10 γεγονότα που συνέβησαν σαν σήμερα, 4 Ιουλίου. “Ο έβδομος ουρανός”, Κιουρί, Λολομπρίτζιτα και Επαμεινώνδας

4 Ιουλίου 362 π.Χ.: Η Μάχη της Μαντίνειας

Αναμετρήθηκαν Θήβα και Σπάρτη με διακύβευμα το ποια από τις δύο θα έχει την πρωτοκαθεδρία στον ελλαδικό χώρο. Επικεφαλής των Θηβαίων ήταν ο Επαμεινώνδας και των Σπαρτιατών ο Αγησίλαος Β’.

Χάρη στη στρατηγική της λοξής φάλαγγας, την οποία ο Επαμεινώνδας πρωτοεφάρμοσε στη Μάχη των Λεύκτρων (371 π.Χ.), οι Θηβαίοι κατατρόπωσαν τους αντιπάλους τους. Ωστόσο, το γεγονός που καθόρισε την έκβαση της μάχης ήταν ο θανάσιμος τραυματισμός του Επαμεινώνδα, ο οποίος πολεμούσε στην πρώτη γραμμή.

Λίγο πριν πεθάνει, ζήτησε από τους αξιωματικούς του να συνάψουν ειρήνη με τους Σπαρτιάτες, είτε γιατί είχαν σκοτωθεί στην ίδια μάχη κι άλλοι σημαντικοί στρατιωτικοί που προόριζε για διαδόχους του είτε γιατί συνειδητοποίησε ότι με το θάνατό του, η Θήβα δεν θα μπορούσε να μακροημερεύσει ως ηγεμονική δύναμη.

Διαβάστε περισσότερα για τη Μάχη της Μαντίνειας, που ουσιαστικά άνοιξε το δρόμο για την επικράτηση των Μακεδόνων στον ελλαδικό χώρο, στο παρακάτω άρθρο:

362 π.Χ. Οι Θηβαίοι κατατροπώνουν τους Σπαρτιάτες στη Μαντίνεια. Όμως, πεθαίνει και ο ιδιοφυής Θηβαίος στρατηγός, Επαμεινώνδας. Ο δρόμος για τον Φίλιππο της Μακεδονίας είναι ανοιχτός

4 Ιουλίου 1776: Υιοθετήθηκε η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ

Η ιδρυτική πράξη του κράτους των Ηνωμένων Πολιτειών. Ήταν ένα κείμενο που απηχούσε τις ιδέες του Διαφωτισμού και συντάχθηκε από τους Τόμας Τζέφερσον και Βενιαμίν Φραγκλίνο.

13 αμερικανικές πολιτείες αποτίναξαν το βρετανικό ζυγό επίσημα στις 3 Σεπτεμβρίου 1783, όταν υπογράφτηκε η Συνθήκη των Παρισίων. Είχε προηγηθεί ο Πόλεμος της Ανεξαρτησίας, ο οποίος ξέσπασε το 1775 με αφορμή τη δυσβάσταχτη φορολογία που επέβαλλαν οι Άγγλοι στους αποίκους τους.

Πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ εξελέγη ο Τζορτζ Ουάσινγκτον, το 1789. Ο συντάκτης της Διακήρυξης, Τόμας Τζέφερσον έγινε πρόεδρος το 1801 και πέθανε ανήμερα της 50ής επετείου της ανεξαρτησίας. Η 4η Ιουλίου αποτελεί εθνική γιορτή για τους Αμερικανούς.

4 Ιουλίου 1784: Γεννήθηκε ο Αντόνιο Φιγκέιρα ντ’ Αλμέιδα

Πορτογάλος φιλέλληνας που πήρε μέρος στην Επανάσταση του 1821. Αποτελεί αξιοσημείωτη περίπτωση, δεδομένου ότι στη χώρα του δεν υπήρξε οργανωμένος φιλελληνισμός, όπως στην Αγγλία και τη Γαλλία.

