10 γεγονότα που συνέβησαν σαν σήμερα, 25 Σεπτεμβρίου. Το “χρυσό” Eurobasket, ο Αλμοδόβαρ και η ίδρυση των U2

25 Σεπτεμβρίου 1833: Το διάταγμα της Αντιβασιλείας για τα μοναστήρια

Η τριανδρία της Αντιβασιλείας εξέδωσε διάταγμα, με το οποίο καταργήθηκαν όλα τα μοναστήρια που λειτουργούσαν με λιγότερους από έξι μοναχούς. Από τα περίπου 500 μοναστήρια καταργήθηκαν τα 412. Μόνο τα μοναστήρια της Μάνης έμειναν ανέγγιχτα, υπό το φόβο εξέγερσης των Μανιατών.

Με ανάλογο διάταγμα, που εκδόθηκε στις 25 Φεβρουαρίου του επόμενου έτους, διαλύθηκαν οι γυναικείες μονές, εκτός από τρεις: μία στην Πελοπόννησο, μία στη Στερεά Ελλάδα και μία στα νησιά. Τα κτήματα των μοναστηριών προβλεπόταν να εκμισθωθούν και τα έσοδα να διατεθούν για τη βελτίωση των εκκλησιών και της παιδείας.

25 Σεπτεμβρίου 1849: Πέθανε ο Νικηταράς ο “Τουρκοφάγος”

“Δεν θέλω τίποτα. Θέλω να δω την πατρίδα μου λεύτερη”

Το πραγματικό του ονοματεπώνυμο ήταν Νικήτας Σταματελόπουλος και ήταν ανιψιός του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Μέχρι το τέλος του Αγώνα, πολεμούσε στην πρώτη γραμμή και δεν δέχθηκε καμία αμοιβή για τις υπηρεσίες του στην πατρίδα.

Απέκτησε το προσωνύμιο “Τουρκοφάγος” μετά τη μάχη στα Δολιανά, διότι, όπως τον αντίκρισαν μέσα στα αίματα, έμοιαζε με σαρκοφάγο ζώο. Στα Δερβενάκια ήταν τόσο μεγάλη η ορμή του που λέγεται ότι έσπασε τρία σπαθιά. Ο ανήλικος αδελφός του αποκεφαλίστηκε, όταν αρνήθηκε να τουρκέψει και έγινε άγιος.

Στα χρόνια της βασιλείας του Όθωνα, φυλακίστηκε, βασανίστηκε και δικάστηκε ως συνωμότης. Τυφλώθηκε και κατέληξε να ζητιανεύει στον Πειραιά. Σήμερα δεν έχει μνήμα, ούτε αναζήτησε κανείς τα οστά του.

Ο Νικηταράς είναι ένα από τα πολλά παραδείγματα αδικημένων αγωνιστών του 1821, για τα οποία η “ΜτΧ” έχει πραγματοποιήσει ειδικό αφιέρωμα. Μπορείτε να δείτε το τρέιλερ της εκπομπής στο παρακάτω link:

Οι αδικημένοι ήρωες του 1821. Τα βασανιστήρια του Νικηταρά, η δολοφονία του Ανδρούτσου, η διαπόμπευση της Μαντώς Μαυρογένους στην ελεύθερη Ελλάδα. Νέα εκπομπή

25 Σεπτεμβρίου 1897: Γεννήθηκε ο Γουίλιαμ Φόκνερ

Ένας από τους σημαντικότερους Αμερικανούς συγγραφείς του 20ού αιώνα, βραβευμένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας (1949). “Ο φαύνος“, “Οι κλέφτες“, “Καθώς ψυχορραγώ” και “Αβεσσαλώμ, Αβεσσαλώμ!” συγκαταλέγονται ανάμεσα στα πιο δημοφιλή μυθιστορήματά του. Τις δεκαετίες του ’30 και του ’40 έγραψε κάποια σενάρια για το Χόλιγουντ.

Σύμφωνα με μια διαδεδομένη άποψη, το “Καθώς ψυχορραγώ” γράφτηκε μέσα σε έξι βδομάδες, πάνω σε αναποδογυρισμένο καροτσάκι, ενώ ο Φόκνερ δούλευε νυχτερινή βάρδια σε ορυχείο. Διαβάστε περισσότερα κάνοντας κλικ στον ακόλουθο σύνδεσμο:

Το μνημειώδες βιβλίο του νομπελίστα Ουίλιαμ Φόκνερ γράφτηκε μέσα σε έξι βδομάδες, πάνω σε αναποδογυρισμένο καροτσάκι στο ορυχείο! Η λατρεία του για τα άλογα, που του κόστισε τη ζωή του

25 Σεπτεμβρίου 1929: Γεννήθηκε η Μπάρμπαρα Ουόλτερς

Αμερικανίδα τηλεπαρουσιάστρια και η πρώτη γυναίκα δημοσιογράφος σε βραδινό δελτίο ειδήσεων στις ΗΠΑ. Πραγματοποίησε συνεντεύξεις με δεκάδες πολιτικούς ηγέτες και διασημότητες και ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής στους τηλεθεατές.

