10 γεγονότα που συνέβησαν σαν σήμερα, 25 Απριλίου. Γεννηματάς, Κρόιφ και η “Επανάσταση των Γαρύφαλλων”

25 Απριλίου 1792: Ο πρώτος άνθρωπος που εκτελέστηκε στην γκιλοτίνα

Ήταν ο Γάλλος ληστής, Νικολά Ζακ Πελετιέρ, ο οποίος καταδικάστηκε σε θάνατο για ληστεία και ανθρωποκτονία, το Δεκέμβριο του 1791. Η λαιμητόμος τοποθετήθηκε στην Πλατεία Hôtel-de-Ville.

Ο Πελετιέρ ακούμπησε το κεφάλι του στην ξύλινη υποδοχή, ο δήμιος Τσαρλς Σάνσον άφησε το σχοινί και μέσα σε 2/100 του δευτερολέπτου, ο ληστής αποκεφαλίστηκε. Ο κόσμος που παρακολουθούσε την εκτέλεση απογοητεύτηκε από το θέαμα.

Ο αποκεφαλισμός ήταν τόσο γρήγορος που δεν πρόλαβαν να δουν τίποτα. “Φέρτε πίσω τις αγχόνες“, φώναζαν οι Γάλλοι πολίτες, επειδή η ταχύτητα του αποκεφαλισμού τούς στερούσε το “απολαυστικό” θέαμα!

Η γκιλοτίνα πήρε το όνομά της από τον Γάλλο πολιτικό και γιατρό, Ζοζέφ Ινιάς Γκιγιοτέν, ο οποίος πρότεινε το όργανο να εφαρμόζεται σε όλες τις κοινωνικές τάξεις.

Μέχρι τη Γαλλική Επανάσταση του 1789, η λαιμητόμος χρησιμοποιείτο μόνο για την εκτέλεση ευγενών και αριστοκρατών καταδίκων. Για τον απλό λαό ίσχυε ο αποκεφαλισμός με σπαθί ή τσεκούρι και η κρεμάλα.

Η γκιλοτίνα πρωτοήρθε στην Ελλάδα επί Όθωνα και χρησιμοποιήθηκε ως μέθοδος εκτέλεσης καταδίκων για πάνω από μισό αιώνα. Οι πολίτες τη μίσησαν, αλλά περισσότερο απεχθάνονταν τους δήμιους.

25 Απριλίου 404 π.Χ.: Τερματίστηκε ο Πελοποννησιακός Πόλεμος

Ήταν χειρότερος από τους Περσικούς Πολέμους

Από τη μία η Αθήνα με τη Δηλιακή Συμμαχία. Από την άλλη η Σπάρτη με την Πελοποννησιακή Συμμαχία. Η ναυμαχία στους Αιγός Ποταμούς, το 405 π.Χ. έκρινε την έκβαση του πολέμου.

Το επόμενο έτος, η Αθήνα παραδόθηκε στη μεγάλη της αντίπαλο. Τα τείχη της πόλης γκρεμίστηκαν και τη δημοκρατία αντικατέστησε ο ολιγαρχικός θεσμός των Τριάκοντα Τυράννων.

Ο πόλεμος κράτησε, με μικρές διακοπές, 27 χρόνια. Τα αποτελέσματα ήταν καταστροφικά για ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο.

Πόλεις ερειπώθηκαν, η ύπαιθρος εγκαταλείφθηκε και οι νεκροί ανήλθαν σε χιλιάδες. Ο Θουκυδίδης περιέγραψε τον όλεθρο του Πελοποννησιακού Πολέμου με τα εξής λόγια:

«Απ’ όλα τα προηγούμενα πολεμικά γεγονότα, το μεγαλύτερο ήταν ο Περσικός πόλεμος, ο οποίος τερματίστηκε με δύο ναυμαχίες και δύο μάχες, ενώ ο σημερινός πόλεμος κράτησε πάρα πολλά χρόνια και προκάλεσε τόσες συμφορές στην Ελλάδα, όσες δεν είχε ποτέ πάθει σε ανάλογο χρονικό διάστημα.