Πολέμησε στο πλευρό του Κολοκοτρώνη και του Καραϊσκάκη, συμμετείχε στην εκστρατεία της Χίου με επικεφαλής τον Γάλλο στρατηγό, Κάρολο Φαβιέρο και έφτασε να γίνει συνταγματάρχης του ιππικού.

Μετά την επανάσταση, διορίστηκε φρούραρχος Ναυπλίου και συνέλαβε τον Γεώργιο Μαυρομιχάλη, έναν από τους δολοφόνους του Ιωάννη Καποδίστρια. Πέθανε στη Βενετία το 1847.

Διαβάστε περισσότερα για τον Αντόνιο Αλμέιδα στον ακόλουθο σύνδεσμο:

Ο Πορτογάλος Αντώνιος Αλμέιντα πολέμησε στο πλευρό του Κολοκοτρώνη και του Καραϊσκάκη και συνέλαβε τον δολοφόνο του Καποδίστρια. Η Εθνοσυνέλευση τον έκανε στρατηγό, αλλά οι Βαυαροί του Όθωνα τον υποβίβασαν σε φρούραρχο

4 Ιουλίου 1822: Η Μάχη του Πέτα

Η αναμέτρηση στο χωριό Πέτα της Άρτας, έληξε με συντριπτική ήττα των Ελλήνων. 8.000 Τούρκοι στρατιώτες, συνεπικουρούμενοι από σώματα μισθοφόρων Τουρκαλβανών, παρατάχθηκαν εναντίον 2.000 Ελλήνων αγωνιστών και του Τάγματος των Φιλελλήνων, το οποίο αποδεκατίστηκε.

Οι απώλειες της ελληνικής πλευράς στο Πέτα ήταν πολύ βαρύτερες σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη μάχη κατά τα τρία πρώτα χρόνια της Επανάστασης και το “βάρος” της ήττας βάρυνε τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, που ηγήθηκε μιας αποτυχημένης τακτικής.

Ο βασικός παράγοντας που οδήγησε στην ήττα ήταν ότι δύο αταίριαστα στρατεύματα βρέθηκαν να πολεμούν στο ίδιο πεδίο μάχης: από τη μία οι άτακτες ελληνικές μονάδες που γνώριζαν από ταμπούρια και ανταρτοπόλεμο και δίπλα τους το Σύνταγμα του Πιέτρο Ταρέλλα και το Τάγμα των Φιλελλήνων, παρατεταγμένοι για οργανωμένη μάχη.

H πανωλεθρία στο Πέτα σήμανε το τέλος των επιχειρήσεων στην Ήπειρο και τη συνθηκολόγηση των Σουλιωτών. Επίσης έθεσε σε κίνδυνο τη συνέχεια του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, καθώς όξυνε τις προϋπάρχουσες αντιθέσεις μεταξύ των επαναστατών, “στρώνοντας” το έδαφος για τον εμφύλιο της περιόδου 1823-1825.

4 Ιουλίου 1831: Πέθανε ο Τζέιμς Μονρόε

Ήταν ο 5ος πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ, από το 1817 μέχρι το 1825. Έμεινε γνωστός από το ομώνυμο δόγμα, σύμφωνα με το οποίο οποιαδήποτε ανάμιξη των ευρωπαϊκών κρατών στα πολιτικά πράγματα των χωρών της Βόρειας ή της Νότιας Αμερικής θα θεωρείτο επιθετική ενέργεια.

Η διακήρυξη έγινε στις 2 Δεκεμβρίου 1823 και έκτοτε αποτελεί έναν από τους πυλώνες της εξωτερικής πολιτικής των Ηνωμένων Πολιτειών. Απλά αργότερα οι ΗΠΑ έγιναν πολύ μεγάλες, για να μπορούν να εμπλακούν στα εσωτερικά τους ευρωπαϊκές δυνάμεις. Το αντίθετο όμως….