Τη συνέντευξή της με τη Μόνικα Λεβίνσκι, το Μάρτιο του 1999, είδαν περισσότεροι από 70 εκατομμύρια τηλεθεατές, αριθμός που αποτελεί ρεκόρ τηλεθέασης για ειδησεογραφικό πρόγραμμα. Στα κατορθώματά της περιλαμβάνεται ότι πήρε την πρώτη συνέντευξη από τον Τζορτζ Μπους μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.

Η Μπάρμπαρα Ουόλτερς έφυγε από τη ζωή στις 30 Δεκεμβρίου 2022, σε ηλικία 93 ετών. Ήταν εν ενεργεία δημοσιογράφος για 63 χρόνια (1952-2015).

25 Σεπτεμβρίου 1949: Γεννήθηκε ο Πέδρο Αλμοδόβαρ

Ισπανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός. Στα 16 του χρόνια μετακόμισε στη Μαδρίτη και ασχολήθηκε με διάφορες δουλειές, διότι η Σχολή Κινηματογράφου ήταν κλειστή από τον δικτάτορα Φράνκο.

Η πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους ήταν “Η Πέπη, η Λούσι, η Μπομ και τα άλλα κορίτσια της γειτονιάς” (1980). Έγινε παγκοσμίως διάσημος το 1988, όταν η ταινία του “Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης” ήταν υποψήφια για Όσκαρ καλύτερης ξένης ταινίας.

Η σχέση του Αλμοδόβαρ με τη μητέρα του επηρέασε σημαντικά τη δημιουργία του και οι γυναίκες αποτελούν σύνηθες θέμα στις περισσότερες ταινίες του. Είναι ο πρώτος σκηνοθέτης που παρουσίασε τον κόσμο των τρανσέξουαλ και των τραβεστί με ένα μη στιγματιστικό τρόπο.

Επίσης, έχει μιλήσει ανοιχτά για την παιδεραστία των καθολικών ιερέων. Αν και ο ίδιος δεν κακοποιήθηκε σεξουαλικά, είχε γίνει μάρτυρας σε περιστατικά παιδεραστίας.

Περισσότερα για τον Πέδρο Αλμοδόβαρ στο παρακάτω άρθρο:

Πέδρο Αλμοδόβαρ, ο Ισπανός σκηνοθέτης που ντυνόταν με γυναικεία ρούχα και τραγουδούσε. Μίλησε ανοιχτά για την παιδεραστία των καθολικών ιερέων

25 Σεπτεμβρίου 1952: Γεννήθηκε ο Κρίστοφερ Ριβ

Αμερικανός ηθοποιός που ταυτίστηκε με το ρόλο του Σούπερμαν στην ομώνυμη σειρά ταινιών. Σε ηλικία 43 ετών, έμεινε παράλυτος, αφού έπεσε από ένα άλογο κατά τη διάρκεια ιππικών αγώνων.

“Είσαι ακόμα εσύ και σε αγαπώ”, ήταν η απάντηση της συζύγου του Κρίστοφερ Ριβ, όταν της είπε ότι θέλει να πεθάνει, παρά να ζει καθηλωμένος σε αναπηρικό αμαξίδιο. Ο Ριβ υποστήριξε τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και δημιούργησε ίδρυμα, μέσω του οποίου χρηματοδοτούνται έρευνες για τη θεραπεία τραυματισμών της σπονδυλικής στήλης.

Το 2000 κατάφερε να κουνήσει τον δείκτη του αριστερού χεριού του και σχολίασε σε συνέντευξή του ότι ο γιατρός του αντέδρασε σαν να είχε περπατήσει στην επιφάνεια του νερού. Πέθανε από καρδιακή ανεπάρκεια στις 10 Οκτωβρίου 2004, σε ηλικία 52 ετών.

Διαβάστε περισσότερα για τον Κρίστοφερ Ριβ στο ακόλουθο κείμενο:

“Είσαι ακόμα εσύ και σε αγαπώ”. Η απάντηση της συζύγου του Κρίστοφερ Ριβ, όταν της είπε ότι θέλει να πεθάνει, παρά να ζει παράλυτος

25 Σεπτεμβρίου 1965: Γεννήθηκε ο Σκότι Πίπεν

Αμερικανός μπασκετμπολίστας που αγωνιζόταν στη θέση του small forward και έκανε μεγάλη καριέρα ως συμπαίκτης του Μάικλ Τζόρνταν στους Σικάγο Μπουλς. Με την Εθνική Ομάδα των ΗΠΑ κατέκτησε δύο χρυσά ολυμπιακά μετάλλια (1992 και 1996).

Τζόρνταν και Πίπεν μεγαλούργησαν στο παρκέ και, το Φεβρουάριο του 1996, πέτυχαν αθροιστικά 84 πόντους, στη νίκη των Μπουλς κόντρα στους Ιντιάνα Πέισερς με 104–110. Ο Τζόρνταν σκόραρε 44 πόντους και ο Πίπεν 40. Δείτε παρακάτω τα στιγμιότυπα του αγώνα:

25 Σεπτεμβρίου 1970: Πέθανε ο Έριχ Μαρία Ρεμάρκ

Γερμανός μυθιστοριογράφος που πολέμησε στο Δυτικό Μέτωπο, κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το πιο εμβληματικό του έργο είναι το αντιπολεμικό “Ουδέν νεότερον από το δυτικό μέτωπο“, το οποίο κυκλοφόρησε το 1929, μεταφράστηκε σε δεκάδες γλώσσες και μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο.

