεύσεις και προδιαγραφές. Το συγκεκριμένο μπουκάλι ήταν διαδεδομένο και πιο προσιτό σε τιμή σε σχέση με τον ακριβό ανταγωνιστή του Chateau Decelie. Η ετήσια παραγωγή ξεπερνούσε τα 130 χιλιάδες μπουκάλια!

Η παραγωγή του κρασιού γινόταν στο οινοποιείο που είναι ένα από τα πιο παλιά κτίρια του κτήματος. Ανεγέρθηκε σταδιακά μέσα στην επταετία 1879-1885 και θεωρείται ως ένα από τα παλιότερα σωζόμενα κτίρια από την εποχή του Γεωργίου Α’. Αρχικά το Τατόι παρήγαγε τον Οίνο Δεκελείας (Chateau Decelie) σε τρεις ποικιλίες. Μαύρο μπρούσκο, κοινό λευκό και «εξαιρετικό».

Μετά τον πόλεμο άρχισε να παράγεται και να εμφιαλώνεται και μια δεύτερη ομώνυμη του κτήματος μάρκα, το «Τατόι».

Η παραγωγή ήταν αξιόλογη και τα μπουκάλια πωλούνταν σε εξειδικευμένα πρατήρια των Αθηνών, όπως αυτό του Σπύρου Λάφη στην οδό Σταδίου 49.

Το ίδιο συνέβαινε και με το βούτυρο, που ήταν επίσης ένα προϊόν παραγωγής του κτήματος, το οποίο έβγαινε από το βουτυροκομείο.

Τμήμα του οινοποιείου ήταν υπόσκαφο, ώστε να διατηρούνται τα εμφιαλωμένα κρασιά στην σωστή θερμοκρασία.

Μετά το 2000 η στέγη του οινοποιείου κατέρρευσε λόγω έντονης χιονόπτωσης. Το 2005, το υπουργείο Πολιτισμού πραγματοποίησε καθαρισμό των τοίχων, την στερέωση της ράμπας και την πλήρη αφαίρεση της στέγης, αλλά οι εργασίες διακόπηκαν απότομα το καλοκαίρι του 2008.

Η πρόσφατη επαναδραστηριοποίσηση των υπηρεσιών του υπουργείου Πολιτισμού για την συντήρηση και την ανάδειξη των κτιρίων έφερε στο προσκήνιο και την περίφημη κάβα του κτήματος όπου  εντοπίστηκε μεγάλος αριθμός σπάνιων κρασιών και αλκοολούχων ποτών, σε φιάλες που θεωρούνται σήμερα ιστορικά τεκμήρια και με συλλεκτικές ετικέτες.

Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη δήλωσε: «Η κάβα του Τατοϊου, εκτός της σημαντικής συλλεκτικής της αξίας, έχει εξαιρετικά μεγάλο επιστημονικό και ερευνητικό ενδιαφέρον. Το έργο της ανάδειξης του π. βασιλικού κτήματος είναι πολυσύνθετο και απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις, σε πολλούς και διαφορετικούς τομείς. Για την αξιολόγηση της κάβας, συνεργαζόμαστε με ειδικούς επιστήμονες, οι οποίοι κατέχουν την τεχνογνωσία, τόσο σε οινολογικό επίπεδο, όσο και σε ό,τι αφορά στην ιστορική τεκμηρίωσή της.

Στόχος μας είναι, με την ολοκλήρωση του έργου της αποκατάστασης και της επανάχρησης ως μουσείου του κτηρίου του Ανακτόρου, το τμήμα της συλλογής, που κατά την κρίση των ειδικών θα μπορεί να εκτεθεί, να βρει τη θέση του στον υπάρχοντα χώρο της κάβας του Ανακτόρου. Η κάβα του Τατοϊου, μια ιστορική συλλογή, άνω των πενήντα ετών, ιδιαίτερης πολιτισμικής και οινικής αξίας, θα είναι επισκέψιμη».

Το έργο της συντήρησης της κάβας του Τατοϊου βρίσκεται σε εξέλιξη από την αρμόδια Υπηρεσία του ΥΠΠΟΑ και αναμένεται να αποκαλύψει ακόμη περισσότερους ιστορικούς και οινολογικούς θησαυρούς. Ήδη, σε 235 κιβώτια έχουν αρχειοθετηθεί περίπου 4000 φιάλες κρασιών και ποτών, με ετικέτες ιδιαίτερης αξίας –καλλιτεχνικής και ιστορικής-, ακόμη και σπάνια κουτάκια αναψυκτικών, τα οποία δεν εισάγονταν την εποχή εκείνη στην Ελλάδα. Σημειώνεται ότι κάποια από τα κρασιά και τα αλκοολούχα ποτά είναι κατάλληλα προς κατανάλωση, παρά τις προβληματικές συνθήκες, στις οποίες εντοπίστηκαν. Οι εργασίες συνεχίζονται με την εξέταση 300 ακόμη κιβωτίων, προκειμένου να αξιολογηθεί η κατάσταση των φιαλών.

Μεταξύ των σπάνιων κρασιών που έχουν βρεθεί στη συλλογή, περιλαμβάνονται φιάλες Château Margaux, Château de Vincennes και Château Rothschild, καθώς και συλλεκτικές φιάλες ποτών, όπως η ειδική εμφιάλωση ουίσκι Chivas σε κεραμική φιάλη με αφορμή τον εορτασμό της ενθρόνισης της βασίλισσας Ελισάβετ της Αγγλίας. Παράλληλα, υπάρχει μία πλούσια συλλογή φιαλών, με ετικέτες από την  παραγωγή του ίδιου του κτήματος.

Καθήκοντα ειδικού συμβούλου για την εκτίμηση της κάβας του Τατοϊου, έχει αναλάβει -pro bono- η οινοποιϊα ΑΧΑΪΑ ΚΛΑΟΥΣ, με την υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ του ΥΠΠΟΑ και της εταιρείας. Υπεύθυνος από την πλευρά της εταιρείας είναι ο Περικλής Μπαλτάς, επικεφαλής του Ιστορικού της Αρχείου.

Η ΑΧΑΪΑ ΚΛΑΟΥΣ είναι η πρώτη ελληνική Οινοποιϊα, η οποία ιδρύθηκε το 1861 και δραστηριοποιείται, αδιάκοπα, μέχρι σήμερα. Αποτελεί μία σύγχρονη επιχείρηση οινοποιϊας, η οποία λειτουργεί παράλληλα ένα πολυσύνθετο Μουσείο Οινικής Τέχνης. Τα εξειδικευμένα στελέχη της εταιρείας, παρέχουν την τεχνογνωσία και εμπειρία τους σχετικά με την αξιολόγηση και ανάδειξη της κάβας.

Συγκεκριμένα, έχουν αναλάβει να αξιολογήσουν τις φιάλες του κτήματος και να τις διαχωρίσουν, ανάλογα με τη σπανιότητα και την κατάστασή τους, σε προϊόντα υψηλής αξίας, λόγω σπανιότητας και οινολογικού ενδιαφέροντος ή κατάλληλα για έκθεση.

Δείτε επίσης: Στα άδυτα του πρώην ανάκτορου στο Τατόι. Δείτε πως ήταν το υπνοδωμάτιο της βασίλισσας και η περίφημη μαρμάρινη μπανιέρα της Όλγας. Εντυπωσιακές εικόνες από τη σοφίτα – καταφύγιο του τότε διαδόχου Κωνσταντίνου (βίντεο).