4 Ιουλίου 1926: Γεννήθηκε ο Αλφρέντο Ντι Στέφανο

Η “ξανθιά σαΐτα”

Αργεντινός επιθετικός που μεγαλούργησε με τη φανέλα της Ρεάλ Μαδρίτης τη δεκαετία του 1950 και θεωρείται ένας από τους κορυφαίους παίκτες όλων των εποχών. Στα 11 χρόνια παραμονής του στη Μαδρίτη (1953–1964), κατέκτησε πέντε συνεχόμενα Κύπελλα Πρωταθλητριών και οκτώ πρωταθλήματα Ισπανίας.

Πριν πάρει μεταγραφή για τη “Βασίλισσα”, ο Ντι Στέφανο αγωνιζόταν στην κολομβιανή Μιγιονάριος. Ωστόσο, τα δικαιώματά του μοιραζόταν και η πρώην ομάδα του, η Ρίβερ Πλέιτ, με την οποία διαπραγματεύτηκε η Μπαρτσελόνα, παρακάμπτοντας τη Μιγιονάριος.

Η Μπαρτσελόνα συμφώνησε με τη Ρίβερ Πλέιτ για την απόκτηση του Ντι Στέφανο και ο Αργεντινός έπαιξε σε φιλικό των Καταλανών, αλλά η Ισπανική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου αρνήθηκε να επικυρώσει τη μεταγραφή, με την αιτιολογία ότι η Μιγιονάριος δεν είχε συμφωνήσει.

Η Ρεάλ, εκμεταλλευόμενη τη συγκεχυμένη αυτή κατάσταση, “μπήκε σφήνα” και εξασφάλισε το “ναι” της Μιγιονάριος, περιπλέκοντας ακόμη περισσότερο το ζήτημα γύρω από τα δικαιώματα του παίκτη.

Η Ομοσπονδία, στην οποία ο δικτάτορας Φράνκο ασκούσε επιρροή, πρότεινε ο Ντι Στέφανο να αγωνίζεται για τέσσερα χρόνια εναλλάξ σε Ρεάλ και Μπαρτσελόνα. Οι Καταλανοί απέρριψαν την πρόταση και παραχώρησαν τον παίκτη στη μισητή αντίπαλο.

4 Ιουλίου 1927: Γεννήθηκε η Τζίνα Λολομπρίτζιτα

Το sex symbol της δεκαετίας του ’50

Ιταλίδα ηθοποιός που λατρεύτηκε για την ομορφιά της. Την αποκάλεσαν «Η Μόνα Λίζα του 20ού αιώνα» και το παρατσούκλι της ήταν «Λα Λόλο».

Συνεργάστηκε με σκηνοθέτες όπως ο Βιτόριο ντε Σίκα και υπήρξε από τις λίγες Ιταλίδες ηθοποιούς που πρωταγωνίστησαν σε ταινίες του Χόλιγουντ, όπως το «Πιο δυνατός απ’ τον Διάβολο» (1953).

Άλλες ταινίες στις οποίες η Τζίνα Λολομπρίτζιτα «ξεδίπλωσε» το υποκριτικό της ταλέντο ήταν «Η πιο όμορφη γυναίκα του κόσμου» (1955) και «Η Παναγία των Παρισίων» (1956) στο ρόλο της Εσμεράλδα.

Πέθανε στις 16 Ιανουαρίου 2023, σε ηλικία 95 ετών. Είχε πολλούς εραστές και έναν επιβεβαιωμένο γάμο.

4 Ιουλίου 1934: Πέθανε η Μαρία Κιουρί

«Στην επιστήμη πρέπει να μας ενδιαφέρουν τα πράγματα, όχι τα πρόσωπα»

Η πρώτη γυναίκα που κέρδισε βραβείο Νόμπελ και ο μοναδικός άνθρωπος που έχει βραβευτεί με Νόμπελ σε δύο διαφορετικά πεδία των φυσικών επιστημών: στη Φυσική (1903) και στη Χημεία (1911).