Ποτέ άλλοτε δεν κυριεύτηκαν και δεν καταστράφηκαν τόσες πολιτείες, είτε από βαρβάρους είτε από Έλληνες που πολεμούσαν μεταξύ τους.

Ποτέ άλλοτε δεν έγιναν τόσες εξορίες και δεν σκοτώθηκαν τόσοι άνθρωποι, είτε στον πόλεμο είτε σ’ εμφυλίους σπαραγμούς» [Θουκυδίδης, Ιστορία, Β, 12 (μετ. Άγγ. Βλάχου)].

Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη, η ανάμιξη των Αθηναίων στη διαμάχη ανάμεσα στην Κέρκυρα και την Κόρινθο για την Επίδαμνο, το σημερινό Δυρράχιο, αποτέλεσε την πρώτη αφορμή του πολέμου.

Οι Κορίνθιοι εξώθησαν σε αποστασία από την Αθηναϊκή Συμμαχία την Ποτίδαια. Σε αντίποινα, ο Περικλής απαγόρευσε στα πλοία των Μεγαρέων, συμμάχων της Σπάρτης, να αγκυροβολούν σε λιμάνια της Αθηναϊκής συμμαχίας.

Σε συνέδριο στη Σπάρτη, Κορίνθιοι και Μεγαρείς, με τη συμπαράταξη και της φιλοπόλεμης σπαρτιατικής μερίδας, συμφώνησαν ότι ο πόλεμος ήταν η μόνη λύση. Οι εχθροπραξίες ξεκίνησαν το 431 π.Χ..

25 Απριλίου 1719: Κυκλοφόρησε για πρώτη φορά ο «Ροβινσώνας Κρούσος»

Ο «Ροβινσώνας Κρούσος» περιγράφει τις περιπέτειες ενός ναυαγού που βρέθηκε ολομόναχος σε ένα απομακρυσμένο νησί της Καραϊβικής για 28 χρόνια και ήρθε αντιμέτωπος με κανίβαλους και δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Οι λεπτομέρειες του νησιού του Ροβινσώνα Κρούσου κατά πάσα πιθανότητα βασίστηκαν στο νησιωτικό κράτος Τρινιντάντ Τομπάγκο.

Το βιβλίο του Άγγλου συγγραφέα, Ντάνιελ Ντεφόου θεωρείται ένα από τα σηµαντικότερα βιβλία όλων των εποχών. Μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα, κανένα βιβλίο στην ιστορία της δυτικής λογοτεχνίας δεν γνώρισε περισσότερες εκδόσεις, παραλλαγές και μεταφράσεις.

Την εποχή του Ντεφόου, υπήρξαν πολλές ιστορίες ναυαγών. Πιστεύεται ότι η έμπνευση του Άγγλου συγγραφέα για τον Ροβινσώνα Κρούσο ήταν ένας 17χρονος Σκωτσέζος ναυτικός ονόματι Αλεξάντερ Σέλκιρκ που έμεινε 4 χρόνια σε ένα ακατοίκητο νησί ανοικτά των ακτών της Χιλής.

Διαβάστε αναλυτικότερα την ιστορία του πραγματικού Ροβινσώνα Κρούσου στον παρακάτω σύνδεσμο:

Ο πραγματικός Ροβινσώνας Κρούσος ήταν ένας 17χρονος κουρσάρος. Δεν ναυάγησε ποτέ, αλλά εγκατέλειψε το πλοίο επειδή εναντιώθηκε στον καπετάνιο. Πώς επιβίωσε μόνος στο νησί επί 4 χρόνια (βίντεο)

25 Απριλίου 1744: Πέθανε ο Σουηδός αστρονόμος, Άντερς Κέλσιους

Ναι, είναι αυτός που επινόησε την κλίμακα Κελσίου για τη μέτρηση της θερμοκρασίας.

25 Απριλίου 1850: Η “γέννηση” του πρακτορείου Reuters

Ο Γερμανοβρετανός μεταφραστής, Πολ Τζούλιους Ρόιτερ δημιούργησε μια μικρή επιχείρηση στο Άαχεν. Μετέδιδε οικονομικές ειδήσεις.

Χρησιμοποιούσε ταχυδρομικά περιστέρια, τα οποία μετέφεραν τα χρηματιστηριακά νέα με μεγαλύτερη ταχύτητα από τα τρένα της εποχής.

Τα περιστέρια κατόρθωναν να ξεπερνούν την ταχυδρομική αμαξοστοιχία κατά 7 ώρες. Το γεγονός αυτό γέμισε με μεγάλη ικανοποίηση τους πελάτες του Ρόιτερ, που ήταν κυρίως έμποροι, τραπεζίτες και χρηματιστές.

25 April 1850: Paul Julius Reuter establishes the news service, now called #Reuters, using 45 pigeons to deliver #news and stock prices between Brussels, #Belgium and #Aachen, Germany. #wireservice #history #ad https://t.co/ZgIxNWivmS pic.twitter.com/trmRhkIuGh

— Today In History (@URDailyHistory) April 26, 2021

Το 1851, ο Ρόιτερ μετέφερε την έδρα του στο Λονδίνο και τα περιστέρια αντικαταστάθηκαν από τον εξελιγμένο τηλέγραφο, που είχε αρχίσει να εξαπλώνεται σε όλη την Ευρώπη. Το Reuters παρείχε πλέον νέα από όλο το φάσμα της ειδησεογραφίας, με αποτέλεσμα να διευρύνει το πελατολόγιό του.

Οι ημερήσιες εφημερίδες, που αναζητούσαν δημοσιογραφική ύλη για να γεμίσουν τις σελίδες τους, έγιναν σταθεροί συνδρομητές του πρακτορείου του Ρόιτερ.

Το 1859, το Reuters σημείωσε την πρώτη του μεγάλη δημοσιογραφική επιτυχία, όταν μετέδωσε το κείμενο της ομιλίας, με την οποία ο αυτοκράτορας, Ναπολέων Γ’ προανήγγειλε τον πόλεμο μεταξύ Γαλλίας και Αυστρίας στο Πεδεμόντιο.

Το 1865, το ειδησεογραφικό πρακτορείο ανήγγειλε πρώτο στην Ευρώπη την είδηση της δολοφονίας του Αμερικανού προέδρου, Αβραάμ Λίνκολν, αυξάνοντας τη φήμη και την αξιοπιστία του.

25 Απριλίου 1947: Γεννήθηκε ο Ολλανδός ποδοσφαιριστής, Γιόχαν Κρόιφ

Το όνομά του έγινε συνώνυμο του ολλανδικού «ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου» (“total football”), ενός συστήματος που βασίζεται στην πίεση στον αντίπαλο και την άμεση αλληλοκάλυψη μετά από κάθε απώλεια κατοχής της μπάλας.

Η τεχνική του Κρόιφ άφηνε άναυδους φίλαθλους και αντιπάλους. Η επίδρασή του στο ποδόσφαιρο ως προπονητής ήταν καθοριστική.

Όπως είχε πει σε συνέντευξή του, «να παίζεις ποδόσφαιρο είναι πολύ απλό, αλλά να παίζεις απλό ποδόσφαιρο είναι ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα».

Ο «Ιπτάμενος Ολλανδός» ήταν ο ηγέτης της Εθνικής Ολλανδίας που μάγεψε στο Μουντιάλ της Δυτικής Γερμανίας το 1974, αλλά στον τελικό εναντίον της οικοδέσποινας δεν κατάφερε να κατακτήσει το τρόπαιο.

Κρόιφ και Εθνική Ολλανδίας έμειναν έτσι στην ποδοσφαιρική ιστορία ως «βασιλείς χωρίς στέμμα».

Ο Ολλανδός επιθετικός αγωνίστηκε για εννέα χρόνια στον Άγιαξ και πέντε στην Μπαρτσελόνα και κατέκτησε τρεις φορές τη «Χρυσή Μπάλα»: το 1971, το 1973 και το 1974.

Ήταν μανιώδης καπνιστής και δεν το έκρυψε ποτέ. Άναβε τσιγάρο ακόμη και μέσα στα αποδυτήρια. Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 68 ετών, στις 24 Μαρτίου 2016.

Το 2017, το γήπεδο της πρώτης του ομάδας, του Άγιαξ, μετονομάστηκε από “Amsterdam Arena” σε “Johan Cruyff Arena”.

25 Απριλίου 1953: Δημοσιεύτηκε η διπλή έλικα του DNA

Η ανακάλυψή της δομής του DNA θεωρείτο τότε το “Ιερό Δισκοπότηρο” της επιστήμης και το εύρημα δύο επιστημόνων χαρακτηρίστηκε ως η μεγαλύτερη του 20ού αιώνα.

Ο Άγγλος μοριακός βιολόγος, Φράνσις Κρικ και ο Αμερικανός γενετιστής, Τζέιμς Γουάτσον, δημοσίευσαν στο περιοδικό Nature την πρωτοποριακή εργασία τους για τη δομή του DNA, δηλαδή το μοντέλο της διπλής έλικας.

Το 1962, οι Κρικ και Γουάτσον, όπως επίσης και ο συνεργάτης τους, Μόρις Γουίλκινς, τιμήθηκαν με το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής.

Ωστόσο, η ανακάλυψη των τριών ανδρών επιστημόνων δεν θα είχε δημοσιευτεί τόσο γρήγορα δίχως τη συμβολή της Αγγλίδας βιοχημικού και κρυσταλλογράφου, Ρόζαλιντ Φράνκλιν.

Πρόκειται για τον άνθρωπο που, το Μάιο του 1952, ως ερευνήτρια στο King’s College του Λονδίνου και αξιοποιώντας την κρυσταλλογραφία ακτίνων Χ, τράβηξε την περίφημη “Φωτογραφία 51”. Ήταν η πρώτη φωτογραφία που επιβεβαίωνε ότι η μορφή του DNA είναι ελικοειδής.

Ο Γουίλκινς, που σύμφωνα με αναφορές δεν είχε καλές σχέσεις με την Φράνκλιν, πήρε ένα αντίγραφο της “Φωτογραφίας 51” χωρίς την άδειά της και το έδειξε στον Γουάτσον. Όταν οι τρεις άνδρες δημοσίευσαν τα ευρήματά τους, συμπεριέλαβαν τη φωτογραφία της Φράνκλιν χωρίς να κάνουν ρητή αναφορά στη συμβολή της.

Η αποφασιστικής σημασίας συνεισφορά της Φράνκλιν παραγνωρίστηκε λόγω του φύλου της. Έφυγε από τη ζωή τέσσερα χρόνια πριν, σε ηλικία μόλις 38 ετών από καρκίνο των ωοθηκών. Σύμφωνα με τον κανονισμό, το βραβείο Νόμπελ δεν απονέμεται μεταθανάτια.

Πρόκειται για το λεγόμενο “Φαινόμενο Ματίλντα” και τα παραδείγματα που το επιβεβαιώνουν είναι πολλά. Μπορείτε να τα διαβάσετε αναλυτικά στο ακόλουθο κείμενο: 

Φαινόμενο Ματίλντα. Πώς αποσιωπήθηκε σημαντικό έργο γυναικών επιστημόνων προς όφελος ανδρών συναδέλφων τους. Παραδείγματα

25 Απριλίου 1974: Η «Επανάσταση των Γαρύφαλλων» στην Πορτογαλία

42 χρόνια δικτατορίας

Ο ξεσηκωμός που τερμάτισε την χούντα, με μόλις 4 νεκρούς. Έμεινε στην ιστορία ως «Επανάσταση των Γαρυφάλλων» (“Revolucao dos Cravos”), επειδή πολλοί στρατιώτες είχαν τοποθετήσει στις κάννες των όπλων τους γαρύφαλλα, ύστερα από προτροπή των εξεγερμένων κατοίκων που ξεχύθηκαν στους δρόμους.

Οι επαναστάτες κατέλαβαν στρατηγικά σημεία εξουσίας σε όλη χώρα, με αποκορύφωμα την πρωτεύουσα Λισαβόνα. Τα συνθηματικά της εξέγερσης ήταν δύο τραγούδια:

• το «Μετά το Αντίο» (“E depois do adeus”), με ερμηνευτή τον Πάουλο ντε Καρβάλιο, το οποίο εκπροσώπησε τη χώρα στο Διαγωνισμό της Γιουροβίζιον λίγες ημέρες νωρίτερα
• και το «Γκράντολα, μελαψή πόλη» (“Grandola, Vila Morena”) του αντιστασιακού τραγουδιστή Ζέκα Αφόνσο, το οποίο ακούστηκε τα ξημερώματα από το κρατικό ραδιόφωνο, δίνοντας το έναυσμα της επανάστασης.

Μετά από έξι ώρες, η χούντα είχε καταρρεύσει. Ο δικτάτορας Καετάνο αργά το απόγευμα αναχώρησε για τη Βραζιλία και δεν επέστρεψε ποτέ. Το 1980, πέθανε.

Επικεφαλής των επαναστατών ήταν ο Οτέλο Σαράιβα ντε Καρβάλιο. Δέκα χρόνια αργότερα, καταδικάστηκε σε πενταετή κάθειρξη, με την κατηγορία ότι είχε σχέσεις με αριστερή τρομοκρατική οργάνωση, υπεύθυνη για περισσότερες από δώδεκα ανθρωποκτονίες και βομβιστικές ενέργειες.

Μέχρι το τέλος της ζωής του, τον Ιούλιο του 2021, ο Καρβάλιο υποστήριζε ότι είχε πέσει θύμα συνωμοσίας από οπαδούς του καθεστώτος Σαλαζάρ. Ο Σαλαζάρ κυβέρνησε απολυταρχικά από το 1932 έως το 1968, χρονιά που τον διαδέχθηκε ο καθηγητής νομικής, Μαρσέλο Καετάνο.

25 Απριλίου 1994: Πέθανε ο Γιώργος Γεννηματάς

Ο εμβληματικός υπουργός του ΠΑΣΟΚ, έφυγε από τη ζωή στα 54 του χρόνια, μετά από δίχρονη «μάχη» με τον καρκίνο. Η συγκίνηση ήταν παλλαϊκή, διακομματική και ειλικρινής. Ήταν από τους συμπαθέστερους και πιο αποτελεσματικούς υπουργούς της εποχής του.

Ο Γεννηματάς ήταν ένας πολιτικός μετριοπαθής αλλά και αποφασιστικός, μεταρρυθμιστής και ιδιαίτερα αγαπητός στους πολίτες. Έμεινε στην ιστορία ως ο θεμελιωτής του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ), με το νόμο 1397/83.

Πίστευε στο κράτος πρόνοιας και θεωρούσε την υγεία ως το υπέρτατο αγαθό, στο οποίο έπρεπε να έχουν πρόσβαση όλοι, χωρίς προϋποθέσεις και εξαιρέσεις.

Επί της θητείας του στο Υπουργείο Εσωτερικών αναγνωρίστηκε η Εθνική Αντίσταση και το ηλικιακό όριο του εκλέγειν κατέβηκε από τα 21 χρόνια στα 18.

Μετά το θάνατό του, δύο νοσοκομεία, ένα στην Αθήνα και ένα στη Θεσσαλονίκη, πήραν το όνομά του, για να τιμηθεί το έργο και η προσφορά του.

Ένα από τα παιδιά που απέκτησε με τη σύζυγό του, Κάκια Βέργου, η Φώφη Γεννηματά διετέλεσε υπουργός και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Όπως ο πατέρας της και η μητέρα της, πέθανε από καρκίνο, στις 25 Οκτωβρίου 2021, σε ηλικία 56 ετών.

25 Απριλίου 2007: Κηδεύτηκε ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας, Μπόρις Γιέλτσιν

Η πρώτη κηδεία τόσο σημαντικού ηγέτη και πρώην στελέχους της ΕΣΣΔ, που έγινε με όλο το τυπικό της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Mεταδόθηκε ζωντανά από τα κρατικά τηλεοπτικά κανάλια και παρευρέθηκαν νυν και πρώην αρχηγοί κρατών.