Το Μάιο του 1933, βιβλία του Ρεμάρκ κάηκαν από οπαδούς του Χίτλερ στο Βερολίνο και αυτοεξορίστηκε αρχικά στην Ελβετία και μετά στις ΗΠΑ. Φεύγοντας, άφησε πίσω την οικογένεια του. Οι Γερμανοί συνέλαβαν την αδελφή του, Ελφρίντε και την εκτέλεσαν.

Ακολουθεί ένα απόσπασμα από το “Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο” (Δωρικός, Αθήνα 1983, σελ. 88, μτφ. Στέλλα Βουρδουμπά):

“Γίναμε μανιασμένα θηρία. Δεν πολεμάμε, διαφεντεύουμε τον εαυτό μας από την εκμηδένιση. Δε ρίχνουμε τις χειροβομβίδες μας σε ανθρώπους, τί μας ενδιαφέρουν οι άνθρωποι αυτή τη στιγμή, που ο θάνατος με χέρια και κράνη μάς κυνηγάει και μας ξαπλώνει στη γη;

Τώρα για πρώτη φορά μέσα σε τρεις μέρες μπορούμε ν’ αντικρύζουμε τα πρόσωπά τους, τώρα, που για πρώτη φορά, ύστερα από τρεις μέρες, μπορούμε να τους αντιμετωπίσουμε, να τους αντισταθούμε, νιώθουμε μια αλόγιστη μανία. Δεν τους προσμένουμε πια απελπισμένοι, μπορούμε να αφανίζουμε, να σκοτώνουμε, ν’ αμυνθούμε, να σωθούμε και να πάρουμε εκδίκηση“.

Περισσότερα για τον συγγραφέα Έριχ Μαρία Ρεμάρκ μπορείτε να διαβάσετε στο παρακάτω άρθρο:

«Ουδέν νεώτερον από το Δυτικό Μέτωπο». Ο Χίτλερ εκτέλεσε την αδελφή του συγγραφέα, που ανέδειξε τα βάσανα του γερμανικού στρατού. Είχε πολεμήσει μαζί με τον Χίτλερ

25 Σεπτεμβρίου 1976: Δημιουργήθηκαν οι U2

Ο Μπόνο είδε στον πίνακα ανακοινώσεων του σχολείου του μία αγγελία του ντράμερ Λάρι Μάλεν: “Ντράμερ αναζητά μουσικούς για να σχηματίσουν μπάντα“. Ο Μπόνο ανταποκρίθηκε, όπως επίσης και ο Ντέιβιντ Έβανς (“Edge“) που έπαιζε κιθάρα και ο Άνταμ Κλέιτον που ήξερε μπάσο.

Οι τέσσερις άνδρες μαζεύτηκαν στην κουζίνα του σπιτιού του Μάλεν και δημιούργησαν τους U2. Την ίδια εβδομάδα, ο Μπόνο βγήκε στο πρώτο του ραντεβού με τη γυναίκα της ζωής του, την Άλισον Στιούαρτ. Παραμένουν παντρεμένοι από το 1982.

Διαβάστε περισσότερες πτυχές της ζωής του frontman των U2 κάνοντας κλικ στον παρακάτω υπερσύνδεσμο:

10 πληροφορίες για τον Μπόνο. Έχασε τη μητέρα του, 14 ετών. Έμαθε ότι είχε δεύτερο αδερφό στα 40 του. Γιατί φοράει πάντα γυαλιά

25 Σεπτεμβρίου 2005: Η Ελλάδα κατέκτησε το Eurobasket

“Την Κυριακή το βράδυ την κούπα τη σηκώσαμε μέσα στο Βελιγράδι”

Με κορυφαίο τον Θοδωρή Παπαλουκά, η Εθνική επικράτησε της Γερμανίας του Ντιρκ Νοβίτσι με σκορ 78-62 και αναδείχθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης για δεύτερη φορά μετά το 1987. Ο Παναγιώτης Γιαννάκης έγινε ο πρώτος Έλληνας που κατακτά το Eurobasket τόσο ως παίκτης όσο και ως προπονητής.

Η “επίσημη αγαπημένη” δεν δέχθηκε περισσότερους από 70 πόντους σε κανένα παιχνίδι του τουρνουά, το οποίο έμεινε ανεξίτηλο στη μνήμη των Ελλήνων για το τρίποντο του Δημήτρη Διαμαντίδη στα τελευταία δευτερόλεπτα του ημιτελικού με τη Γαλλία.

Η φράση του Βασίλη Σκουντή “Βάλτο, αγόρι μου!” έγινε συνώνυμο της διοργάνωσης και οι Έλληνες ξεχύθηκαν στους δρόμους, όπως ένα χρόνο νωρίτερα για την κατάκτηση του Euro στο ποδόσφαιρο.