Ανακάλυψε τα χημικά στοιχεία ράδιο και πολώνιο και μελέτησε ενδελεχώς τη ραδιενέργεια. Αρωγός στην προσπάθειά της ήταν ο σύζυγός της, Πιερ Κιουρί, με τον οποίο μοιράστηκε το πρώτο Νόμπελ.

Η Μαρία Κιουρί πέθανε από καρκίνο, αποτέλεσμα της μακροχρόνιας έκθεσής της στη ραδιενέργεια. Τα σημειωματάριά της, που βρίσκονται στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Παρισιού, παραμένουν ραδιενεργά και φέρουν προειδοποίηση κινδύνου για όποιον επιθυμεί να τα διαβάσει.

Διαβάστε αναλυτικότερα για τη ζωή και την παρακαταθήκη της Μαρίας Κιουρί στο παρακάτω κείμενο:

Μαρί Κιουρί. Η φυσικός που κέρδισε δύο βραβεία Νόμπελ, έτρωγε μόνο ψωμί με βούτυρο και τσάι μέχρι να τελειώσει τις σπουδές της

4 Ιουλίου 1994: Δολοφονήθηκε από τη 17Ν, ο τούρκος Ομέρ Χαλούκ Σιπαχίογλου

Τούρκος διπλωμάτης που έπεσε σε ενέδρα της τρομοκρατικής οργάνωσης «17 Νοέμβρη» έξω από το σπίτι του στο Παλαιό Φάληρο, την ώρα που έμπαινε στο αυτοκίνητό του, με σκοπό να μεταβεί στην τουρκική πρεσβεία.

Η δολοφονική επίθεση συνέβη στις 08:50 πρωί, ο Σιπαχίογλου ήταν αφρούρητος και δέχθηκε 7 σφαίρες: 3 στην κοιλιά, 2 στο στήθος και 2 στο δεξί του χέρι. Ξεψύχησε στο χειρουργείο, σε ηλικία 46 ετών.

Η «17Ν» δημοσίευσε τετρασέλιδη προκήρυξη, στην οποία επικαλέστηκε τον τουρκικό επεκτατισμό και τη δολοφονία του Κύπριου Θεόφιλου Γεωργιάδη από τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες.

4 Ιουλίου 2004: Η Ελλάδα κατέκτησε το Euro

«Στον 7ο ουρανό όλοι, αδέρφια!»

Ο Άγγελος Μπασινάς εκτέλεσε το κόρνερ στο 57ο λεπτό, ο Άγγελος Χαριστέας πήδηξε πιο ψηλά απ’ όλους και με καρφωτή κεφαλιά έστειλε τους Έλληνες στον «έβδομο ουρανό» και τους διοργανωτές Πορτογάλους στο «κανναβάτσο».

Η Εθνική του Ότο Ρεχάγκελ κράτησε το 1-0 μέχρι το τέλος του αγώνα και έκανε Έλληνες και Ευρωπαίους να παραμιλούν και τον 19χρονο Κριστιάνο Ρονάλντο να κλαίει. Η φράση «Δεν περιγράφω άλλο!» του αθλητικογράφου Γιώργου Χελάκη παραμένει αξέχαστη.

Στην Ελλάδα όλοι ξεχύθηκαν στους δρόμους, για να πανηγυρίσουν τη μεγαλύτερη διάκριση του ελληνικού ποδοσφαίρου μέχρι σήμερα. Ήταν μια στιγμή εθνικής υπερηφάνειας που ένωσε τους πάντες.

Δείτε στα παρακάτω βίντεο τα highlights του μεγάλου τελικού και την αποθεωτική υποδοχή της ελληνικής αποστολής στο Καλλιμάρμαρο: